วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ราชวรมหาวิหาร

วัดโพธิ์

ทำบุญออนไลน์

ขออนุญาตทำสารคดี

ขอวิทยากรทัศนศึกษา

ข่าวและกิจกรรม

ดูทั้งหมด >>

เชิญร่วมงาน "ร่มโพธิ์ หลักชัย ศักราชใหม่ ๒๕๖๗"

เชิญร่วมงานปีใหม่ที่วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม "ร่มโพธิ์ หลักชัย ศักราชใหม่ ๒๕๖๗" ระหว่างวันที่ ๒๙ ธ.ค. ๒๕๖๖ ถึง ๒ ม.ค. ๒๕๖๗

วันที่ 26/12/2566

พิธีสวดมนต์ข้ามปี เสริมสิริมงคลทั่วไทย ส่งท้ายปีเก่า ต้อนรับปีใหม่พุทธศักราช ๒๕๖๗ ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

ขอเชิญร่วมพิธีสวดมนต์ข้ามปี เสริมสิริมงคลทั่วไทย ส่งท้ายปีเก่า ต้อนรับปีใหม่พุทธศักราช ๒๕๖๗ ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

วันที่ 26/12/2566

เชิญร่วมงาน "ร่มโพธิ์ หลักชัย ศักราชใหม่ ๒๕๖๗"

วันที่ 26/12/2566

พิธีสวดมนต์ข้ามปี เสริมสิริมงคลทั่วไทย ส่งท้ายปีเก่า ต้อนรับปีใหม่พุทธศักราช ๒๕๖๗ ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

วันที่ 26/12/2566

พิธีมอบพัดรองที่ระลึกและเข็มเชิดชูเกียรติแก่ผู้ทำคุณประโยชน์ต่อพระพุทธศาสนา ประจำปี พ.ศ.๒๕๖๖

๒ ธ.ค. ๒๕๖๖๖
เจ้าประคุณ สมเด็จพระมหาธีราจารย์ กรรมการมหาเถรสมาคม เจ้าอาวาสวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ในฐานะที่ปรึกษาคณะกรรมการคัดเลือกผู้ทำคุณประโยชน์ต่อพระพุทธศาสนา เป็นประธานฝ่ายบรรพชิต ในการประชุมเชิงปฏิบัติการเครือข่ายผู้ทำคุณประโยชน์ต่อพระพุทธศาสนาและผู้เข้ารับพระราชทานโล่รางวัล พิธีมอบพัดรองที่ระลึกและเข็มเชิดชูเกียรติแก่ผู้ทำคุณประโยชน์ต่อพระพุทธศาสนา ประจำปี พ.ศ.๒๕๖๖ โดยมี นางยุพา ทวีวัฒนะกิจบวร ปลัดกระทรวงวัฒนธรรม เป็นประธานฝ่ายคฤหัสถ์ และนายชัยพล สุขเอี่ยม อธิบดีกรมการศาสนา กล่าวถวายรายงาน

ซึ่งในปีนี้ พระเดชพระคุณพระเทพวชิรโมลี เจ้าคณะใต้,ประธานฝ่ายศาสนศึกษา,ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ได้รับพระราชทานรางวัลเสาเสมาธรรมจักร ผู้ทำคุณประโยชน์ต่อพระพุทธศาสนา ประเภทส่งเสริมการเผยแผ่พระพุทธศาสนา สาขาการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในประเทศ

การนี้ พระเถรานุเถระ ผู้ทำคุณประโยชน์ต่อพระพุทธศาสนา ผู้บริหาร เจ้าหน้าที่ กรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม เข้าร่วมในพิธี ณ อาคารหอศิลป์แห่งชาติ กระทรวงวัฒนธรรม เขตห้วยขวาง กรุงเทพมหานคร

วันที่ 03/12/2566

ขอน้อมถวายมุทิตาสักการะ

ขอน้อมถวายมุทิตาสักการะ
__ในโอกาสที่ที่ประชุมมหาเถรสมาคม ครั้งที่ ๒๘/๒๕๖๖ มีมติแต่งตั้งให้
__๑.พระราชจริยาภณ์ (สิงห์ไชย สิริวณฺโณ)
ประธานฝ่ายปกครอง,เจ้าคณะเหนือ,ผู้ช่วยเจ้าอาวาส วัดพระเตุพนวิมลมังคลาราม
__ดำรงตำแหน่ง ที่ปรึกษาเจ้าคณะกรุงเทพมหานคร

__๒.พระศรีวชิรธรรมวิเทศ วิ. (นงค์ สุมงฺคโล ป.ธ.๙, Ph.D.)

หัวหน้าสงฆ์วัดพระเชตุพน กรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส

__๓.พระมหาศุภวัฒน์ ฐานวุฑฺโฒ (น.ธ.เอก, ป.ธ.๖, พธ.ด.)

ผู้ช่วยเลขานุการฝ่ายปกครองวัดพระเชตุพน

เลขานุการหลักสูตรพุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต วิทยาลัยสงฆ์พุทธปัญญาศรีทวารวดี มจร

__ดำรงตำแหน่ง ผู้ช่วยเจ้าอาวาสพระอารามหลวง
__ตั้งแต่วันที่ ๓๐ พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๖๖

วันที่ 02/12/2566

เยี่ยมสนามสอบธรรมสนามหลวง โท-เอก ๒๕๖๖

วันพฤหัสบดี ที่ ๓๐ พฤศจิกายน ๒๕๖๖ เจ้าประคุณ สมเด็จพระมหาธีราจารย์ กรรมการมหาเถรสมาคม เจ้าอาวาสวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ในฐานะเจ้าสำนักเรียนวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม มอบมหมายให้ พระทักษิณคณิสสร พระมหาสมหวัง ฐิตสํวโร พระมหาประจวบ ยุตฺตโยโค และพระมหานิติทัศน์ ญาณสิทฺธิ ไปตรวจเยี่ยมสนามธรรมสนามหลวง นักธรรมชั้นโท - เอก ประจำปีพุทธศักราช ๒๕๖๖ พร้อมมอบปัจจัยสนับสนุนสนามสอบ ณ วัดสามพระยาวรวิหาร แขวงวัดสามพระยา เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร โดยมีพระภิกษุสามเณร เข้าสอบ จำนวน ๗๑ รูป แบ่งออกเป็น นักธรรมชั้นโท จำนวน ๓๖ รูป นักธรรมชั้นเอก ๓๕ รูป

วันที่ 02/12/2566

เจริญศาสนสัมพันธ์ไทย - เวียดนาม

เจ้าประคุณสมเด็จพระมหาธีราจารย์ กรรมการมหาเถรสมาคม เจ้าอาวาสวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ในฐานะประธานสำนักงานกำกับดูแลพระธรรมทูตไปต่างประเทศ พร้อมด้วยพระพรหมเสนาบดี กรรมการมหาเถรสมาคม เจ้าอาวาสวัดปทุมคงคา เจ้าคณะภาค ๗ รองประธานสำนักงานกำกับดูแลพระธรรมทูตไปต่างประเทศ ในฐานะผู้แทนมหาเถรสมาคม พร้อมด้วยผู้แทนไทยประกอบด้วย พระสมณานัมธีราจารย์ เกวิ้กซัน (เดชาธร กิจเสมอ) ผู้ช่วยเจ้าคณะใหญ่ฝ่ายซ้ายอนัมนิกาย เจ้าอาวาสวัดถาวรวราราม ปฏิบัติหน้าที่แทนเจ้าคณะใหญ่อนัมนิกาย และคณะ ได้เข้าเยี่ยมชมกิจการ ณ สำนักงานคณะกรรมการศาสนาแห่งชาติ มีนางเจิน ถิ มิง งา รองประธานคณะกรรมการศาสนาแห่งชาติ กระทรวงมหาดไทย และคณะพร้อมด้วย นาย มาย วัน หยุง รองประธานคณะกรรมการแห่งชาติด้านกิจการชาวเวียดนามโพ้นทะเล กระทรวงการต่างประเทศ และคณะถวายการต้อนรับและกล่าวหารือปรารภความร่วมมือต่าง ๆ เพื่อเจริญศาสนสัมพันธ์และศึกษาดูงานด้านศาสนาศิลปะและวัฒนธรรมวิถีชีวิตความเชื่อในมิติพระพุทธศาสนาเสริมสร้างความสัมพันธ์ระหว่างไทยและเวียดนาม เมื่อวันที่ ๒๙ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๕๖๖ ณ สาธารณรัฐสังคมนิยมเวียดนาม

วันที่ 02/12/2566

เทศกาลสายน้ำแห่งวัฒนธรรมไทย ครั้งที่ 9 “ลำนำ วันเพ็ญ” Bangkok River Festival 2023

ขอเชิญเที่ยวงานลอยกระทงวัดโพธิ์ ระหว่างวันที่ ๒๕ - ๒๗ พฤศจิกายน ๒๕๖๖
ชมการแสดงศิลปวัฒนธรรม การออกร้านอาหารไทย ๔ ภาค ณ เขตพุทธาวาส วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

วันที่ 23/11/2566

• ถวายความรู้พระนวกภูมิ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม •

วันนี้ (๒๑ ส.ค. ๖๖) พระเทพวชิรโมลี ผู้ช่วยเจ้าสำนักเรียนวัดพระเชตุพน ประธานคณะกรรมการฝ่ายศาสนศึกษา วัดพระเชตุพน เมตตาบรรยายถวายความรู้วิชาศาสนพิธึและเสขิยวัตรแก่พระนวกภูมิ ในการจัดการเรียนการสอนชั้นนวกภูมิ สำนักเรียนวัดพระเชตุพน ซึ่งมีพระนวกภูมิรับการถวายความรู้ โดยพระราชาคณะวัดพระเชตุพน ประกอบด้วย พระเทพวชิรโมลี ถวายความรู้วิชาศาสนพิธี พระเทพวชิรโสภณ ถวายความรู้วิชาพุทธประวัติ พระมงคลวชิรากร ถวายความรู้วิชาวินัย พระญาณวชิรวงศ์ ถวายความรู้วิชาเรียงความแก้กระทู้ธรรม และพระสุธีวชิรปฏิภาณ ถวายความรู้วิชาธรรมะและคิหิปฏิบัติ ตลอดกาลพรรษากาล พุทธศักราช ๒๕๖๖ ณ ห้องประชุมศาลาพงศา ชำนาญกิจ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ราชวรมหาวิหาร เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

วันที่ 23/08/2566

เชิญร่วมงาน "ร่มโพธิ์ หลักชัย ศักราชใหม่ ๒๕๖๗"

วันที่ 26/12/2566

พิธีสวดมนต์ข้ามปี เสริมสิริมงคลทั่วไทย ส่งท้ายปีเก่า ต้อนรับปีใหม่พุทธศักราช ๒๕๖๗ ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

วันที่ 26/12/2566

พิธีมอบพัดรองที่ระลึกและเข็มเชิดชูเกียรติแก่ผู้ทำคุณประโยชน์ต่อพระพุทธศาสนา ประจำปี พ.ศ.๒๕๖๖

วันที่ 03/12/2566

ขอน้อมถวายมุทิตาสักการะ

__๒.พระศรีวชิรธรรมวิเทศ วิ. (นงค์ สุมงฺคโล ป.ธ.๙, Ph.D.)

หัวหน้าสงฆ์วัดพระเชตุพน กรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส

__๓.พระมหาศุภวัฒน์ ฐานวุฑฺโฒ (น.ธ.เอก, ป.ธ.๖, พธ.ด.)

ผู้ช่วยเลขานุการฝ่ายปกครองวัดพระเชตุพน

วันที่ 02/12/2566

เยี่ยมสนามสอบธรรมสนามหลวง โท-เอก ๒๕๖๖

วันที่ 02/12/2566

เจริญศาสนสัมพันธ์ไทย - เวียดนาม

วันที่ 02/12/2566

เทศกาลสายน้ำแห่งวัฒนธรรมไทย ครั้งที่ 9 “ลำนำ วันเพ็ญ” Bangkok River Festival 2023

วันที่ 23/11/2566

• ถวายความรู้พระนวกภูมิ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม •

วันที่ 23/08/2566

วีดีทัศน์ ดูทั้งหมด

1 รายการ มหัศจรรยืวัดโพธิ์ ตอน New Normal ตอน1 วัดพระเชตุพน 11 7 63

13102 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

2 รายการ มหัศจรรยืวัดโพธิ์ ตอน New Normal ตอน2 วัดพระเชตุพน 18 7 63

12084 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

3 รายการ มหัศจรรยืวัดโพธิ์ ตอน กิจกรรมทางศาสนา กับ วิถีชีวิตใหม่ New Normal 25 7 63

11813 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

4 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ซีรี่ย์ ตามรอยพระอุโบสถ พระอุโบสถหลังแรก 1 8 63

11751 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

5 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ซีรี่ย์ ตามรอยพระอุโบสถ พระอุโบสถในสมัยรัชกาลที่ 1 8 8 63

12058 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

6 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ซีรี่ย์ ตามรอยพระอุโบสถ พระอุโบสถ ในสมัยรัชกาลที่ 3 15 8 63

12618 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

7 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ซีรี่ย์ ตามรอยพระอุโบสถ พระอุโบสถ พระประทาน 22 8 63 1

11821 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

8 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยพระอุโบสถ ตอน จิตรกรรมจีนในพระอุโบสถ 29 8 63

11556 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

9 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยพระอุโบสถ ตอน พระสาวกเอตทัคคะ 5 9 63

11540 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

10 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยพระอุโบสถ ตอน คติสัญลักษณ์ ศีรษะแผ่นดิน 12 9 63

12205 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

11 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยพระอุโบสถ ตอน มหาอุมังคชาดก 19 9 63

10382 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

12 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยพระอุโบสถ ตอน นิทาน สุภาษิต บนลายรดน้ำบานหน้าต่าง 26 9 63

10222 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

13 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยพระอุโบสถ ตอน ทำเนียบหัวเมืองและผู้ครองเมือง 3 10 63

9996 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

14 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยจารึกวัดโพธิ์ ตอน จารึกวัดโพธิ์ มรดกความทรงจำแห่งโลก 10 10 63

10767 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

15 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยจารึกวัดโพธิ์ ตอน การเข้าถึงความรู้ จารึกวัดโพธิ์ 17 10 63

10517 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

16 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยจารึกวัดโพธิ์ ตอน การเตรียมการสู่มรดกความทรงจำแห่งโลก 24

9979 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

17 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยจารึกวัดโพธิ์ ตอน ขึ้นทะเบียนสู่มรดกความทรงจำแห่งโลก 31 10

10242 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

18 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยจารึกวัดโพธิ์ ตอน การสร้างจารึกวัดโพธิ์ 7 11 63

10368 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

19 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยจารึกวัดโพธิ์ ตอน เวชศาสตร์ 14 11 63

10619 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

20 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยจารึกวัดโพธิ์ ตอน เวชศาสตร์ตอน2 21 11 63

10590 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

21รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยจารึกวัดโพธิ์ ตอน แผนงานอนุรักษ์จารึกวัดโพธิ์ 28 11 63

10443 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

22รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยจารึกวัดโพธิ์ ตอน คณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยแผนงานความทรงจำแห่งโลก

10294 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

23 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยจารึกวัดโพธิ์ ตอน มรดกความทรงจำแห่งโลก 12 12 63

10191 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

24รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยจารึกวัดโพธิ์ ตอน จารึก6หมวด 19 12 63

10599 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

25รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยจารึกวัดโพธิ์ ตอน มุมมองยูเนสโก 26 12 63

10238 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

26 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยจารึกวัดโพธิ์ ตอนสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส

10359 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส กับวัดพระเชตุพน

สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส กับวัดพระเชตุพน
โดย พระราชเวที ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดพระเชตุพน
....................................

เสวนาทางวิชาการ ในโอกาสครบ ๒๓๐ ปี
วันประสูติ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
วันที่ ๙ ธันวาคม ๒๕๖๓ ภาคเช้าเรื่องที่ ๑
ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

10080 VIEW | 16 ธ.ค. 63
watpho

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ซุ้มประตูทรงมงกุฎและกำแพงแก้วรอบพระอุโบสถ

พิธีกร : อธิป เจริญชัยสกุลสุข / วิทยากร : พระมหาอุดม ปญฺญาโภ พระวิทยากร ฝ่ายทัศนะศึกษาวัดพระเชตุพน
ออกอากาศ วันเสารที่ 18 พฤษภาคม 2562 เวลา 07.30น.-08.00น. ทางสถานีโทรทัศน์ TNN2

14510 VIEW | 20 มิ.ย. 62
watpho

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน หอไตรกรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส

พิธีกร : อธิป เจริญชัยสกุลสุข / วิทยากร : อาจารย์ศานติ ภักดีคำ อาจาย์ประจำ มหาวิทยาลัยศรีนครินทร์วิโรฒ
ออกอากาศ วันเสารที่ 25 พฤษภาคม 2562 เวลา 07.30น.-08.00น. ทางสถานีโทรทัศน์ TNN2

14929 VIEW | 20 มิ.ย. 62
watpho

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน รามเกียรติ์วัดโพธิ์

พิธีกร : อธิป เจริญชัยสกุลสุข / วิทยากร : อาจารย์ศานติ ภักดีคำ อาจาย์ประจำ มหาวิทยาลัยศรีนครินทร์วิโรฒ และ
พระอาจารย์ชัยพร ชินวโร พระวิทยากรฝ่ายทัศนศึกาษา วัดพระเชตุพน ออกอากาศ วันที่ 1 มิ.ย.62 ทาง TNNช่อง16

14586 VIEW | 20 มิ.ย. 62
watpho

พิธีเจริญพุทธมนต์เพื่อความเป็นสิริมงคลของประเทศ

พิธีเจริญพุทธมนต์เพื่อความเป็นสิริมงคลของประเทศ
ในวันเสาร์ที่ ๒๔ ตุลาคม ๒๕๖๓ เวลา ๑๙.๐๐ น.
ณ พระอุโบสถ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

โดยมี พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี
และ รมว.กลาโหม เป็นประธานในพิธี

พร้อมด้วยคณะรัฐมนตรี (ครม.) เข้าร่วมในพิธี
ดำเนินการถ่ายทอดสด โดย NBT 2HD

10453 VIEW | 26 ต.ค. 63
watpho

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน พระวิหารพระพุทธไสยาส

พิธีกร : อธิป เจริญชัยสกุลสุข / วิทยากร : พระครูสิริวีราภรณ์ ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดพระเชตุพน
ออกอากาศ วันเสารที่ 11 พฤษภาคม 2562 เวลา 07.30น.-08.00น. ทางสถานีโทรทัศน์ TNN2

14910 VIEW | 20 มิ.ย. 62
watpho

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอนพิเศษ2 โครงการบรรพชาสามเณรภาคฤดูร้อน

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอนพิเศษ2 โครงการบรรพชาสามเณรภาคฤดูร้อน onair27เม ย 62 ทางTnn

14403 VIEW | 3 มิ.ย. 62
watpho

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอนพิเศษ1 โครงการบรรพชาสามเณรภาคฤดูร้อน

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอนพิเศษ1 โครงการบรรพชาสามเณรภาคฤดูร้อน onair20เม ย 62 ทางTnn

14177 VIEW | 3 มิ.ย. 62
watpho

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน โคลงโลกนิติ

พิธีกร : อธิป เจริญชัยสกุลสุข / วิทยากร : พระมหากิตติศักดิ์ ฐานวโร ผู้อำนวยการศูนย์ศึกษาพระอภิธรรม วัดพระเชตุพน

14281 VIEW | 20 มิ.ย. 62
watpho

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ศาลาการเปรียญ

พิธีกร : อธิป เจริญชัยสกุลสุข / วิทยากร : พระอาจารย์ชัยพร ชินวโร พระวิทยากรฝ่ายทัศนศึกาษา วัดพระเชตุพน ออกอากาศ วันเสารที่ 6 มีนาคม 2562

15132 VIEW | 10 เม.ย. 62
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ยักษ์วัดโพธิ์

พิธีกร : อธิป เจริญชัยสกุลสุข / วิทยากร : พระมหาณกฤศ สุจิณฺโณ พระวิทยากรฝ่ายทัศนศึกาษา วัดพระเชตุพน ออกอากาศ วันเสารที่ 30 มีนาคม 2562

16174 VIEW | 5 เม.ย. 62
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน พระมณฑป

พิธีกร : อธิป เจริญชัยสกุลสุข / วิทยากร : พระมหานพรัตน์ อภิชฺชโว
พระวิทยากรฝ่ายทัศนศึกาษา วัดพระเชตุพน
ออกอากาศ วันเสารที่ 23 มีนาคม 2562

15858 VIEW | 25 มี.ค. 62
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน พระมหาเจดีย์สี่รัชกาล

พิธีกร : อธิป เจริญชัยสกุลสุข วิทยากร : พระมหาประเชิญ ปญฺญาวุโธ ป.ธ.๙ ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดพระเชตุพน
ออกอากาศ วันเสารที่ 16 มีนาคม 2562
เวลา 07.30 น.- 08.00 น. ทางสถานีโทรทัศน์ TNN2

15800 VIEW | 17 มี.ค. 62
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ศาลารายหน้าพระมหาเจดีย์สี่รัชกาล

พิธีกร : อธิป เจริญชัยสกุลสุข / วิทยากร : พระมหาวรวัฒน์ วรวฑฺฒโน
พระวิทยากรฝ่ายทัศนศึกาษา วัดพระเชตุพน
ออกอากาศ วันเสารที่ 9 มีนาคม 2562
เวลา 07.30น.-08.00น. ทางสถานีโทรทัศน์ TNN2

15833 VIEW | 11 มี.ค. 62
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน หอสมุด ว.ผ.ต และ พิพิธภัณฑ์เครื่องถ้วยวัดโพธิ์

พิธีกร : อธิป เจริญชัยสกุลสุข / วิทยากร : พระมหานพรัตน์ อภิชฺชโว
พระวิทยากรฝ่ายทัศนศึกาษา วัดพระเชตุพน
ออกอากาศ วันเสารที่ 23 กุมภาพันธ์ 2562

15936 VIEW | 5 มี.ค. 62
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน พระวิหารคต 4 ทิศ

16410 VIEW | 26 ก.พ. 62
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน โครงกลบท

พิธีกร : อธิป เจริญชัยสกุลสุข / วิทยากร : พระมหากิตติศักดิ์ ฐานวโร ผู้อำนวยการศูนย์ศึกษาพระอภิธรรม วัดพระเชตุพน
ออกอากาศ วันเสารที่ 16 กุมภาพันธ์ 2562 เวลา 07.30น.-08.00น. ทางสถานีโทรทัศน์ TNN2

15991 VIEW | 19 ก.พ. 62
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน พระระเบียงรอบพระอุโบสถ

พิธีกร : อธิป เจริญชัยสกุลสุข / วิทยากร : พระมหาอุดม ปญฺญาโภ พระวิทยากร ฝ่ายทัศนะศึกษาวัดพระเชตุพน
ออกอากาศ วันเสารที่ 9 กุมภาพันธ์ 2562 เวลา 07.30น.-08.00น. ทางสถานีโทรทัศน์ TNN2

15836 VIEW | 11 ก.พ. 62
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน พระมหาสถูปหรือพระปรางค์

พิธีกร : อธิป เจริญชัยสกุลสุข / วิทยากร : พระครูวินัยธร กิติศักดิ์ โคตมสิสฺโส (ศ.สียวน) พระวิทยากร ฝ่ายทัศนะศึกษาวัดพระเชตุพน
ออกอากาศ วันเสารที่ 2 กุมภาพันธ์ 2562 เวลา 07.30น.-08.00น. ทางสถานีโทรทัศน์ TNN2

15679 VIEW | 11 ก.พ. 62
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน พระเจดีย์หมู่ 5 ฐานเดียว

พิธีกร : อธิป เจริญชัยสกุลสุข / วิทยากร : พระมหามังกร สิทฺธิเมธี พระวิทยากร ฝ่ายทัศนะศึกษาวัดพระเชตุพน
ออกอากาศ วันเสารที่ 26 มกราคม 2562 เวลา 07.30น.-08.00น.ทาง TNN2

16268 VIEW | 11 ก.พ. 62
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ฉันท์วรรณพฤติ 81 มาตราพฤติ 27

พิธีกร : อธิป เจริญชัยสกุลสุข / วิทยากร : พระมหาประเชิญ ปญฺญาวุโธ ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดพระเชตุพน, ดร.แสวง นิลนาม อาจารย์ มจร.
ออกอากาศ วันเสารที่ 19 มกราคม 2562 เวลา 07.30น.-08.00น. ทางสถานีโทรทัศน์ TNN2

15919 VIEW | 11 ก.พ. 62
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน พระวิหารทิศรอบพระอุโบสถ

พิธีกร : อธิป เจริญชัยสกุลสุข / วิทยากร : พระมหาประจวบ ยุตฺตโยโค ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดพระเชตุพน
ออกอากาศ วันเสารที่ 12 มกราคม 2562 เวลา 07.30น.-08.00น. ทางสถานีโทรทัศน์ TNN2

16242 VIEW | 11 ก.พ. 62
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ภาพรวมประวัติวัดพระเชตุพน

พิธีกร : อธิป เจริญชัยสกุลสุข / วิทยากร : พระราชเวที ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดพระเชตุพน
ออกอากาศ วันเสารที่ 5 มกราคม 2562 เวลา 07.30น.-08.00น. ทางสถานีโทรทัศน์ TNN24

16097 VIEW | 11 ก.พ. 62
Watpho Channel

สรุปงานสมโภชพระอาราม 230 ปี วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

เห็นวัดโพธิ์โสภาสถาพร สง่างอนงามพริ้งทุกสิ่งอัน
โอ้วัดโพธิ์เป็นวัดกษัตริย์สร้าง ไม่โรยร้างรุ่งเรืองดั่งเมืองสวรรค์

16267 VIEW | 7 ธ.ค. 61
Watpho Channel

คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน และคณะทำงานโครงการปริวรรตคัมภีร์ ได้อัญเชิญคัมภีร์พระพุทธศาสนา (คัมภีร์พระมาลัย)

คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน และคณะทำงานโครงการปริวรรตคัมภีร์

ได้อัญเชิญคัมภีร์พระพุทธศาสนา (คัมภีร์พระมาลัย)

เข้าพิธีมอบถวาย แด่สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิส

ณ นครรัฐวาติกัน ในประเทศอิตาลี

เมื่อวันที่ ๑๖ พฤษภาคม พ.ศ.๒๕๖๑ ที่ผ่านมา

15880 VIEW | 4 ธ.ค. 61
Watpho Channel

แหล่เชิญชวนเที่ยวงาน สมโภชพระอาราม ๒๓๐ ปี วัดโพธิ์ ท่าเตียน โดยแม่ขวัญจิต ศรีประจันต์

แหล่เชิญชวนเที่ยวงาน โดยแม่ขวัญจิต ศรีประจันต์ ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง ปี 2539 . ขอเชิญเที่ยวงาน สมโภชพระอาราม ๒๓๐ ปี วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ราชวรมหาวิหาร ระหว่าง วันที่ ๑-๑๑ พฤศจิกายน พร้อมเชิญชวนมาเที่ยวงานด้วยการแต่งกาย “ย้อนยุคกรุงรัตนโกสินทร์”

17037 VIEW | 30 พ.ย. 61
Watpho Channel

โครการบรรพชาสามเณรภาคฤดูร้อน ประจำปี ๒๕๖๑

โครการบรรพชาสามเณรภาคฤดูร้อน

ถวายเป็นพระราชกุศล แด่

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมมหาราชกุมารี

25 มีนาคม - 8 เมษายน 2561

15956 VIEW | 30 พ.ย. 61
watpho

การเสวนาวิชาการ ช่วงเช้า วันที่ ๔ พฤศจิกายน ๒๕๖๑ งานสมโภชพระอาราม ๒๓๐ ปี

ตำนานท่าเตียน

วิทยากร : ผศ.ดร.สุพิชชา โตวิวิชญ์ มหาวิทยาลัยศิลปากร

คุณทวีศักดิ์ วรฤทธิ์เรืองอุไร มิวเซียมสยาม

ดำเนินรายการโดย : คุณอนุวัฒน์ วงษ์ราช

---------------------------------------------------------------

การเสวนาวิชาการ สมโภชพระอาราม ๒๓๐ ปี

วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

๒ - ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๑

16152 VIEW | 30 พ.ย. 61
Watpho Channel

การเสวนาวิชาการ ช่วงบ่าย วันที่ ๔ พฤศจิกายน ๒๕๖๑ งานสมโภชพระอาราม ๒๓๐ ปี

วัดโพธิ์ในภาพถ่ายโบราณ

วิทยากร : อ.เอนก นาวิกมูล

คุณธงชัย ลิขิตพรสวรรค์ สำนักพิมพ์ต้นฉบับ

ผศ.ดร.พีรศรี โพวาทอง จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ดำเนินรายการโดย : คุณอนุวัฒน์ วงษ์ราช

---------------------------------------------------------------

การเสวนาวิชาการ สมโภชพระอาราม ๒๓๐ ปี

วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

๒ - ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๑

16003 VIEW | 30 พ.ย. 61
Watpho Channel

การเสวนาวิชาการ ช่วงบ่าย วันที่ ๓ พฤศจิกายน ๒๕๖๑ งานสมโภชพระอาราม ๒๓๐ ปี

ศิลปกรรมวัดโพธิ์ในมุมมองประวัติศาสตร์ศิลป์

สถาปัตย์วัดโพธิ์

วิทยากร : ศ.ดร.ศักดิ์ชัย สายสิงห์ มหาวิทยาลัยศิลปากร

พุทธปฏิมาวัดโพธิ์

วิทยากร : รศ.ดร.รุ่งโรจน์ ธรรมรุ่งเรือง มหาวิทยาลัยศิลปากร

ตุ๊กตาจีนวัดโพธิ์ ที่มาและการประยุกต์ใช้ในศิลปะไทย

วิทยากร : ผศ.ดร.อชิรัชญ์ ไชยพจน์พานิช มหาวิทยาลัยศิลปากร

ดำเนินรายการโดย : ผศ.ดร.อาทิตย์ ชีรวณิชย์กุล

---------------------------------------------------------------

การเสวนาวิชาการ สมโภชพระอาราม ๒๓๐ ปี

วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

๒ - ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๑

15996 VIEW | 30 พ.ย. 61
Watpho Channel

การเสวนาวิชาการ ช่วงเช้า วันที่ ๓ พฤศจิกายน ๒๕๖๑ งานสมโภชพระอาราม ๒๓๐ ปี วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

วัดโพธิ์เป็นวัดกษัตริย์สร้าง

ความสำคัญของจารึกวัดโพธิ์ในฐานะมรดกความทรงจำของโลก

วิทยากร : ดร. ม.ร.ว.รุจยา อาภากร (SEAMEO SPAFA)

ประวัติการสถาปนาวัดโพธิ์ในสมัยรัชกาลที่ ๑

วิทยากร : รศ.ดร.ศานติ ภักดีคำ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒประสานมิตร

วัดโพธิ์ในพระบรมราชูปถัมภ์ ๑๐ รัชกาล

วิทยากร : ผศ.ดร.อาทิตย์ ชีรวณิชย์กุล จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ดำเนินรายการโดย : ผศ.ดร.อาทิตย์ ชีรวณิชย์กุล

---------------------------------------------------------------

การเสวนาวิชาการ สมโภชพระอาราม ๒๓๐ ปี

วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ๒ - ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๑

16984 VIEW | 30 พ.ย. 61
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน อ.ประมวล เพ็งจันทร์

10905 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

สถาปัตยศิลป์วัดพระเชตุพน โดย : รศ.ดร.ประภัสสร์ ชูวิเชียร

สถาปัตยศิลป์วัดพระเชตุพน
โดย : รศ.ดร.ประภัสสร์ ชูวิเชียร มหาวิทยาลัยศิลปากร
.......................................
“เสวนาวิชาการ”
เฉลิมฉลองโอกาส “60 ปี งานวันกรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส”
ระหว่างวันที่ ๙ -๑๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๒
ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

10081 VIEW | 28 พ.ย. 63
watpho

จิตรกรรมมโหสถชาดกในวัดพระเชตุพน โดย : อ.กวิฎ ตั้งจรัสวงศ์

จิตรกรรมมโหสถชาดกในวัดพระเชตุพน
โดย : อ.กวิฎ ตั้งจรัสวงศ์ มหาวิทยาลัยศิลปากร
.......................................
“เสวนาวิชาการ” เฉลิมฉลองโอกาส
“60 ปี งานวันกรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส”
ระหว่างวันที่ ๙ -๑๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๒
ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

10123 VIEW | 28 พ.ย. 63
watpho

ส่องศิลป์จีนสยาม ตามรอยเครื่องโต๊ะจีนวัดโพธิ์ โดย : อ.ธนพันธุ์ ขจรพันธุ์

ส่องศิลป์จีนสยาม ตามรอยเครื่องโต๊ะจีนวัดโพธิ์
โดย : อ.ธนพันธุ์ ขจรพันธุ์
........................................
“เสวนาวิชาการ” เฉลิมฉลองโอกาส
“60 ปี งานวันกรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส”
ระหว่างวันที่ ๙ -๑๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๒
ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

9806 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

สาธกอาทิกัมมิกบาลี สังคีติยวงส์ โดย : ผศ.ดร.ประเสริฐ รุนรา

สาธกอาทิกัมมิกบาลี สังคีติยวงส์ ไขความหนังสือบาลีเล่มแรกแห่งกรุงรัตนโกสินทร์
โดย : ผศ.ดร.ประเสริฐ รุนรา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
………………………………………………………..

“เสวนาวิชาการ” เฉลิมฉลองโอกาส
“60 ปี งานวันกรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส”
ระหว่างวันที่ ๙ -๑๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๒
ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

10006 VIEW | 28 พ.ย. 63
watpho

มหายุทธการวงส์: ราชาธิราชภาษาบาลี โดย : อ.เจียระไน วิทิตกูล

มหายุทธการวงส์: ราชาธิราชภาษาบาลี
โดย : อ.เจียระไน วิทิตกูล จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
………………………………………………………..

“เสวนาวิชาการ” เฉลิมฉลองโอกาส
“60 ปี งานวันกรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส”
ระหว่างวันที่ ๙ -๑๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๒
ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

10243 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

จุลยุทธการวงส์ : พงศาวดารไทยภาษาบาลี โดย : ผศ.ดร.ชานป์วิชช์ ทัดแก้ว

จุลยุทธการวงส์: พงศาวดารไทยภาษาบาลี
โดย : ผศ.ดร.ชานป์วิชช์ ทัดแก้ว จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
………………………………………………………..

“เสวนาวิชาการ” เฉลิมฉลองโอกาส
“60 ปี งานวันกรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส”
ระหว่างวันที่ ๙ -๑๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๒
ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

10199 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

พินิจฉันท์วรรณพฤติและมาตราพฤติ: วรรณคดีสองมิติ โดย : ผศ.ดร.วีรวัฒน์ อินทรพร

พินิจฉันท์วรรณพฤติและมาตราพฤติ: วรรณคดีสองมิติ
โดย : ผศ.ดร.วีรวัฒน์ อินทรพร มหาวิทยาลัยศิลปากร
………………………………………………………..

“เสวนาวิชาการ” เฉลิมฉลองโอกาส
“60 ปี งานวันกรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส”
ระหว่างวันที่ ๙ -๑๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๒
ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

10018 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

ตะเลงพ่ายและโคลงดั้นปฏิสังขรณ์: วรรณคดีเฉลิมพระเกียรติ โดย : ผศ.ดร.วรางคณา ศรีกำเหนิด

ตะเลงพ่ายและโคลงดั้นปฏิสังขรณ์: วรรณคดีเฉลิมพระเกียรติ
โดย : ผศ.ดร.วรางคณา ศรีกำเหนิด มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
………………………………………………………..

“เสวนาวิชาการ” เฉลิมฉลองโอกาส
“60 ปี งานวันกรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส”
ระหว่างวันที่ ๙ -๑๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๒
ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

10108 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

ไขพระนิพนธ์คำฤษฎี คลังศัพท์กวีโบราณ โดย : ผศ.รัตนพล ชื่นค้า

ไขพระนิพนธ์คำฤษฎี คลังศัพท์กวีโบราณ
โดย : ผศ.รัตนพล ชื่นค้า มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
………………………………………………………..

“เสวนาวิชาการ” เฉลิมฉลองโอกาส
“60 ปี งานวันกรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส”
ระหว่างวันที่ ๙ -๑๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๒
ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

10113 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

กาพย์เห่เรือในรัชกาลที่ ๙ และรัชกาลปัจจุบัน โดย : นาวาเอกทองย้อย แสงสินชัย

กาพย์เห่เรือในรัชกาลที่ ๙ และรัชกาลปัจจุบัน
โดย : นาวาเอกทองย้อย แสงสินชัย
………………………………………………………..

“เสวนาวิชาการ” เฉลิมฉลองโอกาส
“60 ปี งานวันกรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส”
ระหว่างวันที่ ๙ -๑๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๒
ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

10101 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

จากกระบวนพยุหยาตราเพชรพวงสู่ลิลิตกระบวนพยุหยาตราถวายพระกฐินฯ โดย : รศ.ดร. ศานติ ภักดีคำ

จากกระบวนพยุหยาตราเพชรพวงสู่ลิลิตกระบวนพยุหยาตราถวายพระกฐินฯ พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
โดย : รศ.ดร. ศานติ ภักดีคำ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒประสานมิตร
………………………………………………………..

“เสวนาวิชาการ” เฉลิมฉลองโอกาส
“60 ปี งานวันกรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส”
ระหว่างวันที่ ๙ -๑๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๒
ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

9984 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

กระบวนพยุหยาตราชลมารคในเอกสารประวัติศาสตร์ไทย-เทศ โดย : รศ.ดร. ปรีดี พิศภูมิวิถี

กระบวนพยุหยาตราชลมารคในเอกสารประวัติศาสตร์ไทย-เทศ โ
ดย : รศ.ดร. ปรีดี พิศภูมิวิถี มหาวิทยาลัยมหิดล
………………………………………………………..

“เสวนาวิชาการ” เฉลิมฉลองโอกาส
“60 ปี งานวันกรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส”
ระหว่างวันที่ ๙ -๑๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๒
ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

9939 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

พระมหากรุณาธิคุณรัชกาลที่ ๙ ต่อชุมนุมภาษาไทย โดย : อาจารย์สวัสดิ์ จงกล

พระมหากรุณาธิคุณพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๙ ต่อชุมนุมภาษาไทย
โดย : อาจารย์สวัสดิ์ จงกล จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
………………………………………………………..

“เสวนาวิชาการ” เฉลิมฉลองโอกาส
“60 ปี งานวันกรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส”
ระหว่างวันที่ ๙ -๑๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๒
ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

10064 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

ประวัติการจัดงานวันกรมพระปรมานุชิตชิโนรส โดย : ผศ.ดร. อาทิตย์ ชีรวณิชย์กุล

ประวัติการจัดงานวันกรมพระปรมานุชิตชิโนรส
โดย : ผศ.ดร. อาทิตย์ ชีรวณิชย์กุล จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
………………………………………………………..

“เสวนาวิชาการ” เฉลิมฉลองโอกาส
“60 ปี งานวันกรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส”
ระหว่างวันที่ ๙ -๑๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๒
ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

10189 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

ปฐมมหาสมณุตมาภิเษก โดย : อ.ดนัย พลอยพลาย

ปฐมมหาสมณุตมาภิเษก
โดย : อ.ดนัย พลอยพลาย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
………………………………………………………..

“เสวนาวิชาการ” เฉลิมฉลองโอกาส
“60 ปี งานวันกรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส”
ระหว่างวันที่ ๙ -๑๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๒
ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

10181 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

เกร็ดประวัติศาสตร์วัดโพธิ์ โดย : รศ.ดร.ศานติ ภักดีคำ

บรรยายเรื่อง "เกร็ดประวัติศาสตร์วัดโพธิ์"
โดย : รศ.ดร.ศานติ ภักดีคำ
…………………………………

โครงการอบรมวิทยากร ปี ๒๕๖๒
แผนกวิทยกร ฝ่ายทัศนศึกษา
ณ หอสมุดสมเด็จ ว.ผ.ต. วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

10382 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

วรรณคดีพระพุทธศาสนาและวรรณคดีไทยในจารึกวัดโพธิ์ โดย : รศ.ดร.เสาวณิต วิงวอน

บรรยายเรื่อง “วรรณคดีพระพุทธศาสนาและวรรณคดีไทย ในจารึกวัดโพธิ์”
โดย : รศ.ดร.เสาวณิต วิงวอน
…………………………………

โครงการอบรมวิทยากร ปี ๒๕๖๒
แผนกวิทยกร ฝ่ายทัศนศึกษา
ณ หอสมุดสมเด็จ ว.ผ.ต. วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

9828 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

พระพุทธปฏิมาวัดโพธิ์ ในมุมมองประวัติศาสตร์ศิลป์ โดย : รศ.ดร.รุ่งโรจน์ ธรรมรุ่งเรือง

บรรยายเรื่อง “พระพุทธปฏิมาวัดโพธิ์ ในมุมมองประวัติศาสตร์ศิลป์”
โดย : รศ.ดร.รุ่งโรจน์ ธรรมรุ่งเรือง
…………………………………

โครงการอบรมวิทยากร ปี ๒๕๖๒
แผนกวิทยกร ฝ่ายทัศนศึกษา
ณ หอสมุดสมเด็จ ว.ผ.ต. วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

10114 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

ศิลาจีนและอิทธิพลศิลปะจีนในวัดโพธิ์ โดย : ผศ.ดร.อชิรัชญ์ ไชยพจน์พานิช

บรรยายเรื่อง "ศิลาจีนและอิทธิพลศิลปะจีนในวัดโพธิ์"
โดย : ผศ.ดร.อชิรัชญ์ ไชยพจน์พานิช
…………………………………

โครงการอบรมวิทยากร ปี ๒๕๖๒
แผนกวิทยกร ฝ่ายทัศนศึกษา
ณ หอสมุดสมเด็จ ว.ผ.ต. วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

9813 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

จักรวาลวิทยาในวัดโพธิ์ โดย : ผศ.ดร.ประเสริฐ รุนรา

บรรยายเรื่อง “จักรวาลวิทยาในวัดโพธิ์”
โดย : ผศ.ดร.ประเสริฐ รุนรา
…………………………………

โครงการอบรมวิทยากร ปี ๒๕๖๒
แผนกวิทยกร ฝ่ายทัศนศึกษา
ณ หอสมุดสมเด็จ ว.ผ.ต. วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

9985 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

คติจีนและวรรณคดีจีนในวัดโพธิ์ โดย : ผศ.นวรัตน์ ภักดีคำ

บรรยายเรื่อง “ประติมากรรมและตำนานท่าเตียน”
โดย : ผศ.นวรัตน์ ภักดีคำ
…………………………………

โครงการอบรมวิทยากร ปี ๒๕๖๒
แผนกวิทยกร ฝ่ายทัศนศึกษา
ณ หอสมุดสมเด็จ ว.ผ.ต. วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

9807 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

ประวัติแพทย์แผนไทยวัดโพธิ์ โดย : อาจารย์ปรีดา ตั้งตรงจิตร

บรรยายเรื่อง “ประวัติและพัฒนาการการแพทย์แผนไทย”
โดย : อาจารย์ปรีดา ตั้งตรงจิตร
…………………………………

โครงการอบรมวิทยากร ปี ๒๕๖๒
แผนกวิทยกร ฝ่ายทัศนศึกษา
ณ หอสมุดสมเด็จ ว.ผ.ต. วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

10044 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

01รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน พลเอก ดร กิตติศักดิ์

9834 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

02 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน อธิบดีกรมศาสนา

9926 VIEW | 17 ธ.ค. 63
watpho

03 รายการมหัศจรรยืวัดโพธิ์ ตอน เจ้าอาวาสวัดโพธิ์

9731 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

04 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน คุณดุสิต ไวยาวัจกรวัดโพธิ์

9748 VIEW | 17 ธ.ค. 63
watpho

05 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน จิตอาสา โรงเรียนตั้งตรงจิต

9856 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

06 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน พล ร อ ธานินทร์ ลิขิตวงศ์

9899 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

07 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน อ ประมวล

9830 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

08 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ศูนย์วิปัสนากรรมฐานวัดพระเชตุพน

9564 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

09 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน สัปดาห์ส่งเสริมพุทธศาสนา ตอน1

9686 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

10 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน สัปดาห์ส่งเสริมพุทธศาสนา ตอน2

9642 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

11 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน เทศน์มหาชาติ

9823 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

12 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน วีระศักดิ์ โควสุรัตน์

9979 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

13 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน อ บุญเตือน

9882 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

14 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน คุณมยุริญ ผ่องผุดพันธ์

9890 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

15 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน พศิน อินทรวงค์

9962 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

16 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน แหม่ม จินตรา

9649 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

17 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน อาจารย์วนิดา พึงสุนทร

9772 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

18 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน อาจารย์เกษม

9904 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

19 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน อาจารย์ วัฒนะ

9648 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

20 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ทัศนศึกษาวัดเชตุพน

9806 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

21 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน คุณจิรนันท์ พิตรปรีชา

9751 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

22 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ศูนย์ศึกษาพระพุทธศาสนาวันอาทิตย์

9669 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

23 รายการมหัศจรรย์ วัดโพธิ์ พล ต ท ดำรงศักดิ์ กิตติประภัสร์

9760 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

24 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน สำนักเรียนพระบาลีวัดพระเชตุพน

9559 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

25 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ศูนย์การศึกษาพระอภิธรรมวัดพระเชตุพน

9582 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

01 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน วันภูมิปัญญาแพทย์แผนไทย

9734 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

02 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน วันกตัญญู บูรพาจารย์

9638 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

03 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน โครงการอบรมพระวิทยากร

9744 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

04 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน รสของภาษา

9691 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

05 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน วรรณกรรมส่งเสียง

9852 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

06 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน วรรณกรรมส่งเสียง อ่านออกเสียงโคลงโลกนิติ

10093 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

07 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน โครงการบรรพชาสามเณรภาคฤดูร้อน ปี 2563

9394 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

08 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน กรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส

9515 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

09 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน หลักสูตร การเรียน ศูนย์การศึกษาพระอภิธรรมวัดพระเชตุพน

9719 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

10 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน พระพิธีธรรม วัดพระเชตุพน

9957 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

11 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ตำราแพทย์แผนไทยจารึกวัดพระเชตุพน

9528 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

12 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน นวดแผนไทย วัดพระเชตุพน

9842 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

13 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน คุณวิทยา ยาม่วง อธิบดีกรมเจ้าท่า

9710 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

14 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน คุณณรงค์ ทรงอารมณ์

9811 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

15 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ตาลิปัตย์

9925 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

16 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ตาลิปัตร

9785 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

17 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ความสุขที่แท้จริงของชีวิต กับ พระฐิติญาโณ ตอน1

9564 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

18 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ความสุขที่แท้จริงของชีวิต กับ พระฐิติญาโณ ตอน2

9977 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

19 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอนฤาษีดัดตน

9419 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

20 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ชุดซีรี่ย์ โคลงภาพคนต่างภาษา ตอน 1

9438 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

21 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ โคลงภาพคนต่างภาษา ตอน2

9838 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

22 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ชุดซีรี่ย์ โคลงภาพคนต่างภาษา ตอน 3

9748 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

23 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน จิตรกรรมฝาผนังคอสอง พระอุโบสถวัดพระเชตุพน

9517 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

24 รายการ มหัศจรรยืวัดโพธิ์ ตอน ตำราฉันท์1

9416 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

25 รายการ มหัศจรรยืวัดโพธิ์ ตอน ตำราฉันท์2

9525 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

26 รายการ มหัศจรรยืวัดโพธิ์ ตอน นาคหลวง

10114 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

๒๓๐ ปี พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรสอิทธิพลที่มีต่องานวรรณคดีไทยในยุคหลัง

๒๓๐ ปี พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส อิทธิพลที่มีต่องานวรรณคดีไทยในยุคหลัง
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.เสาวณิต วิงวอน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
....................................

เสวนาทางวิชาการ ในโอกาสครบ ๒๓๐ ปี
วันประสูติ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
วันที่ ๙ ธันวาคม ๒๕๖๓ ภาคเช้าเรื่องที่ ๒
ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

9725 VIEW | 16 ธ.ค. 63
watpho

กลโคลงในโคลงกลบท พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส

กลโคลงในโคลงกลบท พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
โดย อาจารย์พอพล สุกใส คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร
....................................

เสวนาทางวิชาการ ในโอกาสครบ ๒๓๐ ปี
วันประสูติ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
วันที่ ๙ ธันวาคม ๒๕๖๓ ภาคบ่ายเรื่องที่ ๑
ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

10006 VIEW | 16 ธ.ค. 63
watpho

จากจารึกทำเนียบหัวเมือง สู่ประกาศพระราชพิธีบรมราชาภิเษกรัชกาลที่ ๔ : “เมืองไทย” ใครว่าไม่มีพรมแดน

จากจารึกทำเนียบหัวเมือง สู่ประกาศพระราชพิธีบรมราชาภิเษกรัชกาลที่ ๔ : “เมืองไทย” ใครว่าไม่มีพรมแดน
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.ศานติ ภักดีคำ
ภาคีสมาชิก สำนักศิลปกรรม ราชบัณฑิตยสภา
....................................

เสวนาทางวิชาการ ในโอกาสครบ ๒๓๐ ปี
วันประสูติ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
วันที่ ๙ ธันวาคม ๒๕๖๓ ภาคบ่ายเรื่องที่ ๒
ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

9909 VIEW | 16 ธ.ค. 63
watpho

พระนิพนธ์ร้อยกรองสมเด็จกรมพระปรมาฯ ในฐานะแบบเรียนสอนการแต่งคำประพันธ์ไทยร่วมสมัย

พระนิพนธ์ร้อยกรองสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ในฐานะแบบเรียนสอนการแต่งคำประพันธ์ไทยร่วมสมัย
โดย อาจารย์ประภาพร ลิ้มจิตสมบูรณ์
คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
....................................

เสวนาทางวิชาการ ในโอกาสครบ ๒๓๐ ปี วันประสูติ
สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
วันที่ ๑๐ ธันวาคม ๒๕๖๓ ภาคเช้า เรื่องที่ ๑
ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

9665 VIEW | 16 ธ.ค. 63
watpho

สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส กับสุภาษิตวัดโพธิ์

สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส กับสุภาษิตวัดโพธิ์
โดย อาจารย์ธนโชติ เกียรติณภัทร
คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง
....................................

เสวนาทางวิชาการ ในโอกาสครบ ๒๓๐ ปี
วันประสูติ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
วันที่ ๑๐ ธันวาคม ๒๕๖๓ ภาคเช้า เรื่องที่ ๒
ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

9729 VIEW | 16 ธ.ค. 63
watpho

ฉันท์สังเวยกลองวินิจฉัยเภรี พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส

ฉันท์สังเวยกลองวินิจฉัยเภรี พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
โดย อาจารย์บุญเตือน ศรีวรพจน์ และ รองศาสตราจารย์ ดร. ศานติ ภักดีคำ
....................................

เสวนาทางวิชาการ ในโอกาสครบ ๒๓๐ ปี
วันประสูติ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
วันที่ ๑๐ ธันวาคม ๒๕๖๓ ภาคบ่าย เรื่องที่ ๑
ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

9823 VIEW | 16 ธ.ค. 63
watpho

ฉันท์กล่อมช้างพัง และกาพย์ขับไม้กล่อมช้างพัง พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส

ฉันท์กล่อมช้างพัง และกาพย์ขับไม้กล่อมช้างพัง พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
โดย อาจารย์บุญเตือน ศรีวรพจน์ และ รองศาสตราจารย์ ดร. ศานติ ภักดีคำ
....................................

เสวนาทางวิชาการ ในโอกาสครบ ๒๓๐ ปี
วันประสูติ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
วันที่ ๑๐ ธันวาคม ๒๕๖๓ ภาคบ่ายเรื่องที่ ๒
ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

9963 VIEW | 16 ธ.ค. 63
watpho

ปัญญาสชาดกกับสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส

ปัญญาสชาดกกับสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
โดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.อาทิตย์ ชีรวณิชย์กุล
ภาควิชาภาษาไทย คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
....................................

เสวนาทางวิชาการ ในโอกาสครบ ๒๓๐ ปี
วันประสูติ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
วันที่ ๑๑ ธันวาคม ๒๕๖๓ ภาคเช้า เรื่องที่ ๑
ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

9887 VIEW | 16 ธ.ค. 63
watpho

พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ในเอกสารโบราณ โดย อาจารย์ยุวเรศ วุทธีรพล

พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ในเอกสารโบราณ
โดย อาจารย์ยุวเรศ วุทธีรพล
กลุ่มเอกสารตัวเขียนและจารึก สำนักหอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร
....................................

เสวนาทางวิชาการ ในโอกาสครบ ๒๓๐ ปี
วันประสูติ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
วันที่ ๑๑ ธันวาคม ๒๕๖๓ ภาคเช้า เรื่องที่ ๒
ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

9969 VIEW | 16 ธ.ค. 63
watpho

สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ในฐานะนักแปล

สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ในฐานะนักแปล
โดย อาจารย์ ดร.อัสนี พูลรักษ์
ภาควิชาภาษาไทย คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
....................................

เสวนาทางวิชาการ ในโอกาสครบ ๒๓๐ ปี
วันประสูติ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
วันที่ ๑๑ ธันวาคม ๒๕๖๓ ภาคบ่าย เรื่องที่ ๑
ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

10012 VIEW | 16 ธ.ค. 63
watpho

พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ในเอกสารโบราณ โดย อาจารย์ยุวเรศ วุทธีรพล

10139 VIEW | 16 ธ.ค. 63
watpho

บทความ ดูทั้งหมด

พระราชสัญลักษณ์ ประดับบนผ้าทิพย์พระพุทธอาสน์ พระพุทธเทวปฏิมากร

ซึ่งบรรจุพระบรมอัฐิพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช

ตรามหาอุณาโลม เป็นตราประจำ รัชกาลพระบาทสมเด็จพระ พุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช หรือเป็นภาพพระเกตุมาลา ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ ของโลกุตตรอยู่ในดอกปทุม อาจเรียกว่า ปทุมอุณาโลม ดอกบัวหรือปทุม หมายถึง พระพุทธเจ้า แสดงให้เห็นว่าพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้า จุฬาโลกมหาราช ทรงปรารถนาสัมมาสัมโพธิญาณ สมดังความปรากฏ ในศิลาจารึกวัดพระเชตุพน ครั้งรัชกาลที่ ๑

พญานาค สันนิษฐานว่า เป็นปีมะโรง ซึ่งเป็นปีพระบรมราชสมภพ ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช

ช้าง สันนิษฐานว่า เป็นช้างเผือกในรัชกาลพระบาทสมเด็จ พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ตามพระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ ฉบับเจ้าพระยาทิพากรวงศมหาโกษาธิบดี ระบุว่า ในรัชกาลที่ ๑ ได้มี ช้างเผือกมาสู่พระบารมี ๑๐ ช้าง

หนู สันนิษฐานว่า เป็นปีชวด ซึ่งเป็นปีพระบรมราชสมภพ ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งโปรดเกล้าฯ ให้อัญเชิญ พระบรมอัฐิพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช มาประดิษฐาน ไว้ที่พระพุทธอาสน์พระพุทธเทวปฏิมากร พระประธานในพระอุโบสถ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

20899 VIEW | 8 ธ.ค. 61
วัดพระเชตุพน

แม่ซื้อ : เทวดาผู้คุ้มครองเด็กทารก

โดย ก่องแก้ว วีระประจักษ์

ผู้เชี่ยวชาญด้านภาษาโบราณ ข้าราชการบำ นาญ กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม

-----------------------------------------------

ณ ศาลาหน้าพระมหาเจดีย์ด้านทิศใต้ของวัดพระเชตุพน วิมลมังคลาราม หรือวัดโพธิ์ ปรากฏจารึกและภาพจิตรกรรมฝาผนัง เกี่ยวกับแม่ซื้อ สถานที่แห่งนี้จึงมีชื่อเรียกขานกันทั่วไปว่า ศาลาแม่ซื้อ

เรื่องแม่ซื้อ เป็นความเชื่อของคนในสมัยโบราณ ยุคสมัยที่การแพทย์ ยังไม่เจริญก้าวหน้าเหมือนทุกวันนี้ ทารกแรกเกิดมักมีโรคภัยไข้เจ็บต่างๆ ซึ่งส่วนใหญ่มักจะเสียชีวิตตั้งแต่เป็นทารก เป็นผลให้เกิดความเชื่อกันว่า มนุษย์ที่จะเกิดมานั้นผีปั้นรูปขึ้นก่อน แล้วจึงหาวิญญาณใส่เข้าในหุ่นนั้น เพื่อสิงเข้าสู่ครรภ์มารดา และเมื่อทารกเกิดแล้วตายแต่แรกคลอด ก็เป็น เพราะผีผู้ปั้นหุ่นเห็นว่า ทารกนั้นงามชอบใจอยากเอาไปเลี้ยง จึงทำ ให้เด็ก ตายในที่สุด ส่วนทารกที่ไม่ชอบก็ปล่อยให้มนุษย์เลี้ยงเอง ตามความเชื่อนี้ เป็นผลให้เกิดพิธีกรรมต่างๆ เพื่อเป็นการป้องกันไม่ให้ผีนำ ทารกกลับคืนไป เช่น ลวงผีให้เข้าใจว่าทารกนั้นไม่น่ารัก โดยติว่าน่าเกลียดน่าชัง หรือเรียก ชื่อว่า เหม็น เป็นต้น กับยังมีการให้ผู้อื่นรับซื้อเด็กไป เพื่อให้ผีเข้าใจว่า แม้แต่แม่ยังไม่รัก ไม่อยากได้ไว้ ผู้ที่ซื้อเด็กจึงมีชื่อเรียกว่า แม่ซื้อ

แม่ซื้อเป็นคำ เรียกเทวดา หรือผีที่เชื่อว่าอยู่ประจำ ตัวเด็กทารก ตั้งแต่แรกคลอดจากครรภ์มารดา ทำ หน้าที่คอยดูแลปกปักรักษา ป้องกัน หลอกหลอน หรือเย้าแหย่ ตามแต่ลักษณะของแม่ซื้อที่อยู่กับเด็กทารก ในวันทั้งเจ็ด นับแต่แรกคลอดออกจากครรภ์มารดาจนถึงอายุ ๑๒ เดือนหรือ ๑ ขวบ แม่ซื้อจึงจะไปจากเด็กนั้น แม่ซื้อทั้งเจ็ดมีที่สถิตอยู่ในเมืองบน (คือ เมืองสวรรค์) เมืองล่าง (คือ พื้นโลก หรือ แผ่นดิน) และกลางหน (คือ ระหว่างสวรรค์ กับพื้นโลก หรือ ท่ามกลางอากาศ คือ ท้องฟ้า)

ในคัมภีร์ปฐมจินดาซึ่งเป็นคัมภีร์หนึ่งในกลุ่มตำ ราแพทย์แผนไทย กล่าวถึงแม่ซื้อความตอนหนึ่งว่า หากนำ รกของเด็กทารกไปฝังไว้ยังที่อยู่ ของแม่ซื้อจะทำ ให้แม่ซื้อรักใคร่เอ็นดู ปกปักรักษา เล่นหยอกล้อด้วย หาก ไม่เช่นนั้น แม่ซื้อก็จะหลอกหลอนให้เด็กตกใจ ร้องไห้ โยเย เจ็บไข้บ่อยๆ แม่ซื้อทั้งเจ็ดนี้มีนาม รูปร่างลักษณะ และที่อยู่อาศัยแตกต่างกัน ดังนี้

แม่ซื้อประจำ เด็กเกิดวันอาทิตย์ ชื่อ วิจิตรนาวรรณ รูปตัวเป็นคน ศีรษะเป็นราชสีห์ มีถิ่นอาศัยอยู่บนจอมปลวก ถ้าฝังรกเด็กไว้ที่จอมปลวก จึงจะดี

แม่ซื้อประจำ เด็กเกิดวันจันทร์ ชื่อ วรรณานงคราญ บางตำ ราว่า ชื่อ นางมัณฑนานงคราญ รูปตัวเป็นคน ศีรษะเป็นม้า มีถิ่นอาศัยอยู่ที่ บ่อนํ้า ถ้าฝังรกเด็กไว้ที่ริมบ่อนํ้าจึงจะดี

แม่ซื้อประจำ เด็กเกิดวันอังคาร ชื่อ นางยักษ์บริสุทธิ์ รูปตัวเป็นคน ศีรษะเป็นควาย มีถิ่นอาศัยอยู่ที่ศาลเทพารักษ์ ถ้าฝังรกเด็กไว้ที่ใกล้ศาล เทพารักษ์จึงจะดี

แม่ซื้อประจำ เด็กเกิดวันพุธ ชื่อ นางสามลทรรศน์ บางตำ ราว่าชื่อ นางสมุทชาต รูปตัวเป็นคน ศีรษะเป็นช้าง บางตำ ราว่าศีรษะเป็นวัว มีถิ่น อาศัยอยู่ที่ต้นพระศรีมหาโพธิ์ ถ้าฝังรกเด็กไว้ที่โคนต้นพระศรีมหาโพธิ์จึงจะดี

แม่ซื้อประจำ เด็กเกิดวันพฤหัสบดี ชื่อ นางกาโลทุกข์ รูปตัวเป็นคน ศีรษะเป็นกวาง มีถิ่นอาศัยอยู่ที่สระนํ้า หรือบ่อนํ้าใหญ่ ถ้าฝังรกเด็กไว้ที่ ขอบสระนํ้าจึงจะดี

แม่ซื้อประจำ เด็กเกิดวันศุกร์ ชื่อ นางยักษ์นงเยาว์ รูปตัวเป็นคน ศีรษะเป็นวัว มีถิ่นอาศัยอยู่ที่ต้นไทรใหญ่ ถ้าฝังรกเด็กไว้ที่โคนต้นไทรใหญ่ จึงจะดี

แม่ซื้อประจำ เด็กเกิดวันเสาร์ ชื่อ นางเอกาไลย รูปตัวเป็นคน ศีรษะ เป็นเสือ มีถิ่นอาศัยอยู่ที่ศาลพระภูมิ ถ้าฝังรกเด็กไว้ที่ใกล้ศาลพระภูมิจึงจะดี

นอกจากนี้คำ ว่า แม่ซื้อ ยังเป็นชื่อโรคที่เกิดแก่เด็กทารกตั้งแต่ แรกคลอดจากครรภ์มารดา จนถึงอายุได้ ๑๒ เดือน ลักษณะอาการของ โรคแม่ซื้อมีชื่อเรียกและอาการของโรคแตกต่างกัน ๔ ประการ คือ

๑. ปักษีหรือ ปีศาจ อาการของโรคเกิดเป็นพิษไข้จับ แล้วมีเวลา สร่าง จำแนกได้ ๔ ชนิด คือ

นนทปักษี ไข้จับเวลาเช้า สร่างเวลาคํ่า

กาฬปักษี ไข้จับเวลาคํ่า สร่างเวลาเช้ามืด

อสุนนทปักษี ไข้จับเวลาเที่ยงวัน สร่างเวลาเที่ยงคืน

เทพปักษี ไข้จับเวลาเย็น สร่างเวลาเช้าก่อนพระอาทิตย์ขึ้น

๒. ลำบองราหู อาการของโรคมีลักษณะแตกต่างกันตามอายุ ของเด็ก กำ หนดตั้งแต่เด็กมีอายุได้ ๑ เดือน จนถึง ๑๒ เดือน อาการโรค มีต่างๆ กัน ดังนี้

ลำ บองราหู เกิดเมื่ออายุได้ ๑ เดือน อาการเมื่อแรกจับ มีผื่นขึ้น ทั้งตัว พิษของเม็ดผื่นนั้น ทำ ให้เจ็บไปทุกขุมขน ขนชูชัน นอนสะดุ้ง ร้องไห้ หานํ้าตามิได้ เป็นต้น

ลำบองราหู เกิดเมื่ออายุได้ ๒ เดือน อาการเมื่อแรกจับ ทำ ให้ เจ็บคอ อ้าปากร้อง กลืนอาหารไม่ได้ เป็นต้น

ลำบองราหู เกิดเมื่ออายุได้ ๓ เดือน อาการเมื่อแรกจับ ทำ ให้ ท้องขึ้น ท้องพองเหลือกำ หนด อึดอัด หายใจไม่สะดวก ร้องไห้ดิ้นรนอยู่ ดังจะขาดใจ เป็นต้น

ลำบองราหู เกิดเมื่ออายุได้ ๔ เดือน อาการเมื่อแรกจับ นัยน์ตา จะเหลือง ให้กำ มือเคลื่อนไหวร่างกายไม่ได้ แข็งกระด้างเกร็งไปทั้งตัว เป็นต้น

ลำบองราหู เกิดเมื่ออายุได้ ๕ เดือน อาการเมื่อแรกจับ มีไข้ ตัวร้อน ท้องขึ้น ท้องพอง เป็นต้น

ลำบองราหู เกิดเมื่ออายุได้ ๖ เดือน อาการเมื่อแรกจับ มือเท้า เย็น ท้องขึ้น ตาเหลือง หลังแข็ง เป็นต้น

ลำบองราหู เกิดเมื่ออายุได้ ๗ เดือน อาการเมื่อแรกจับจะบิดตัว นัยน์ตาเหลือกขึ้นบน มือกำ เท้างอ เป็นต้น

ลำบองราหู เกิดเมื่ออายุได้ ๘ เดือน อาการเมื่อแรกจับ มีไข้ ปากเปื่อย ยิงฟันเป็นนิจ เบื่ออาหาร เป็นต้น

ลำบองราหู เกิดเมื่ออายุได้ ๙ เดือน อาการเมื่อแรกจับ หนาว สะท้าน หดมือ หดเท้า เป็นต้น

ลำบองราหู เกิดเมื่ออายุได้ ๑๐ เดือน อาการเมื่อแรกจับ มีไข้ ตัวร้อนจัด นอนสะดุ้งผวา ร้องไห้ไม่หยุด เป็นต้น

ลำบองราหู เกิดเมื่ออายุได้ ๑๑ เดือน อาการเมื่อแรกจับ มีไข้ ตัวร้อน มีเม็ดพิษขึ้นที่ราวนม และรักแร้ ทำ ให้ร้องไห้ดิ้นรน กางแขนอ้ารักแร้ อยู่ตลอดเวลา เป็นต้น

ลำบองราหู เกิดเมื่ออายุได้ ๑๒ เดือน อาการเมื่อแรกจับ เป็นไข้ ชัก ตัวเย็น เป็นเหน็บ ร้องไห้ไม่ออก หมดสติ เป็นต้น

๓. อัคคมุขี อาการของโรคเกิดพิษไข้ตัวร้อน ท้องขึ้น อาเจียน ชักมือกำ เท้างอ เป็นต้น

๔. สะพั้น หรือ ตะพั้น อาการของโรคเกิดพิษไข้ตัวเย็นจัด ท้องขึ้น อาเจียน ชักมือกำ เท้างอ เป็นต้น

ความรู้ความเชื่อเกี่ยวกับเรื่องแม่ซื้อ ล้วนเป็นภูมิปัญญาของ บรรพชนไทย ในอดีตที่ได้จรรโลงสร้างสรรค์เป็นมรดกของชาติให้แก่อนุชน รุ่นหลัง ดังนั้นจึงเป็นหน้าที่ของคนไทยทุกคนที่จะร่วมกันอนุรักษ์ไว้ให้คงอยู่ คู่กับบ้านเมืองสืบไป

๏ ชาฎกนิทานถ้วน ทวาทศ เรื่องฤๅ

อีกรูปแม่ซื้อรจ เรขไว้

กุมารก็มีหมด หมายโรค

สิ่งละสิบสี่ให้ แพทย์รู้ดูแผน ฯ

๏ สิบสองละบองบอกเบื้อง แบบครู

แสดงรูปเรียกราหู ทั่วท้งง

จัตุราทิศภาพดู หลายหลาก

คนต่างวางปัดต้งง แต่งเส้นส่งแสลง ฯ

โคลงดั้นเรื่องปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน

พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส

29713 VIEW | 7 ธ.ค. 61
วัดพระเชตุพน

คนต่างภาษาวัดโพธิ์

โคลงภาพคนต่างภาษา

โดย อรวรรณ ทรัพย์พลอย

นักอักษรศาสตร์ชำ นาญการพิเศษ สำ นักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม

--------------------------------------

เรื่องโคลงภาพคนต่างภาษา เป็นหนึ่งในจารึกวัดโพธิ์ที่พระบาทสมเด็จ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๓ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ปลูกฝัง ความรู้แก่ราษฎรในช่วงเวลาที่สังคมไทยกำ ลังเปิดประตูการค้ากับคน ต่างชาติต่างภาษา จึงเป็นภาพสะท้อนถึงความสัมพันธ์ระหว่างไทย กับนานาชาติ เหตุนี้ โคลงภาพคนต่างภาษาจึงเป็นการประมวลความรู้ เกี่ยวกับกลุ่มคนชาติต่างๆ นับได้ว่าเป็นงานเขียนเชิงชาติพันธุ์วรรณนา (ethnography) ชิ้นแรกของไทย

กล่าวได้ว่า หนังสือชุด ภูมิศาสตร์วัดโพธิ์ (มีจำ นวน ๓ เล่ม) ของ กาญจนาคพันธุ์ (คือ ขุนวิจิตรมาตรา นามเดิมว่า สง่า กาญจนาคพันธุ์) เป็นงานบุกเบิกรุ่นแรกที่ศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับโคลงภาพคนต่างภาษา ซึ่ง ผู้เขียนได้สอบค้นถึงภูมิหลังของคนต่างภาษา ทั้ง ๓๒ ชาติ ตั้งแต่ต้นจนถึง สมัยที่มาเกี่ยวข้องกับไทย ผู้อ่านจะได้อรรถรสทั้งทางด้านประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณีต่างๆ ถือเป็นงานค้นคว้าที่มีคุณค่า และยังประโยชน์ต่อการศึกษาค้นคว้าของอนุชนรุ่นหลังอยู่มาก

โคลงภาพคนต่างภาษา จารึกเป็นโคลงจำ นวน ๖๕ บท ว่าด้วย ชนชาติต่างๆ รวม ๓๒ ภาษา ประกอบรูปหล่ออยู่ตามศาลาราย จำ นวน ๑๖ หลัง โคลงภาพคนต่างภาษา ๑ ชาติ ประกอบด้วยโคลง ๒ บท อธิบายถึงลักษณะเอกลักษณ์ของแต่ละชาติภาษา ทั้งลักษณะการแต่งกาย (เสื้อผ้า เครื่องประดับ ทรงผม) รูปร่างเชิงกายภาพ (ผิวขาว ผิวดำ หรือ ผมหยิก) ความรู้ความสามารถ (เชี่ยวชาญการเดินเรือ การเดินป่า) ความเชื่อ หรือศาสนา (พุทธ คริสต์ อิสลาม) ถิ่นที่อยู่อาศัย และภูมิอากาศ ตลอดจน ลักษณะพิเศษบางประการเกี่ยวกับขนบธรรมเนียมประเพณีของชาติ เหล่านั้น

โคลงภาพคนต่างภาษา ประกอบด้วยผู้แต่ง จำ นวน ๑๕ คน คือ

๑. กรมหมื่นนุชิตชิโนรส

๒. จ่าจิตรนุกูล

๓. พระญาณปริยัติ

๔. ขุนธนสิทธิ์

๕. พระมุนีนายก

๖. กรมขุนเดชอดิศร

๗. กรมหมื่นไกรสรวิชิต

๘. หลวงชาญภูเบศร์

๙. ขุนมหาสิทธิโวหาร

๑๐. พระสมบัติบาล

๑๑. พระยาบำ เรอบริรักษ์

๑๒. หลวงศรีอัศวเดช

๑๓. ปลัดวัดโมลีโลก

๑๔. พระเทพกระวี

๑๕. หลวงลิขิตปรีชา

เนื้อหาของโคลงภาพคนต่างภาษาเป็นการพรรณนาถึงคนชาติ ภาษาต่างๆ รวม ๓๒ ภาษา ทวีศักดิ์ เผือกสม ได้ศึกษาวิจัยและสรุปความ เกี่ยวกับโคลงภาพคนต่างภาษาใน คนแปลกหน้านานาชาติของกรุงสยาม ดังนี

๑. สิงหฬ : ตำ นานการตั้งเมืองของชาวสิงหล, สวมใส่เสื้อผ้า สีขาวล้วน และใช้ผ้ายาวถึง ๒๐ ศอก [กรมหมื่นนุชิตชิโนรส]

๒. ไทย : อยู่เมืองอโยธยาที่ยิ่งใหญ่น่าเกรงขาม, สวมใส่เสื้อผ้า งดงาม ราวกับมีเทวดามาตัดเย็บให้, สวมเสื้อสวยงาม นุ่งผ้า “ปูม” คาดพุง และอะไรๆ ก็ดูดีไปหมด [กรมหมื่นนุชิตชิโนรส]

๓. กะเหรี่ยง : สวมเสื้อ, สวมสร้อยลูกปัด, เป็นคนรักษา/ตรวจด่าน (ชายแดน), บ้านเรือนอยู่ตาม “ตรอกห้วย หุบดง” [จ่าจิตรนุกูล]

๔. อาฟริกัน : ผมหยาบหยิก-ผมเงาะ (หัวพริกหยิกหยาบเผ้า ผมเงาะ), ปากแสยะยิงฟัน ดูน่า “ขัน” เป็นบ้า “เบื้อ”, ถิ่นฐานบนเกาะแอฟริกา, ผิวดำ เป็น “เขม่า” เป็นพวก “โฉดชาติ”, สวมกางเกงลาย “สุหรัด” ใส่เสื้อ สีขาว, พับผ้าเช็ดหน้าเป็นจีบ “คาดเอว”, สวมเครื่องแต่งกายไม่แยกเพศ [จ่าจิตรนุกูล]

๕. ดอดชิ [Dutch] : เชี่ยวชาญการเดินทะเล, นับถือพระเยซูคริสต์ ซึ่งเชื่อกันว่าเป็นผู้สร้างโลก (ลัทธิมั่นเหลือจน สุดมล้าง), สวมเสื้อกางเกง เหมือนคนอังกฤษ, อยู่เมือง “เนื่องวิลันดาฟาก ใต้แฮ”, เชื้อชาติ “ดอดชิ” [พระญาณปริยัติ]

๖. อิตาเลียน : เครื่องแต่งกายเหมือนคนอังกฤษ, “ทำ เนียบเทียบ เชื้อใช้ เช่นกัน”, ประเทศอยู่ทางใต้ของดินแดนชายฝั่งตะวันตก, ไพร่พล ห้าวหาญ [ขุนธนสิทธิ์]

๗. ฝรั่งเศส : สวมเสื้อดำ มีอินทรธนูทอง, กางเกงกลัดกระดุม เคลือบทอง, ห้อยนาฬิกา, ประเทศอยู่ใกล้เคียงกับอังกฤษ, บ้านเมืองของ “ฝรันชิ” [France] ใหญ่โตมาก, มีทหาร “ซิบป่าย” [Sepoy?] รักษาด่าน, มีประชากรจำ นวนมาก [พระมุนีนายก]

๘. ยิบเซ็ดอ่าน [Egyptian?] : ธรรมเนียม (ทำ เนียบทำ นอง) แบบ เดียวกับคนอังกฤษ, สวมเสื้อใส่หมวก “พลิกแพลงแปลงยักดัด ประดิษฐ์แฮ”, อาศัยอยู่ใน “ทวีปแว่นแคว้นใต้ ตํ่าชวา (?)”, ชำ นาญการเดินเรือ, เป็นพวกมิจฉาทิฐิที่เห็นว่าโลกหมุนรอบดวงอาทิตย์ (ทฤษฐิสาหัสเห็น กระด้าง/ ถือว่าทิวากร สถิตย์ที่ เดียวพ่อ / แผ่นภพหมุนคว้างปิ่ม ปั่นไน) [ขุนธนสิทธิ์]

๙. สะระกาฉวน [Saracen?] : ใจกล้าหาญ, ใช้เรือกำ ปั่น “สลุป สามเสา”, เชี่ยวชาญ-เฟื่องฟูในเรื่อง “วัดแดดดิ่ง นํ้าฟ้า”, อาศัยอยู่ใน “อินเดีย ทวีป” ที่เมือง “สระกาเซียเกษตร”, มีทหาร “ซิบป่าย” เพียบพร้อมด้วย ปืนรักษาป้อม [กรมขุนเดชอดิศร]

๑๐. ยี่ปุ่น : ไว้ทรงผม “สองแหยมหยุกหยุย”, ใช้เสื้อผ้า “ต่างสี”, อาศัยอยู่ที่ “เกาะยี่ปุ่น”, ชำ นาญการช่าง “แปดด้าน” อาทิ ผลิตดาบ “เงางาม ปลาบ”, “ป้าน [นํ้าชา]”, และ “ปิ่นโต” [กรมขุนเดชอดิศร]

๑๑. อาหรับ : สวมเสื้อขาวกรอมเท้า, กางเกง “วิลาศลาย”, “จีบจะ ดัดเกี้ยวเกล้า ต่างสี”, นับถือศาสนาอิสลาม นิกายชีอะห์, ในช่วงเทศกาล “ฮุเซ็น” เปลี่ยนมาใช้เครื่องแต่งตัวสีดำ ลุยเพลิงกรีดเลือดบนศีรษะ และ “เต้นตบอกเร้าร้อง รํ่าเซ็น [ชีอะห์]” [กรมหมื่นไกรสรวิชิต]

๑๒. หรุ่มโต้ระกี่ [Turk] :ชอบกินนม - เนยวัว, ไม่กินหมู, ไว้หนวด เครา “รกรอบแก้ม”, จมูกโด่งยาว “แหลม เฟือดฟ้า”, รูปร่างสูงใหญ่ลํ่า, ใจกล้าชอบเดินทางท่องเที่ยว [กรมหมื่นไกรสรวิชิต]

๑๓. แขกปะถ่าน [Pathan] : แขกปาทานเป็นพวก “มฤจฉา ทิฏฐิ”, ชอบแต่งอูฐเที่ยวรับจ้าง, ไว้หนวดเคราดำ หนาน่ากลัว, สวมเสื้อกางเกง สีขาว, โพกศีรษะด้วยผ้าขาว “โขมพัสตร”, อาศัย “อยู่แดนดินหลี่มี โดยที่ มากนา”, นับถือศาสนาอิสลาม นิกายชีอะห์ (เซ็น) [หลวงชาญภูเบศร์]

๑๔. แขกจุเหลี่ย : นับถือศาสนาอิสลามทั้งนิกายชีอะห์และสุหนี่ (นบเซ็นเซ่นสุหนี่), โพกศีรษะด้วยผ้าขาว, สวมกางเกงใส่เสื้อลาย (ลํ้า เลขลาย), อาศัยอยู่ในเมืองมัทราส, อาศัยการรีดนมวัวขาย, กินข้าวสาลี เคล้าเนยคลุกกับข้าวเป็นอาหาร [หลวงชาญภูเบศร์]

๑๕. หรูชปีตะสบาก [Russian Petersburg] : ข้อมูลเกี่ยวกับพวก รัสเซียแห่งเมืองปีเตอร์สเบิร์กใน “แดนตวันตก” นี้ เป็นข้อมูลที่ได้มาจาก “ข่าว”, ช่วงเดือนหน้าฝนมี “ผลเห็บ” [หิมะ] ตก, เป็นเมืองที่มีภูมิอากาศ“เย็นเยือกลมไล้ย้อย”, ชาวนาใส่เสื้อ “หนังแกะ” เวลานอนก็ต้องนอนอังไฟ ถึงมุ้ง (แนบอัคคีเคียง แค่มุ้ง), แต่บางคนก็ถือเอาหนังแพะมาห่ม ซึ่งส่ง กลิ่นสาบ “เหม็น” ฟุ้ง [พระญาณปริยัติ]

๑๖. หรูช (ตาตา) [Tartar] : อาศัยอยู่ในเมืองติดกับจีน, สวมกางเกง รัดเข็มขัด, ใส่เสื้อหนังเสือ มีเสื้อนวมข้างใน กลัดกระดุมแนบตัว, สวมถุงเท้า หนังสัตว์ และใส่หมวกหนัง [พระญาณปริยัติ]

๑๗. มอญ : พวกรามัญอยู่ในเมืองหงสาวดีนี้ทำ ไว้เพื่อคน “ชมเล่น” เผื่อว่าต่อไปคนมอญจะ “ลี้ ลับหาย” ไปจากโลก, นุ่งผ้าเป็นลายตาราง (หมากรุก) เหมือนชาวอังวะ (พม่า), โพกศีรษะ ใส่เสื้อ, ชอบสักยันต์บน หลังไหล่, ชอบพลอยทับทิม [ขุนมหาสิทธิโวหาร]

๑๘. กระแซ [Shan] :ตัวสีคลํ้าเหมือนพวกพม่า, นุ่งผ้าสีขาว, ชอบ อาบว่านยา (ให้หนังเหนียว), เก่งในการไล่ล่ากวาง, ฟันแข็งแรงไม่ค่อยหัก, นิยมสักตามขา, เป็นเมืองขึ้นของภุกาม [พระสมบัติบาล]

๑๙. เงี้ยว : อยู่เมืองแสนหวี, ชอบทรัพย์สินเงินทอง ที่ไหนขายของ สินค้าก็จะแต่งกองคาราวาน “ต่าง” ไปทำ การค้า ถึงเชียงใหม่เชียงรุ้ง, แต่งตัวใส่เสื้อผ้าแบบคนจีน, ชอบกินเป็ดไก่หมูเค็ม, รัดมวยผมโพกด้วยผ้า [ขุนมหาสิทธิโวหาร]

๒๐. พม่า : ขมวดผมเหมือนคนมอญ, นุ่งผ้ารัดสะเอวแน่นหนา, สักไหล่ - พุง -ขา, ชอบสวมกำ ไลมือทั้งสองข้างซ้ายขวา, สอดแผ่นทองคำ เป็นต่างหู, ยศสูงสุดของขุนนางคือ “ตอยา” ยามออกศึกสวมเสื้อดำ หมวกดำ [พระยาบำ เรอบริรักษ์]

๒๑. ฮินดู่ : “ชาติแขก” พวกนี้ชอบไว้หนวดเคราดำ “กลบแก้ม”, แต่งกายสะอาดสะอ้านงดงาม, สวมกางเกงผ้า “มัศหรู่” ใส่เสื้อจีบเอว เป็นผ้า “ยํ่าตะหนี่” เป็นลายดอก มีผ้าคาดเอวปล่อยชายครุยข้างหน้า, ใส่หมวกปีกปักลาย [หลวงศรีอัศวเดช]

๒๒. มลายู : ใส่เสื้อ “ชนิดน้อย” โพกผ้า “ตบิด”, สะเอวคาดกริช กับหอก, นับถือศาสนาอิสลาม (เข้าสุเหร่า, อ่านมุหลุด), อาศัยอยู่ในแถบเมือง อาทิ “ยะหริ่ง แปะไพร ไทรมุหงิด” นับถือธรรมเนียมเหมือนกัน [กรมหมื่น ไกรสรวิชิต]

๒๓. พราหมณ์ฮินดู่ : ฮินดูวรรณะพราหมณ์ อันเป็นตระกูลที่พรหม “เศก” ขึ้น, สวมเสื้อผ้าสีขาวงาม, เกล้ามวยผม, เจิมหน้าผาก, ถือศีลกินบวช, สาธยายมนตร์บูชาพระศิวะทุกคํ่าเช้า, ไม่กินเนื้อสัตว์, เล่าเรียนรอบรู้ไตรเพท [ปลัดวัดโมลีโลก]

๒๔. พราหมณ์รามเหศร์ : เป็นพวก “ชาติเชื้อ รามรัฐ”, นับถือ พระศิวะ, ชำ นัญใน “ทวาทศพิธียัช ชุเวท” และเก่งในทางเวทมนตร์, นุ่งผ้าขาว มีเชิง, เกล้ามวยผม, สวมสายธุรำ ใส่ตุ้มหู, สวมเสื้อครุย, คอยทำ หน้าที่ สะเดาะเคราะห์ร้าย [พระเทพกระวี]

๒๕. จาม : เหมือนกับคนเขมร, ผิวดำ เหมือนหมึก (ผิวเพื่อนดำ ดุจหมายหมึกไส้), อาศัยอยู่บริเวณเมืองละแวก, เวลาจะฆ่าสัตว์ใช้วิธีเชือดคอ แบบอิสลาม, โพกศีรษะไม่เหมือนกับคนเขมร, ใส่เสื้อลายกระดุมถี่, นุ่งผ้าถุงยาวกรอมเท้า, เหน็บมีด/กริชที่สะเอว [ขุนธนสิทธิ์]

๒๖. ลาวยวน : เป็นคนแถวหริภุญไชย, ชอบสักขาสักพุงดำ เหมือน พวกพม่า, ใส่ต่างหูทอง “เนื้อแปด”, โพกผ้าสีชมพู, ชอบใส่กำ ไลข้อมือ ทั้งสองข้าง, “โคลงซอ” เป็นลักษณะเด่น “ตามประเทศ”, คนทั้งแก่หนุ่มชอบ “แอ่วสาว” [พระยาบำ เรอบริรักษ์]

๒๗. หุ้ยหุย : ยังไม่เคยมีใครเห็นคนพวกนี้ เป็นแต่เพียงความรู้ ที่เล่าๆ กันมาว่าอาศัยอยู่ไกลมากติดเขตแดนของคนจีน, จะเป็นพวกแขก (มุสลิม) ก็ไม่ใช่ เพราะกินหมู, สวมกางเกงคาดสะเอวด้วยผ้า “แพรหงอนไก่”, ใส่เสื้อสีแดงฉูดฉาด, สวมรองเท้าปลายงอน, ใส่หมวก “หน้าม้า” [ขุนธนสิทธิ์]

๒๘. เกาหลี : ดูคล้ายคนญวน, เป็นชาติ “แขกเกาหลี”, เกล้าผมมวย ถักเปีย (กอดเกศ), ชอบไว้หนวดเคราดก “เฟือยคาง”, อยู่ใกล้กับเมือง เทียนสิน, สวมเสื้อผ้าแต่งร่างกายงดงาม (รางชาง) นุ่งกางเกงแพรหลิน เป็นมัน “ปะปลาบ” ใส่หมวกเหมือนหมวกงิ้ว [ขุนธนสิทธิ์]

๒๙. ญวน : เครื่องแต่งกายแบบเดียวกับงิ้ว, คนที่เป็นเจ้านาย ชอบนั่งเปลหาม ถือพัด “ด้ามจิ้ว”, เป็นคนเจ้ามายาเหลือหลาย (มายา เหลือแหล่ล้น หลายลบอง), มีฝีมือในเชิงช่างไม้, ชอบกินเนื้อจระเข้, อาศัย อยู่ชายฝั่งติดนํ้า เชี่ยวชาญการเดินเรือ [กรมขุนเดชอดิศร]

๓๐. จีน : เมื่อก่อนนี้ไว้ผมมวย แล้วเปลี่ยนมาไว้ผมเปียตามพวก “ตาด”, ใส่เสื้อสวมหมวก, สวมรองเท้า “ทาบหนัง”, มีบ้านเมืองและผู้คน เยอะมาก ติดต่อไปมาถึงกันสะดวก (หมื่นเมืองมากแซ้สดวก เดินถึงกันนา), กึงตั๋งเป็นเมืองสนุกสนานตื่นตาตื่นใจสุดๆ ไม่มีที่ไหนๆ ในโลกเหมือน มีสินค้าสิ่งของน่า “พึงใจ” มากมายให้ชมดู และแม้เวลาคํ่าคืนบนท้องนํ้า ก็ยังแน่นขนัดไปด้วยเรือ [กรมขุนเดชอดิศร]

๓๑. เขมร : ผิวดำ , นับถือศาสนาพุทธ, อาศัยอยู่ในกัมพูชาทางด้าน ทิศตะวันออก และเป็นเมืองขึ้นของสยาม, นุ่งผ้า “ปูม” เหมือนผ้าลายดอก “ถมยา”, ใส่เสื้อสีคราม, คาดสะเอวด้วยแพรเยื่อไม้ของญวน, ไว้ผมทรง “กระทุ่ม” ไม่ไว้ “ไร” ผม [หลวงลิขิตปรีชา]

๓๒. ลิ่วขิ่ว : บ้านเมืองอยู่ไกลมาก “ขอบหล้าเหลือเดินถึง”, เกล้าผม มวยเหมือนผมจุกเด็ก, ผิวสีคราม (ผิวเนื้อคล้ายเคลือบคราม), ใส่เสื้อ สีหมากสุกกรอมปิดเข่า, พันผ้าโพกศีรษะ, อยู่ทางด้านทิศตะวันออก, เป็น เมืองขึ้น “จิ้มก้อง” อยู่กับจีน [หลวงลิขิตปรีชา]

อาจกล่าวได้ว่า โคลงภาพคนต่างภาษาเป็นการรวบรวมความรู้ เกี่ยวกับคนชาติภาษาต่างๆ ที่ชนชั้นนำ ของไทยรู้จัก สนใจใคร่รู้ หรือมี ความสำ คัญที่จะอยู่ในความรับรู้ของตน เป็นการขยายพรมแดนความรู้ เกี่ยวกับเชื้อชาติและภูมิศาสตร์ของชาติภาษานั้นๆ เพื่อให้ราษฎรทั่วไป ได้มีโอกาสรับรู้ถึงความเปลี่ยนแปลงของสังคมไทยที่มีความสัมพันธ์ ระหว่างประเทศกับคนต่างชาติต่างภาษาในสมัยต้นรัตนโกสินทร

๏ ทวยไทยไขษยทุกข์สิ้น เสียมสกล เกษตรเฮย

ต่างชื่นต่างชมเปรม ปราศเศร้า

พระเกียรติเกริกภูวดล เดื่องยศ ยิ่งพ่อ

ทกแหล่งทกเหล้าล้วน เลื่องฦๅ ฯ

๏ พระผดุงธรรมทศค้า ขัตติยวัตร แสวงเอย

องค์สุทัศน์จักรพรรดิคือ คู่ท้าว

อธรรมอสัตย์สลัด สละละ ล่วงแฮ

บาปสร่างบุญสร้างอค้าว ครุ่นครา ฯ

โคลงดั้นเรื่องปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน

พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส

25183 VIEW | 6 ธ.ค. 61
วัดพระเชตุพน

สำเนาพระราชดำริห์ ทรงสร้างพระพุทธไสยาสวัดพระเชตุพน

จ.ศ. ๑๑๙๓ พ.ศ. ๒๓๗๔*

๏ ศิริศุภมัศดุ พระพุทธศักราชล่วงแล้วสองพันสามร้อยเจ็ดสิบสี่พระวษา (จ.ศ. ๑๑๙๓) กาลปีเถาะนักษัตรตรีณิศก พระบาทสมเดจ์บรมธรรมมฤกมหาราชาธิราชรามาธิบดี บรม นารถบรมบพิตรพระพุทธเจ้าอยู่หัวผู้เปนพระบรมภาคิไณยนารถ๑ เสดจ์เสวยมไหศวรรยาธิปัด ถวัลราชสรรตติวงษ์ ดำรงค์พิภพกรุงเทพมหานคร บวรทวาราวดีศรีอยุทธยามหาดิหลกภพ นพรัตนราชธาณีบุรีรมย์ อุดมราชนิเวศน์มหาสถาน ทรงพระราชศรัทธาให้กระทำการปฏิสังขรณะ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาวาศวรมหาวิหารพระอารามหลวง ด้วยพระกระมลหฤไทยกอประด้วย พระกตัญญูกัตเวทีธรรมเพื่อจะสนองพระเดชพระคุณพระบาทสมเดจ์พระพุทธยอดฟ้าพระบรม ไอยกาธิราชเจ้า๒ ซึ่งทรงถาปนาการไว้แต่ก่อน เรื่องความทั้งปวงมีแจ้งพิศฎารในแผ่นสิลาจาฤก ณะ พระวิหารพระพุทธโลกนารถโน้นแล้ว แลทรงพระราชดำหริะว่า พระพุทธปฏิมากรใหญ่ ยัง มิได้มีในพระมหานครนี้ จึ่งมีพระราชโองการมานพระบันทูลสุรสีหนาท ดำหรัดสั่งพญาศรีพิพัทธ์ รัตนราชโกษาแลพญาเพ็ชพิไชย ให้เปนแม่การถาปนาพระมหาวิหารแลพระพุทธไสยาศน์ใหญ่ ขึ้นไว้ในพระอารามนี้จะให้เปนที่สักการบูชา แก่เทพยดามานุษย์สรรพสัตวทั้งปวงทั่วสกลโลกธาต์ุ เปนมหากุศลโกษฐาษเจรืญพระเกิยรดิยศ ปรากฎิไปตราบเท้ากัลปาวสาน ให้ลงรักปิดทองบันจุ พระบรมสารีริกธาตุในพระอุตมังคศิโรตม์ แลพื้นฝ่าพระบาททั้งสองข้างนั้นให้ประดับมุกเปน พระลายลักษณกงจักรแลรูปอัษฐุตรสตะมหามงคลร้อยแปดประการ ที่ถานพระพุทธไสยาศน์นั้น ให้ช่างปั้นเปนบัวกลุ่ม พื้นแลแววประดับกระจกลงรักปิดทอง บนพื้นถานพระดาษสิลาลายเปน ลายสอง จำหลักเปนดอกไม้รายทับ เชืงถานประกอบสิลาลายจำหลักเปนลายฝรั่งปิดทอง มีราว เทียนรอบถานพระทั้งสี่ด้าน เม็ดเสาจำหลักเปนเฟืองหย่างเม็ดฝรั่งปิดทอง ลำเสาแลเหล็กราว ทาแดง มีจงกลหล่อด้วยทองเหลืองปิดทอง ติดรายเรียงบนราวเหมือนในพระอุโบศถ อนึ่งเสา ในประธานทั้งสองแถวแถวละสิบสองต้นเปนญี่สิบสี่ต้นนั้นให้เขียนลายน้ำมันพื้นแดงเปน ลายแย่ง เชืงเสาประดับด้วยสิลาลายหย่างเสาในพระอุโบศถ บนพื้นเพดานในประธานแลเฉลียง กับทั้งหน้ามุขพื้นแดงเขียนลายน้ำมันปิดทองเปนลายแย่งหย่างฝรั่ง ตัวขื่อพื้นน้ำเงืนเขียนลายปิด ทองมีตรวยเชืงแม่ลายเปนลายแย่ง ท้องตพานพื้นแดงเขียนเปนลายกุดั่นปิดทอง แลผนังบน ฅอสองในประธานทั้งสองข้างนั้นเขียนเรื่องดาวดึงษเทวโลกย์ ผนังฅอสองหน้ามุขทั้งสองด้าน เขียนรูปมหาวิหกหลายพรรณบินบนกลีบเมฆ แลรูปอัศดรกุญชรชาติต่างต่างสัญจรในอำพรวิถี แลเชืงผนังพระวิหารข้างในประกอบสิลาลายจนถึงที่วางเช็ดหน้าหน้าต่าง ผนังห้องหว่างหน้าต่าง ประตูเขียนเรื่องอัฐกถาอังคุตรนิกายเอกนิบาต ว่าด้วยยกเอตะทัคะพระขีณาศพเถรีสิบสามนิทาน อุบาสกสิบนิทานอุบาสิกาสิบนิทาน เปนสามสิบสามนิทานทั้งสิ้นด้วยกัน ผนังบนหน้าต่างขึ้นไป เขียนเรื่องมหาวงษ์พิศฎาร ที่แม่ลายต่อเชืงผนังนั้นติดสิลาลายจาฤกอักษรเส้นรงบอกเรื่องไว้ ทุกห้อง แลซุ้มปตูหน้าต่างนั้นปั้นเปนลายซุ้มกระจกลงรักปิดทอง เพดานซุ้มพื้นแดงเขียนลาย ก้านขดปิดทอง บานประตูหน้าต่างข้างนอกเขียนลายรดน้ำเปนแย่งเครือผูกอาวุธ หลังบานประตู ข้างในเขียนลายน้ำมันเปนนาคราชผ้นพิศม์ เจ็ดศีศะห้าศีศะสามศีศะแลศีศะเดียวบ้างต่างต่าง กันกับทั้งรูปมังกรแลม้าน้ำ หลังบานหน้าต่างข้างในเขียนลายน้ำมันเปนลายก้านขด ข้างประตู หน้าต่างข้างในเขียนเปนลายเครือดอกไม้ ข้างนอกประดับด้วยกระเบื้องเคลือบเปนลายดอกไม้ ตก เช็ดหน้าประตูหน้าต่างเขียนลาย รดน้ำเปนเครือมลิเลื้อย อนึ่งพื้นพายในพระวิหารแลหน้ามุข ทั้งสองข้างนั้นดาษด้วยสิลาลายทั้งสิ้น อัฒจันท์ซึ่งลงจากประตูพระวิหารด้านข้างทั้งสี่ประตูแล อัฒจันท์หน้ามุขพายนอกทั้งแปดแห่งนั้นตัวคั่นทำด้วยสิลาเมืองชลบุรี มีลูกแก้วบังคั่นทำด้วย สิลาลาย แลมีรูปลั่นถันยืนถืออาวุธต่างต่างทำด้วยสิลาเขียวสูงสามสอก มีถานสิลารอง ตั้งอยู่ ประตูละคู่ กับทั้งข้างอัฒจันท์หน้ามุขแห่งละคู่ เปนรูปลั่นถันญี่สิบสี่รูปทั้งสิ้นด้วยกัน แลพื้น เฉลียงเสารายรอบนอกพระวิหารทั้งสี่ด้านนั้นดาษด้วยสิลาแดงเมืองราชบุรี กรอบกระทำด้วยสิลา เมืองชลบุรีมีลูกแก้ว บนพื้นหน้ามุขทั้งสองข้างนั้นมีแท่นสิลาลายแผ่นใหญ่ตามแนวกำแพงแก้ว ข้างละแท่น มีแท่นลดสองข้างเปนข้างละสามแท่นด้วยกัน กำแพงแก้วหน้ามุขข้างนอกประกอบ สิลาลายเปนลายทั้วข้างในประดับกระเบื้องปรุะเคลือบศรีเหลือง แลเครื่องประดับพายนอก พระวิหารนั้น

17188 VIEW | 7 ธ.ค. 61
วัดพระเชตุพน

คำจาฤกที่มิได้จารึกในวัดพระเชตุพน

จารึกวัดพระเชตุพนที่พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๓ โปรดเกล้าฯ ให้ จารึกลงแผ่นศิลาประดับไว้ทั่วทั้งพระอารามมีจำนวนมากนับพันแผ่น จากการสำรวจเพื่อนำเสนอ ยูเนสโกประกาศขึ้นทะเบียนเป็นมรดกความทรงจำแห่งโลกในทะเบียนนานาชาตินั้น พบจารึก จำนวน ๑,๔๔๐ รายการ ความจริงแล้วจะต้องมีมากกว่า ๒,๐๐๐ รายการ เพราะจากการสำรวจ ตรวจสอบพบจารึกที่ชำรุดสูญหายจากการรื้อถอนศาลาทิศตะวันออกของพระมณฑปไปหนึ่งหลัง เพื่อสร้างพระมหาเจดีย์รัชกาลที่ ๔ ซึ่งมีจารึกโคลงโลกนิติและในรัชกาลที่ ๕ มีการรื้อศาลาราย รอบวัดไป ๘ หลัง เพราะชำรุดมาก ไม่มีงบประมาณที่จะปฏิสังขรณ์ดังนั้น จารึกเรื่องตำรายา และชาดกในศาลานั้นๆจึงสูญหายไปด้วย จากการตรวจสอบค้นคว้าหาหลักฐานจากเอกสารตัวเขียนในสมุดไทยจากกลุ่มหนังสือ ตัวเขียนและจารึก สำนักหอสมุดแห่งชาติกรมศิลปากร เพื่อนำมาสอบทาน พบว่ามีต้นฉบับและ สำเนาคำจารึกที่ได้จัดทำขึ้นเพื่อเตรียมที่จะจารึกลงแผ่นศิลาวัดพระเชตุพน แต่ยังไม่ได้จารึก ปรากฏเรื่องราวที่มีความสำคัญมาก อย่างน้อย ๓ เรื่อง คือ ๑. สำเนาจาฤกแผ่นศิลา ว่าด้วยการปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน เลขที่ ๓๑/ก มัดที่ ๑๑ หนังสือสมุดไทย จ.ศ. ๑๑๙๓ เป็นเรื่องเกี่ยวกับรายละเอียดการปฏิสังขรณ์ครั้งใหญ่ในสมัย รัชกาลที่ ๓ ทั้งที่เป็นอาคารทางสถาปัตยกรรม ส่วนประดับอาคารและการจารึกเรื่องราวต่างๆ ใน แต่ละแห่งโดยละเอียด ข้อความนี้คงเป็นต้นฉบับที่สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิต ชิโนรส ทรงพระนิพนธ์เป็นโคลงดั้นเรื่องปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพนครั้งรัชกาลที่ ๓ ข้อความ ตอนท้ายยังระบุว่า มีข้อความต่อให้ไปดูที่พระวิหารพระพุทธไสยาส แสดงว่า จาฤกเรื่องนี้น่าจะ เตรียมไว้เพื่อจารึกในพระวิหารพระโลกนาถ (ทิศตะวันออก) ซึ่งมีศิลาแผ่นใหญ่ขนาดสูง ๑.๑๑ เมตร ยาว ๒.๐๓ เมตร กรอบบนแกะสลักลายดอกพุดตาน ซึ่งยังว่างเปล่าอยู่คู่กับจารึกรัชกาล ที่ ๑ เรื่องทรงสถาปนาวัดพระเชตุพนครั้งรัชกาลที่ ๑๒. สำเนาพระราชดำริห์ว่าด้วยการทรงสร้างพระพุทธไสยาศนวัดพระเชตุพน เลขที่ ๓๒ มัดที่ ๑๑ หนังสือสมุดไทย จ.ศ. ๑๑๙๓ สันนิษฐานว่าเป็นต้นฉบับร่างขึ้นเพื่อที่จะจารึก ลงแผ่นศิลาในพระวิหารพระพุทธไสยาส ด้านทิศเหนือตรงช่องหน้าต่าง มีแผ่นศิลาใหญ่ขนาด กว้าง ๑.๑๖ เมตร สูง ๒.๒๓ เมตร มีกรอบหินแกะสลักเป็นลายดอกพุดตาน ยอดทรงมงกุฎ มีมังกรดั้นเมฆ ๒ ตัวอยู่ข้างบน ข้างล่างมีนกยูงรำแพน ๒ ตัว สองข้างเป็นลายประแจจีนสลับ ด้วยนกและผีเสื้อสวยงามมาก ซึ่งยังไม่มีข้อความจารึก เข้าใจว่ารัชกาลที่ ๓ เสด็จสวรรคต ขณะที่ พระวิหารพระพุทธไสยาสยังสร้างไม่เสร็จ มาแล้วเสร็จในรัชกาลที่ ๔ ข้อความในต้นฉบับนั้นก็ยัง ไม่เสร็จสมบูรณ์ขาดข้อความตอนท้าย จึงยังไม่ได้จารึก ๓. พระราชกฤษฎีการาชานุสาสน์วัดพระเชตุพน เลขที่ ๓๒๐ มัดที่ ๒๒ หนังสือ สมุดไทย จ.ศ. ๑๒๐๑ เป็นกฎหมายที่เรียกว่า อาญาวัด รัชกาลที่ ๓ โปรดเกล้าฯ ให้ตราขึ้นเพื่อ กำหนดบทลงโทษบุคคลที่มาทำอันตราย ทำให้ชำรุดเสียหายหรือทำสกปรกภายในบริเวณ พระอาราม ด้วยการปรับสินไหมพันหนึ่ง และมีกรงสำหรับกักขังผู้กระทำผิด สำเนาจารึกนี้ระบุว่า โปรดเกล้าฯ ให้จาฤกลงแผ่นศิลาติดไว้กับเสาศิลา ณ วัดพระเชตุพน แต่ไม่พบศิลาจารึกเรื่องนี้ ไม่ทราบว่าเสาศิลานี้อยู่ที่ไหน จะได้มีการจารึกแล้วสูญหายไปหรือยังไม่ได้จารึกกันแน่ เป็น ปริศนาจะต้องศึกษาค้นคว้าหาหลักฐานกันต่อไป คำจาฤกวัดพระเชตุพนทั้ง ๓ เรื่องนี้เป็นข้อมูลที่พบขณะสำรวจตรวจสอบ เพื่อจัดพิมพ์ หนังสือ จดหมายเหตุวัดพระเชตุพน รัชกาลที่ ๑ - ๔ เมื่อ พ.ศ. ๒๕๕๒ จึงได้นำมารวมลงพิมพ์ไว้ ในหนังสือประชุมจารึกวัดพระเชตุพน ในโอกาสฉลองจารึกวัดโพธิ์ที่ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็น มรดกความทรงจำแห่งโลก ระหว่างวันที่ ๒๔ ธันวาคม ๒๕๕๔ - ๒ มกราคม ๒๕๕๕ นอกจากนี้คณะทำงานฝ่ายนิทรรศการยังได้ออกแบบทำสำเนาจารึกลงบนแผ่นกระจก และอะคริลิกใส ตั้งไว้คู่กับแผ่นศิลาของเดิม เพื่อแสดงให้เห็นข้อความตามจารึกนั้น ส่วนพระราช กฤษฎีการาชานุสาสน์วัดพระเชตุพนนั้น จัดทำเสาศิลาจารึกตั้งไว้ในบริเวณวัดเพื่อให้อนุชน รุ่นหลังได้รับรู้ถึงมรดกอันล้ำค่าที่บูรพกษัตริยาธิราชเจ้าได้ทรงพระราชอุทิศสร้างถวายไว้ใน วัดพระเชตุพน เพื่อเป็นประโยชน์แก่อาณาประชาราษฎร์และมหาชนตลอดมาจนถึงทุกวันนี้ จึงสมควรที่เราทั้งหลายจะได้ช่วยกันสืบทอดรักษาให้ดำรงคงอยู่คู่ชาติไทยไปตลอดกาลนาน สมดังพระราชปณิธานเทอญ

19486 VIEW | 7 ธ.ค. 61
วัดพระเชตุพน

พระราชประวัติและพระราชกรณียกิจใน พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช

พระราชประวัติและพระราชกรณียกิจใน

พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช

พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช พระปฐมบรม กษัตริย์แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ผู้ทรงสถาปนาพระบรมราชจักรีวงศ์ พระนาม เดิมว่า ด้วง หรือ ทองด้วง พระราชบิดาคือ สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก พระนามเดิมว่า ทองดี รับราชการเป็นเสมียนตรากรมมหาดไทยใน กรุงศรีอยุธยา มีบรรดาศักดิ์เป็นพระพินิจอักษร ส่วนพระราชมารดา พระนามเดิมว่า หยก หรือ ดาวเรือง เสด็จพระบรมราชสมภพ เมื่อวันพุธ เดือน ๔ แรม ๕ คํ่า ปีมะโรงอัฐศก จ.ศ. ๑๐๙๘ ตรงกับวันที่ ๒๐ มีนาคม พ.ศ. ๒๒๗๙ ในรัชกาลสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ (พ.ศ.๒๒๗๕ - ๒๓๐๑) มีสมเด็จพระเชษฐภคินี พระเชษฐา และสมเด็จพระอนุชาธิราชร่วม พระชนกชนนี รวม ๕ พระองค์ คือ ๑. สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยาเทพสุดาวดี ๒. พระเจ้ารามณรงค์ ๓. สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระศรีสุดารักษ์ ๔. พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ๕. สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาท เมื่อทรงเจริญวัยขึ้น ได้ทรงถวายตัวเข้ารับราชการเป็นมหาดเล็ก ในสมเด็จเจ้าฟ้าอุทุมพร กรมขุนพรพินิต ครั้นพระชนมายุได้ ๒๑ พรรษา ทรงผนวชที่วัดมหาทลาย เป็นเวลา ๑ พรรษา หลังจากทรงลาสิกขาแล้ว ทรงกลับเข้ารับราชการเป็นมหาดเล็กหลวงอีกครั้ง และเจริญก้าวหน้า ในหน้าที่ราชการตามลำดับ เมื่อ พ.ศ. ๒๓๐๔ เวลานั้นพระชนมายุ ๒๕ พรรษา ทรงรับราชการ ตำ แหน่งหลวงยกกระบัตร อยู่ที่เมืองราชบุรี และต่อมาได้ทรงเสกสมรส กับธิดาคหบดี ผู้มีภูมิลำ เนาอยู่ที่ตำ บลอัมพวา แขวงเมืองสมุทรสงคราม ชื่อ นาก กาลต่อมาในสมัยรัชกาลที่ ๑ โปรดเกล้าฯ สถาปนาขึ้นดำ รงตำแหน่ง สมเด็จพระบรมราชินีพระองค์แรกแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ (ถึงรัชกาลที่ ๒ โปรดเกล้าฯ สถาปนาเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง เป็นกรมสมเด็จพระอมรินทรามาตย์ และในสมัยรัชกาลที่ ๖ โปรดเกล้าฯ ให้ประกาศเฉลิมพระเกียรติเป็นสมเด็จพระอมรินทรา บรมราชินี) ครั้งนั้น พระองค์ได้ประทับอยู่ที่เมืองราชบุรี จนกระทั่งกรุงศรีอยุธยาเสียแก่พม่า ใน พ.ศ.๒๓๑๐ ต่อมาเมื่อสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชทรงกอบกู้เอกราช และสถาปนากรุงธนบุรีเป็นราชธานีแห่งใหม่ จึงเสด็จเข้ามารับราชการใน กรุงธนบุรี เมื่อ พ.ศ. ๒๓๑๑ รับพระราชทานบรรดาศักดิ์ที่พระราชวรินทร์ ในกรมพระตำ รวจหลวง ได้รับความไว้วางพระราชหฤทัยให้โดยเสด็จ ในราชการสงคราม เพื่อรวบรวมบ้านเมืองให้เป็นปึกแผ่นหลายครั้ง ในการนี้ โปรดเกล้าฯ พระราชทานบำ เหน็จความชอบเลื่อนบรรดาศักดิ์สูงขึ้น โดยลำดับ คือ เป็นพระยาอภัยรณฤทธิ์ จางวางกรมพระดำรง พระยายมราช ว่าที่สมุหนายก เจ้าพระยาจักรี ที่สมุหนายก และสมเด็จเจ้าพระยา มหากษัตริย์ศึก ได้รับพระราชทานเครื่องยศอย่างเจ้าต่างกรม ต่อมา พ.ศ. ๒๓๒๔ เกิดเหตุจลาจลขึ้นในกรุงธนบุรี เหตุการณ์ ดังกล่าวทำ ให้สมเด็จเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึก ซึ่งยกทัพไปปราบจลาจลที่ เมืองเขมรต้องยกทัพกลับกรุงธนบุรีทันที ภายหลังจากที่ปราบปรามการ จลาจลให้บ้านเมืองสงบเรียบร้อยแล้ว มุขอำ มาตย์ราชมนตรีและราษฎร ทั้งหลาย ก็พร้อมกันอัญเชิญสมเด็จเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึกขึ้นเถลิงถวัลย ราชสมบัติเป็นพระมหากษัตริย์สืบไป เมื่อวันที่ ๖ เมษายน พ.ศ.๒๓๒๕ หลังจากที่พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชเสด็จ ขึ้นครองราชสมบัติแล้ว มีพระราชดำ ริที่จะฟื้นฟูพระราชอาณาจักรใน ทุกด้าน ให้เจริญรุ่งเรืองเหมือนเมื่อครั้ง “บ้านเมืองดี” ในการนี้ มีพระราชดำ ริ ว่าฝั่งตะวันออกของแม่นํ้าเจ้าพระยามีลักษณะภูมิประเทศเป็นชัยภูมิดีกว่า ตะวันตก ทั้งยังป้องกันข้าศึกและขยายพระนครได้สะดวก จึงโปรดเกล้าฯ ให้ย้ายพระนครมาทางฝั่งตะวันออกของแม่นํ้าเจ้าพระยา เยื้องกับกรุงธนบุรี พระนครเดิม และโปรดให้พระยาธรรมาธิกรณ์ (บุญรอด บุณยรัตพันธุ์) กับพระยาวิจิตรนาวีเป็นแม่กองสร้างพระนครใหม่ ทรงประกอบพิธียกเสา หลักเมืองเมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๖ ขึ้น ๑๐ คํ่า ปีขาลจัตวาศก จ.ศ. ๑๑๔๔ ตรงกับวันที่ ๒๑ เมษายน พ.ศ. ๒๓๒๕ และโปรดให้มีการพระราชพิธี ปราบดาภิเษกโดยสังเขป เมื่อวันที่ ๑๐ มิถุนายน พ.ศ. ๒๓๒๕ จากนั้น จึงโปรดให้ดำ เนินการสร้างพระบรมมหาราชวัง พระราชวังบวรสถานมงคล และพระนครต่อไป การก่อสร้างพระนครครั้งนั้น ได้มีการเกณฑ์ไพร่หลวงและไพร่เลก หัวเมืองให้ทำอิฐขึ้นใหม่บ้าง และให้รื้อเอาอิฐกำแพงที่กรุงศรีอยุธยาลงมา บ้าง เพื่อสร้างกำ แพงพระนคร นอกจากนี้ โปรดให้สร้างป้อม ประตู ปราสาทราชมณเฑียร และวัดพระศรีรัตนศาสดาราม เพื่อเป็นที่ประดิษฐาน พระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากร (พระแก้วมรกต) รวมทั้งเป็นที่ประชุม ข้าทูลละอองธุลีพระบาท และประกอบพระราชพิธีถือนํ้าพระพิพัฒน์สัตยา การก่อสร้างพระนครแห่งใหม่แล้วเสร็จเมื่อ พ.ศ. ๒๓๒๘ โปรดเกล้าฯ ให้มีการพระราชพิธีสมโภชเฉลิมฉลองพระนคร พร้อมกับโปรดให้มีการ พระราชพิธีบรมราชาภิเษก ครั้งที่ ๒ ให้สมบูรณ์ตามโบราณราชประเพณี พระราชทานนามพระนครว่า “กรุงเทพมหานคร บวรรัตนโกสินทร์ มหินทรา ยุทธยา มหาดิลกภพ นพรัตนราชธานีบุรีรมย์ อุดมราชนิเวศน์มหาสถาน อมรพิมานอวตารสถิต สักกะทัตติยวิษณุกรรมประสิทธิ์” (ต่อมาในสมัย รัชกาลที่ ๔ ทรงแปลงสร้อยคำ ว่า “บวรรัตนโกสินทร์” เป็น “อมรรัตนโกสินทร์”) พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชทรงปฏิบัติ พระราชกรณียกิจในการทำ นุบำ รุงบ้านเมืองให้เจริญรุ่งเรืองและดำ รงอยู่ อย่างมั่นคง โดยเฉพาะในด้านราชการสงครามนั้น ต้องทรงทำศึกสงคราม ป้องกันรักษาพระราชอาณาจักร และขยายพระราชอาณาเขตหลายครั้ง ด้านการจัดระเบียบการปกครองภายในพระราชอาณาจักร ทรง ทำ นุบำ รุงบ้านเมืองโดยยึดแบบอย่างแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยาเป็นสำ คัญ กล่าวคือ แบ่งเป็นฝ่ายทหารและพลเรือน มีอัครมหาเสนาบดี เรียกว่า สมุหนายก ถือตราพระราชสีห์ บังคับบัญชากรมมหาดไทย ดูแลหัวเมือง ฝ่ายเหนือ และสมุหพระกลาโหม ถือตราพระคชสีห์ บังคับบัญชากรม พระกลาโหม ดูแลหัวเมืองฝ่ายใต้ ส่วนกรมท่า ถือตราบัวแก้ว ดูแลหัวเมือง ฝ่ายตะวันตก แล้วจัดการปกครองแบบจตุสดมภ์ คือ เวียง วัง คลัง นา ด้านกฎหมาย ทรงปรับปรุงแก้ไขกฎหมาย เพื่อใช้เป็นหลักในการ ควบคุมจัดระเบียบสังคม โปรดให้ข้าราชการที่มีความรู้ในราชประเพณี และการบริหารราชการแผ่นดิน ร่วมกันชำ ระและปรับปรุงวางระเบียบ แบบแผนในการปฏิบัติราชการไว้เป็นหลักฐาน รวมทั้งชำระพระราชกำ หนด กฎหมายที่ยึดถือปฏิบัติกันมาแต่ครั้งโบราณให้ถูกต้อง แล้วจัดหมวดหมู่ ให้อาลักษณ์ชุบเส้นหมึกไว้ ๓ ชุด แต่ละชุดประทับตรา ๓ ดวง คือ พระราชสีห์ (มหาดไทย) พระคชสีห์ (กลาโหม) และบัวแก้ว (กรมท่า) เรียกว่า กฎหมายตราสามดวง ด้านขนบธรรมเนียมประเพณี ทรงฟื้นฟูขนบธรรมเนียมและ ราชประเพณีต่างๆ แต่ครั้งกรุงศรีอยุธยา เช่น พระราชพิธีบรมราชาภิเษก พระราชพิธีโสกันต์ พระราชพิธีถือนํ้าพระพิพัฒน์สัตยา รวมทั้งทรงทำ นุ บำ รุงงานศิลปกรรมแขนงต่างๆ เป็นที่ปรากฏให้เห็นจากความงดงามของ ปราสาทราชมณเฑียรและพระอารามต่างๆ นอกจากนี้ ยังทรงริเริ่ม สร้างสรรค์งานวรรณกรรม ซึ่งมีพระราชนิพนธ์หลายเรื่อง ได้แก่ บทละคร เรื่องรามเกียรติ์ อุณรุท อิเหนา ดาหลัง และกลอนเพลงยาวนิราศเรื่อง รบพม่าที่ท่าดินแดง ทั้งนี้ยังได้ทรงส่งเสริมนักปราชญ์ราชบัณฑิตใหสร้างสรรค์งานในการแปล ชำ ระ เรียบเรียงพงศาวดารและวรรณคดีต่างๆ ตลอดรัชกาล เช่น พระราชพงศาวดารฉบับพระพนรัตน ลิลิตเพชรมงกุฎ อิเหนาคำฉันท์ สามก๊ก ไซ่ฮั่น ราชาธิราช ไตรโลกวินิจฉยกถา ฯลฯ ด้านศาสนา ทรงฟื้นฟูพระพุทธศาสนา เพื่อให้เป็นหลักยึดเหนี่ยว จิตใจของประชาชน ในการนี้ โปรดให้มีการสังคายนาพระไตรปิฎก โดย สมเด็จพระสังฆราชทรงเลือกพระราชาคณะที่มีความรู้ ๒๑๘ รูป ราชบัณฑิต ๓๒ คน ร่วมกันสังคายนา ณ วัดนิพพานาราม ซึ่งต่อมาคือ วัดมหาธาตุ ยุวราชรังสฤษฎิ์ จากนั้นพระราชทานพระไตรปิฎกแก่พระอารามหลวง และพระราชทานพระบรมราชานุญาตให้วัดต่างๆ คัดลอกเก็บไว้ นอกจากนี้ ยังโปรดให้มีการจัดระเบียบพระสงฆ์ ตรากฎพระสงฆ์ เพื่อให้ประพฤติอยู่ ในพระธรรมวินัย มีพระราชศรัทธาทำ นุบำ รุงพระพุทธศาสนา โดยทรง สร้างพระอารามขึ้นใหม่ ตลอดจนบูรณปฏิสังขรณ์พระอารามต่างๆ ทั้งใน เขตพระนครและหัวเมืองหลายแห่ง เฉพาะวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (นามเดิมว่า วัดโพธาราม) ซึ่งเป็นวัดประจำ รัชกาลนั้น มีพระราชศรัทธาจะสร้างให้บริบูรณ์งดงาม ขึ้นกว่าเก่า จึงทรงบูรณปฏิสังขรณ์ใหม่ทั้งพระอาราม ใช้เวลารวม ๗ ปี ๕ เดือน ๒๘ วัน จึงเสร็จสมบูรณ์ ในการนี้ โปรดให้ตั้งการฉลองพระอาราม เมื่อวันศุกร์ เดือน ๕ แรม ๑๒ คํ่า ปีระกาตรีศก จ.ศ. ๑๑๖๓ ตรงกับ วันที่ ๑๐ เมษายน พ.ศ. ๒๓๔๔ พระราชทานนามว่า วัดพระเชตุพนวิมล มังคลาวาศ (ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ ๔ ทรงแปลงสร้อยนามใหม่เป็น วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม) พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช เสด็จสวรรคต เมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๙ แรม ๑๓ คํ่า ปีมะเส็งเอกศก จ.ศ. ๑๑๗๑ ตรงกับวันที่ ๗ กันยายน พ.ศ. ๒๓๕๖ พระชนมพรรษา ๗๓ พรรษา ทรงดำ รงสิริราชสมบัติอยู่ ๒๘ ปี ต่อมาในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาล ที่ ๖ มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้สถาปนาวันที่ ๖ เมษายน ของทุกปี เป็นวันพระบรมราชานุสรณ์แห่งพระบรมราชจักรีวงศ์ เรียกว่า วันจักรี ถึง พ.ศ. ๒๔๗๕ ในโอกาสที่กรุงเทพมหานคร มีอายุครบ ๑๕๐ ปี พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๗ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ บริจาคพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์สร้างพระปฐมบรมราชานุสรณ์ คือ สะพานพระพุทธยอดฟ้าข้ามแม่นํ้าเจ้าพระยา และที่เชิงสะพานนั้น โปรด ให้ประดิษฐานพระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้า จุฬาโลกมหาราช ต่อมาในวันที่ ๒๓ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๒๕ คณะรัฐมนตรีมีมติให้ ถวายพระราชสมัญญา นามว่า พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก มหาราช และได้มีมติให้เปลี่ยนการเรียกชื่อวันจักรีในวันที่ ๖ เมษายน ของทุกปี เป็นวันพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช และวันที่ระลึกมหาจักรีบรมราชวงศ์ พ.ศ.๒๕๕๒ เนื่องในโอกาสครบ ๒๐๐ ปี แห่งวันสวรรคตในพระบาท สมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช วันที่ ๗ กันยายน พ.ศ. ๒๕๕๒ สมาชิกราชสกุลทุกมหาสาขา คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม และมูลนิธิ “ทุนพระพุทธยอดฟ้า” ในพระบรมราชูปถัมภ์ สำ นึกในพระมหา กรุณาธิคุณ จึงร่วมกันจัดงานบำ เพ็ญกุศลอุทิศถวายพระบาทสมเด็จพระพุทธ ยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช พระผู้ทรงพระคุณอันประเสริฐ ทรงอุทิศพระองค์ ประกอบพระราชกรณียกิจนานัปการ ด้วยพระวิริยอุตสาหะอย่างยิ่งไว้แก่ แผ่นดิน อันเป็นรากฐานและแนวทางในการพัฒนาชาติบ้านเมืองให้ยั่งยืนสืบไป

109502 VIEW | 31 มี.ค. 63
วัดพระเชตุพน

พระราชประวัติและพระราชกรณียกิจ ในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว

พระราชประวัติและพระราชกรณียกิจใน

พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว

ต่อมาคณะรัฐมนตรีมีมติให้ออกพระนามพระบาทสมเด็จพระนั่ง เกล้าเจ้าอยู่หัว รวม ๓ แบบ คือ “พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว” “พระมหาเจษฎาราชเจ้า” และ “พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว พระมหาเจษฎาราชเจ้า” ซึ่งมีความหมายว่า “พระมหาราชเจ้าผู้มีพระทัย ตั้งมั่นในการบำ เพ็ญพระราชกิจ” และทุกวันที่ ๓๑ มีนาคม ซึ่งเป็น วันคล้ายวันพระบรมราชสมภพในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว กำ หนดให้เป็น “วันที่ระลึกพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว พระมหา เจษฎาราชเจ้า” ซึ่งจะมีรัฐพิธีถวายราชสักการะพระบรมราชานุสาวรีย์ พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นประจำ ทุกปี ณ ลานพลับพลา มหาเจษฎาบดินทร์ ถนนราชดำ เนินกลาง เชิงสะพานผ่านฟ้า เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

28404 VIEW | 31 มี.ค. 63
วัดพระเชตุพน

โอ้วัดโพธิ์เป็นวัดกษัตริย์สร้าง ไม่โรยร้างรุ่งเรืองดังเมืองสวรรค์

โอ้วัดโพธิ์เป็นวัดกษัตริย์สร้าง ไม่โรยร้างรุ่งเรืองดังเมืองสวรรค์
อรวรรณ ทรัพย์พลอย

หากจะกล่าวถึงความวิจิตรงดงามของวัดโพธิ์ ซึ่งเป็นวัดคู่พระนคร คงเป็นภาพที่ติดตาตรึงใจอยู่ในความรู้สึกของผู้คนในสมัยต้นรัตนโกสินทร์ เป็นอย่างยิ่ง สะท้อนให้เห็นจากบทกวีนิพนธ์ในสมัยนั้น ที่ล้วนชื่นชมต่อ ความสวยงามของพระอารามแห่งนี้ซึ่งเปรียบประดุจเมืองสวรรค์ ดังเช่น กวีนิพนธ์ เรื่อง นิราศพระแท่นดงรัง ของนายมี๑ ที่กล่าวถึงวัดโพธิ์ความ ตอนหนึ่งว่า โอ้วัดโพธิ์เป็นวัดกษัตริย์สร้าง ไม่โรยร้างรุ่งเรืองดังเมืองสวรรค์

วัดโพธิ์ หรือต่อมาคือ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม เป็นพระอาราม หลวงชั้นเอก ชนิดราชวรมหาวิหาร เดิมเป็นวัดโบราณ สันนิษฐานว่าสร้าง ขึ้นในสมัยอยุธยาราวรัชกาลสมเด็จพระเพทราชา (พ.ศ. ๒๒๓๑ - ๒๒๔๖) ในเวลานั้นยังมีฐานะเป็นเพียงวัดราษฎร์เล็กๆ อยู่ในเขตตำ บลบางกอก ปากนํ้าเจ้าพระยา เดิมชื่อว่า วัดโพธาราม แต่เป็นที่รู้จักเรียกขานกันทั่วไป ในนามว่า วัดโพธิ์

ต่อมาในสมัยธนบุรี เมื่อ พ.ศ. ๒๓๑๑ สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ทรงสถาปนากรุงธนบุรีเป็นราชธานีอยู่ทางฝั่งตะวันตกของแม่นํ้าเจ้าพระยา ครั้งนั้นทรงกำ หนดเขตสองฝั่งแม่นํ้าเจ้าพระยาให้อยู่ในเขตกลางเมืองหลวงวัดโพธาราม ซึ่งอยู่ในเขตพระนครฝั่งตะวันออกของแม่นํ้าเจ้าพระยา จึงได้รับการบูรณปฏิสังขรณ์ยกฐานะขึ้นเป็นพระอารามหลวง และมี พระราชาคณะปกครองนับแต่นั้นเป็นต้นมา

ครั้นถึงสมัยรัตนโกสินทร์ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก มหาราช เสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติเป็นพระปฐมบรมกษัตริย์แห่ง พระบรมราชจักรีวงศ์ เมื่อ พ.ศ. ๒๓๒๕ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ย้าย ราชธานีมาตั้งอยู่ทางฝั่งตะวันออกของแม่นํ้าเจ้าพระยา เวลานั้นวัดโพธาราม ตั้งอยู่ทางทิศใต้ของพระบรมมหาราชวัง ปรากฏหลักฐานจาก พระราช พงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ ๑ ระบุว่า เมื่อ พ.ศ. ๒๓๓๑ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช เสด็จพระราชดำ เนิน ทอดพระเนตรเห็นวัดมีความชำ รุดปรักหักพังมากแล้ว มีพระราชศรัทธา จะบูรณปฏิสังขรณ์ให้บริบูรณ์งดงามทั้งพระอาราม จึงโปรดให้เริ่มการ บูรณปฏิสังขรณ์พระอุโบสถ พระวิหาร พระระเบียง ตลอดจนสิ่งก่อสร้าง ที่จำ เป็นอื่นๆ นับแต่ พ.ศ. ๒๓๓๖ เป็นต้นมา เมื่อสร้างถาวรวัตถุแล้ว โปรดให้อัญเชิญพระพุทธรูปจากวัดร้างตามหัวเมืองต่างๆ มาประดิษฐาน เป็นพระประธานในพระอุโบสถ พระวิหารทิศ และพระระเบียงชั้นนอก ส่วนชั้นในเขียนเรื่องชาดกห้าร้อยห้าสิบพระชาติในการนี้ มีพระราชดำ ริ โปรดให้จารึกเรื่องทรงสร้างวัดพระเชตุพน ครั้งรัชกาลที่ ๑ (ปัจจุบัน ประดับอยู่ที่ผนังพระวิหารทิศพระพุทธโลกนาถ) เป็นจดหมายเหตุ ปรากฏให้อนุชนรุ่นหลังได้เรียนรู้จดจำ นับเป็นจารึกที่เก่าแก่ที่สุด อายุ กว่า ๒๐๐ ปี นอกจากนี้ ยังโปรดให้จารึกตำ รายา และปั้นรูปฤาษีแสดง ท่าดัดตนไว้เป็นวิทยาทานแก่ราษฎรที่ศาลารายด้วย การบูรณปฏิสังขรณ์ ใช้เวลาทั้งสิ้น ๗ ปี ๕ เดือน ๒๘ วัน จึงแล้วเสร็จสมบูรณ์ ในเวลาต่อมา ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดงานฉลองพระอารามขึ้นใน พ.ศ. ๒๓๔๔ พระราชทานนามว่า “วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาวาศ” (ต่อมาในรัชกาลที่ ๔ ทรงแปลงสร้อยนามวัดใหม่เป็นวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม) เป็น พระอารามหลวงที่มีความสำคัญในฐานะเป็นวัดประจำ รัชกาล

ครั้นถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๓ มีพระราชดำ ริว่า วัดพระเชตุพนมีสภาพชำ รุดทรุดโทรมมาก เพราะ ว่างเว้นจากการบูรณปฏิสังขรณ์เป็นเวลากว่า ๓๐ ปี จึงทรงพระกรุณา โปรดเกล้าฯ ให้มีการบูรณปฏิสังขรณ์ครั้งใหญ่ขึ้นทั้งพระอาราม นับแต่ พ.ศ. ๒๓๗๕ โดยครั้งนั้นทรงกำ หนดให้พระบรมวงศานุวงศ์เป็นแม่กอง กำกับงาน และข้าทูลละอองธุลีพระบาทแบ่งหน้าที่เป็นนายด้านรับผิดชอบ การบูรณปฏิสังขรณ์คนละส่วน ในการนี้ พระองค์ได้พระราชทานมรดก อันลํ้าค่า ซึ่งล้วนเป็นภูมิปัญญาของคนไทยให้เป็นสมบัติของชาติ คือ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เหล่าบรรดานักปราชญ์ราชบัณฑิตช่วยกัน ตรวจสอบชำ ระตำ ราสรรพวิทยาความรู้ต่างๆ เช่น ตำ รากวีนิพนธ์ ตำ รา แพทย์แผนโบราณ ตำ รายา ฯลฯ พิจารณาเลือกสรรแต่ฉบับที่ดีและลง ความเห็นว่าถูกต้องแน่นอนแล้ว จารึกลงแผ่นศิลาประดับไว้ตามอาคาร และสิ่งก่อสร้างภายในพระอาราม เช่น พระอุโบสถ พระวิหาร ระเบียงคด และศาลารายต่างๆ เพื่อเป็นวิทยาทานให้แก่ราษฎรที่ใฝ่รู้สนใจในตำ รา วิชาการเหล่านี้ จะได้ศึกษาค้นคว้าเล่าเรียนได้กว้างขวางยิ่งขึ้น นับเป็น พระมหากรุณาธิคุณอันยิ่งใหญ่ที่มีพระราชดำ ริให้วัดพระเชตุพนเป็นแหล่ง เรียนรู้ของมหาชนทุกชนชั้น ด้วยเหตุนี้ จึงมีคำ กล่าวว่า วัดพระเชตุพน คือ มหาวิทยาลัยแห่งแรกของเมืองไทย

โดยเหตุที่จารึกวัดโพธิ์เป็นหลักฐานการบันทึกที่รวบรวมองค์ความรู้ ของสรรพวิทยาการต่างๆ ทั้งทางด้านประวัติศาสตร์ ศาสนา ขนบธรรมเนียม จารีตประเพณี อักษรศาสตร์ ภาษาศาสตร์ เวชศาสตร์ และสุภาษิต ในการนี้ คณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยแผนงานความทรงจำแห่งโลก ซึ่งมี ศาสตราจารย์พิเศษ คุณหญิงแม้นมาส ชวลิต เป็นประธานกรรมการ ได้พิจารณาถึงคุณค่าและความสำ คัญของจารึกวัดโพธิ์ดังกล่าว จึงมีมติ เสนอจารึกวัดโพธิ์เป็นมรดกความทรงจำ แห่งโลก ระดับภูมิภาคเอเชีย แปซิฟิก ใน พ.ศ. ๒๕๕๑ ซึ่งคณะกรรมการของยูเนสโกแห่งภูมิภาคเอเชีย แปซิฟิกว่าด้วยแผนงานความทรงจำ แห่งโลก (UNESCO Memory of the World Committee for the Asia Pacific Regional - MOWCAP) ประกาศขึ้นทะเบียนจารึกวัดโพธิ์เป็นมรดกความทรงจำ แห่งโลก ระดับภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก เมื่อวันที่ ๒๑ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๕๑ ณ กรุงแคนเบอร์รา ประเทศออสเตรเลีย

ต่อมาคณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยแผนงานความทรงจำแห่งโลก ได้พิจารณาว่า สมควรเสนอจารึกวัดโพธิ์เป็นมรดกความทรงจำ แห่งโลก ระดับนานาชาติ จึงได้แต่งตั้งคณะอนุกรรมการจัดทำ แผนการอนุรักษ์ และเผยแพร่จารึกวัดโพธิ์ เพื่อดำ เนินการสำ รวจจัดทำ ทะเบียนจารึก วัดโพธิ์ ตลอดจนจัดทำแผนอนุรักษ์และเผยแพร่เพิ่มเติมด้วย และจากการ ประชุมของคณะกรรมการที่ปรึกษานานาชาติว่าด้วยแผนงานความ ทรงจำแห่งโลกของยูเนสโก ครั้งที่ ๑๐ (The Tenth Meeting of the International Advisory Committee for the Memory of the World Programme of UNESCO) ได้ประกาศรับรองให้จารึกวัดโพธิ์ ขึ้นทะเบียน เป็นมรดกความทรงจำแห่งโลก ระดับนานาชาติ เมื่อวันที่ ๒๗ พฤษภาคม ๒๕๕๔ ณ เมืองแมนเชสเตอร์ สหราชอาณาจักร เหตุที่จารึกวัดโพธิ์ ซึ่งเป็น มรดกภูมิปัญญาไทยได้รับการยกย่องจากองค์การยูเนสโก เพราะมีคุณสมบัติ ครบถ้วนตามหลักเกณฑ์การคัดเลือกเอกสาร โดยเป็นการรวบรวมหลักฐาน ลายลักษณ์อักษรที่มีคุณค่าต่อมนุษยชาติ คงความเป็นเอกและมีความ โดดเด่นทั้งในด้านเวลา เนื้อหาสาระ สถานที่ บุคคล ฯลฯ อีกทั้งยังมีความ หายาก ความสมบูรณ์ และเป็นของแท้ที่มีมาแต่โบราณ ซึ่งล้วนเป็นภูมิปัญญา ของบรรพบุรุษไทยที่ได้สร้างสรรค์สรรพวิทยาความรู้ต่างๆ ไว้ เพื่อเป็น มรดกความทรงจำ อันลํ้าค่าให้แก่ลูกหลานและแผ่นดินสืบมาตราบจน ถึงทุกวันนี้ จารึกวัดโพธิ์เป็นมรดกความทรงจำ แห่งโลกของไทยเพียง รายการเดียวที่ขึ้นทะเบียนเป็นมรดกความทรงจำ แห่งโลกทั้งสองระดับ นับเป็นเกียรติเป็นศักดิ์ศรี และความภาคภูมิใจของคนไทยทั้งแผ่นดิน

อนึ่ง จารึกวัดโพธิ์ที่ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกความทรงจำ แห่งโลก จำ นวน ๑,๔๔๐ รายการ ส่วนใหญ่เป็นจารึกอักษรไทย ภาษาไทย ส่วนอักษรขอม ภาษาบาลี และภาษาไทยมีเพียงเล็กน้อยเท่านั้น คณะ ทำ งานสำ รวจและจัดทำ ทะเบียนจารึกวัดโพธิ์ ได้จำ แนกเป็น ๖ หมวด ดังนี้

๑. หมวดพระพุทธศาสนา จำ นวน ๓๑๐ แผ่น มี ๑๒ เรื่อง ได้แก่ เรื่องมหาวงษ์ พระสาวกเอตทัคคะ พระสาวิกาเอตทัคคะ อุบาสกเอตทัคคะ อุบาสิกาเอตทัคคะ พาหิรนิทาน ทศชาติชาดก เวสสันดรชาดก อรรถกถา ชาดก ญาณ ๑๐ นิรยกถา และเปรตกถา

๒. หมวดเวชศาสตร์ จำ นวน ๖๐๘ แผ่น มี ๙ เรื่อง ได้แก่ ตำ รายา แผนเส้น แผนฝี แผนปลิง แม่ซื้อ ลำ บองราหู โองการปัดพิษแสลง อาธิไท้โพธิบาท และโคลงภาพฤๅษีดัดตน

๓. หมวดวรรณคดี และสุภาษิต จำ นวน ๓๔๑ แผ่น มี ๑๑ เรื่อง ได้แก่ โคลงกลบท โคลงภาพจำ หลักเรื่องรามเกียรติ์ โคลงโลกนิติ เพลงยาว กลบท ตำ ราฉันท์มาตราพฤติ ตำ ราฉันท์วรรณพฤติ ฉันท์พาลีสอนน้อง ฉันท์กฤษณาสอนน้อง ฉันท์อัษฎาพานร สุภาษิตพระร่วง และนิทาน ๑๒ เหลี่ยม

๔. หมวดทำ เนียบ จำ นวน ๑๒๔ แผ่น มี ๓ เรื่อง ได้แก่ ทำ เนียบ หัวเมืองและผู้ครองเมือง ทำ เนียบสมณศักดิ์ และโคลงภาพคนต่างภาษา

๕. หมวดประวัติ จำ นวน ๒๑ แผ่น มี ๒ เรื่อง ได้แก่ ประวัติการ บูรณปฏิสังขรณ์แต่ละอาคาร และจารึกชื่อเฉพาะต่างๆ ได้แก่ วิหารทิศ พระมหาเจดีย์ฯ และสถูป

๖. หมวดประเพณี จำ นวน ๓๖ แผ่น มี ๑ เรื่อง ได้แก่ ริ้วกระบวน แห่พระกฐินทางสถลมารค

กระบวนการสำ รวจและจัดทำ ทะเบียนจารึกวัดโพธิ์ครั้งนี้ ยังพบว่า มีต้นฉบับหนังสือสมุดไทยที่ร่างเตรียมไว้เพื่อที่จะจารึกลงบนแผ่นศิลา แต่ยังไม่ได้จารึกให้ปรากฏเป็นหลักฐาน เช่น เรื่อง สำ เนาจาฤกแผ่นศิลา ว่าด้วยการปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน สำ เนาพระราชดำ ริห์ว่าด้วยการ ทรงสร้างพระพุทธไสยาศนวัดพระเชตุพน และพระราชกฤษฎีการาชา นุสาสน์ วัดพระเชตุพน เป็นต้น

กล่าวได้ว่าท่ามกลางกระแสความเปลี่ยนแปลงของบ้านเมือง วัดโพธิ์ ได้มีพัฒนาการอยู่คู่สังคมไทยมาเป็นระยะเวลาอันยาวนาน เป็นที่รู้จักกัน ในฐานะ วัดกษัตริย์สร้าง และเป็นแหล่งเรียนรู้ที่ทรงคุณค่าทั้งทางโลก และทางธรรม ดังปรากฏจารึกไว้เป็นลายลักษณ์อักษรเผยแพร่แก่สาธารณชน นับแต่อดีตตราบจนถึงปัจจุบัน ทั้งนี้ นอกจากพระมหากรุณาธิคุณอันยิ่งใหญ่ ของพระมหากษัตริย์ทุกรัชกาลที่ทรงอุปถัมภ์ในกิจการต่างๆ ของพระอาราม แล้ว ปวงชนชาวไทยยังมีจิตศรัทธาในการบริจาคทรัพย์เพื่อร่วมทำ นุบำ รุง วัดโพธิ์ ให้ยืนยงเป็นวัดคู่พระนครสืบไป ยังผลให้วัดโพธิ์ ไม่โรยร้างรุ่งเรือง ดังเมืองสวรรค์ และจะอยู่ในความทรงจำของทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ สืบไป

19501 VIEW | 7 ธ.ค. 61
วัดพระเชตุพน

ตำราการแพทย์แผนไทยวัดโพธิ์

38624 VIEW | 7 ธ.ค. 61
วัดพระเชตุพน

ฤๅษีดัดตน : สุขอนามัยไทย สุขอนามัยโลก

ฤๅษีดัดตน : สุขอนามัยไทย สุขอนามัยโลก
โดย..ก่องแก้ว วีระประจักษ
ผู้เชี่ยวชาญด้านภาษาโบราณ ข้าราชการบำ นาญ กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม

ฤๅษีดัดตนเป็นเรื่องที่ได้รับความสนใจและรู้จักกันเป็นอย่างดีของ ชาวไทยและชาวต่างประเทศอย่างกว้างขวาง เนื่องจากเป็นวิชาการด้าน การรักษาสุขอนามัย ด้วยการแสดงท่าเคลื่อนไหวร่างกายในอิริยาบถที่ส่ง ผลให้ร่างกายบรรเทาจากอาการโรคต่างๆ

วิชาการฤๅษีดัดตนนี้ ปรากฏหลักฐานเป็นครั้งแรกในรัชกาล พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช รัชกาลที่ ๑ แห่ง พระบรมราชจักรีวงศ์ (พ.ศ.๒๓๒๕-๒๓๕๒) เมื่อทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้บูรณปฏิสังขรณ์วัดโพธิ์ นับแต่เมื่อ พ.ศ. ๒๓๓๑ ใช้เวลาทั้งสิ้น ๗ ปี ๕ เดือน ๒๘ วัน จึงแล้วเสร็จ พระราชทานนามว่า วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาวาศ (ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ ๔ ทรงแปลงสร้อยนามวัดเป็น วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม) และโปรดเกล้าฯ ให้เป็นพระอารามหลวง ประจำ รัชกาล ในการนี้ มีพระราชดำ ริโปรดเกล้าฯ ให้จารึกเรื่องทรงสร้าง วัดพระเชตุพน ครั้งรัชกาลที่ ๑ เป็นหลักฐานไว้ พร้อมทั้งโปรดให้รวบรวม ตำ รายา และปั้นรูปฤๅษีแสดงท่าดัดตน (ปัจจุบันไม่ปรากฏหลักฐานแล้ว) เพื่อให้ราษฎรศึกษาเล่าเรียน และใช้รักษาโรค

ต่อมาในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๓ (พ.ศ. ๒๓๖๗ - ๒๓๙๔) วัดโพธิ์ชำ รุดทรุดโทรมมาก จึงทรงพระกรุณา โปรดเกล้าฯ ให้บูรณปฏิสังขรณ์ใหม่ทั้งพระอาราม เมื่อ พ.ศ. ๒๓๗๕ ในการนี้ โปรดให้พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นณรงค์หริรักษ์ พระราชโอรสในรัชกาลที่ ๑ (พระนามเดิม พระองค์เจ้าดวงจักร) ซึ่งทรงกำกับกรมช่างหล่อ เป็นแม่กองเกณฑ์ช่างหล่อรูปฤๅษี ด้วยสังกะสีผสมดีบุกแล้วเคลือบ (เรียกว่า ชิน) เป็นฤๅษีแสดงท่าดัดตนต่างๆ จำ นวน ๘๐ ท่า แต่เป็นฤๅษี ๘๒ ตน เพราะมี ๒ ท่า ที่หล่อเป็นฤๅษี ๒ ตน ช่วยกันดัดกาย เมื่อแล้วเสร็จนำ ไป ประดิษฐานตามศาลารายรอบพระอาราม ซึ่งศาลารายแต่ละหลังก่อแท่น ขึ้นที่เฉลียงด้านใน เพื่อตั้งรูปฤๅษีหลังละ ๔ - ๕ ตน พร้อมทั้งโปรดให้จารึก โคลงภาพฤๅษีดัดตนประดับไว้ตามผนังศาลารายด้วย โคลงแต่ละบทนั้น ระบุชื่อฤๅษีดัดตน ท่าดัดตนและคุณประโยชน์ต่างๆ ของท่าดัดตนทุกท่า เพื่อเพิ่มพูนความรู้ความเข้าใจแก่ราษฎรผู้ใฝ่รู้ในด้านสุขอนามัย นับเป็น พระมหากรุณาธิคุณเป็นล้นพ้นแก่ปวงชนชาวไทย นอกจากนี้ พระบาทสมเด็จ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวยังได้ทรงพระราชนิพนธ์โคลงภาพฤๅษีดัดตน ร่วมกับพระบรมวงศานุวงศ์ เสนาบดี พระภิกษุ และนักปราชญ์ราชบัณฑิต นับเป็นงานวรรณกรรมที่มีคุณค่าทางด้านอักษรศาสตร์เป็นอย่างยิ่ง ที่สำคัญ ยังโปรดให้คัดโคลงเหล่านั้นลงในหนังสือสมุดไทย พร้อมกับเขียนรูปฤๅษี แสดงท่าดัดตนเป็นแบบแผนไว้ ดังปรากฏโคลงบานแพนก ความตอนหนึ่งว่า

๏ ลุจุลศักราชพ้น พันมี เศศเฮย
ร้อยกับเก้าสิบแปดปี วอกตั้ง
นักษัตรอัษฐศกรวี วารกติก มาศแฮ
ศุกปักษย์ห้าคํ่าครั้ง เมื่อไท้บรรหารฯ

๏ ให้พระประยุรราชผู้ เป็นกรม หมื่นแฮ
ณรงค์หริรักษ์รดม ช่างใช้
สังกสีดิบุกผสม หล่อรูป
นักสิทธิ์แปดสิบให้ เทอดถ้าดัดตน ฯ

๏ เสรจ์เขียนเคลือบภาคย์พื้น ผิวกาย
ตั้งทุกศาลาราย รอบล้อม
อาวาสเชตวันถวาย นามทั่ว องค์เอย
จาฤกแผ่นผาพร้อม โรคแก้หลายกลฯ

ปัจจุบันยังมีต้นฉบับหนังสือสมุดไทยเก็บรักษาอยู่ที่กลุ่มหนังสือ ตัวเขียนและจารึก สำ นักหอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร ทั้งนี้ เอกสารต้นฉบับ เป็นเส้นสีและดินสอขาว มีภาพประกอบ ปรากฏหลักฐานที่บานแพนก ระบุชื่อช่างเขียนว่า ขุนรจนามาศ (ช่างเขียนซ้าย) และหมื่นชำ นาญรจนา (ช่างเขียนขวา) และโปรดเกล้าฯ ให้อาลักษณ์ชื่อ ขุนวิสุทธิอักษร คัดโคลง กำ กับไว้เขียนเป็นเส้นรง แล้วเสร็จเมื่อวันแรม ๑๑ คํ่า เดือน ๗ ปีจอ สัมฤทธิศก จ.ศ.๑๒๐๐ ตรงกับวันจันทร์ที่ ๑๘ มิถุนายน พ.ศ.๒๓๘๑

กล่าวได้ว่าในสมัยโบราณ ฤๅษีมีความสำ คัญในฐานะที่เป็นครู ผู้สั่งสอนสรรพวิทยาการต่างๆ รวมทั้งยังเป็นแพทย์ที่ให้ความรู้ด้านอนามัย ด้วย สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ มีพระวินิจฉัยเกี่ยวกับเรื่องฤๅษีในหนังสือ สาส์นสมเด็จ เล่ม ๒๑ ความตอนหนึ่งว่า

...แต่ถ้าถึงเรื่องหมอๆ เข้าแล้วจะต้องเป็นฤษี จนทำ ให้ สดุดใจต้องไปพลิกพจนานุกรมสังสกฤตสอบได้ความในนั้น ครูหมอเรียกว่า “ไวทยนาถ” คือองค์พระศิวะนั่นเอง… นอกจากนี้ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำ รงราชานุภาพ ทรงอธิบายถึงฤๅษีว่าเป็นผู้บำ เพ็ญตบะ คือเว้นจากการพูดและนั่งนิ่ง ภาวนาอย่างเดียวตั้งแต่เช้าจนคํ่า จึงเป็นมูลเหตุที่ทำ ให้ฤๅษีต้องดัดตน ปรากฏหลักฐานจากหนังสือ สาส์นสมเด็จ เล่ม ๒๑ ความตอนหนึ่งว่า เค้ามูลของฤๅษีดัดตนคือ ลักษณะบำ เพ็ญตะบะนั้น คงจะสมาทาน - นั่ง หรือ ยืน - ภาวนาอยู่วันยังคํ่า การนั่ง หรือยืนอยู่อย่างเดียวตลอดวัน ย่อมปวดเมื่อยตัวเป็น ธรรมดา เพราะฉะนั้น จึงเกิดมีวิธีดัดตนแก้อาการต่างๆ อันเกิดทุพลภาพแต่บำ เพ็ญตะบะ และดัดตนในเวลาคํ่า บำ เพ็ญตะบะในเวลากลางวัน สลับกัน... เป็นตำรามาแต่เดิม

ปัจจุบันรูปฤๅษีดัดตนส่วนหนึ่งชำ รุดสูญหายไปตามกาลเวลา ยังคง เหลือรูปฤๅษีดัดตนประมาณ ๒๐ ตน เท่านั้น และได้ย้ายไปประดิษฐาน อยู่ที่เขามอที่ก่อขึ้นเรียงรายตามรอบชาลา อย่างไรก็ตาม สิ่งหนึ่งที่อนุชน รุ่นหลังควรตระหนักคือ ภูมิปัญญาของบรรพชนไทยที่มุ่งหมายให้ความรู้ และประโยชน์ต่อส่วนรวมในด้านสุขภาพอนามัย ซึ่งเป็นวิธีการบำ บัดโรค อย่างหนึ่งที่มีผลทำ ให้ร่างกายแข็งแรง ไม่เจ็บป่วย จนเป็นที่ประจักษ์ใน สังคมโลกปัจจุบัน พระราชดำริเกี่ยวกับฤๅษีดัดตน จึงนับเป็น “โอสถทาน” ที่มีคุณประโยชน์ทั้งต่อชาวไทยและชาวต่างประเทศ สมดังพระราชประสงค์ ในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวโดยแท้

๏ เป็นประโยชน์นรชาติสิ้น สบสถาน
เฉกเช่นโอสถทาน ท่านให้
พูนเพิ่มพุทธสมภาร สมโพธิ์ พระนา
ประกาศพระเกียรติยศไว้ ตราบฟ้าดินศูนย์ ฯ

17477 VIEW | 7 ธ.ค. 61
วัดพระเชตุพน

วัดโพธิ์กับยูเนสโก

วัดโพธิ์กับยูเนสโก
โดย..สาวิตรี สุวรรณสถิตย์
อดีตเลขาธิการคณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยยูเนสโก และรองปลัดกระทรวงศึกษาธิการ
ปัจจุบันเป็นที่ปรึกษากระทรวงวัฒนธรรม และกรรมการในคณะกรรมการแห่งชาติ ว่าด้วยแผนงานความทรงจำแห่งโลก

จากสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
บุคคลสำ คัญของโลก…
สู่จารึกวัดโพธิ์ มรดกความทรงจำ แห่งโลก

สืบเนื่องจากองค์การศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่ง สหประชาชาติ หรือ ยูเนสโก (UNESCO) ได้ประกาศยกย่องพระเกียรติคุณ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส เป็นบุคคลสำ คัญ ของโลก ในวาระครบ ๒๐๐ ปี แห่งวันคล้ายวันประสูติวันที่ ๑๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๓๓ ครั้งนั้นยูเนสโกได้ร่วมกับรัฐบาล โดยสำ นักงานคณะกรรมการ วัฒนธรรมแห่งชาติ กระทรวงศึกษาธิการ (โครงสร้างหน่วยราชการใน ขณะนั้นยังไม่มีกระทรวงวัฒนธรรม) และวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม จัดนิทรรศการเผยแพร่พระเกียรติคุณพระองค์ในฐานะที่ทรงเป็นรัตนกวี แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ณ บริเวณพระอุโบสถวัดพระเชตุพน ระหว่างวันที่ ๑๒ - ๒๗ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๓๓ นิทรรศการดังกล่าวนี้ ประกอบด้วยสื่อ หลากหลาย อาทิ แผ่นภาพประกอบคำ บรรยาย การแสดงด้วยโปรแกรม คอมพิวเตอร์ วีดีโอเรื่อง มหารัตนกวี โดยบันทึกเทปจากการสัมภาษณ์ บุคคลต่างๆ จัดทำ เทปวรรณกรรมพระราชนิพนธ์ และนำ เสนอหนังสือพระประวัติและพระนิพนธ์ที่เคยตีพิมพ์เผยแพร่แล้ว มาจัดแสดงไว้ให้ผู้มา เที่ยวชมได้ศึกษาค้นคว้า ที่สำคัญนิทรรศการนี้ ได้หมุนเวียนไปจัดแสดงใน จังหวัดต่างๆ ตลอดปี ๒๕๓๓ ด้วย

สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส เป็นพระโอรส องค์ที่ ๒๘ ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช กับเจ้าจอม มารดาจุ้ย (ต่อมาเลื่อนเป็นท้าวทรงกันดาล) พระนามเดิมว่า พระองค์เจ้า วาสุกรี ประสูติเมื่อวันเสาร์ที่ ๑๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๓๓๓ ต่อมาเมื่อ ทรงเจริญพระชนมายุ ๑๒ พรรษา สมเด็จพระบรมชนกนาถ โปรดให้ทรง บรรพชาเป็นสามเณรพร้อมกับพระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าฉัตร (ต่อมา คือพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นสุรินทรรักษ์ ณ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ในการนี้ โปรดให้พระองค์เจ้าวาสุกรีเสด็จไปประทับจำ พรรษาที่ วัดพระเชตุพน หรือวัดโพธิ์ ส่วนพระองค์เจ้าฉัตรเสด็จไปประทับจำ พรรษา ที่วัดระฆังโฆสิตาราม

ครั้นพระชันษาครบผนวชก็ได้ทรงผนวชเป็นพระภิกษุในรัชกาล ที่ ๒ มีพระสมณฉายาว่า “สุวณฺณรํสี” ประทับจำ พรรษาต่อมา ณ วัดพระเชตุพน และทรงเป็นศิษย์ของสมเด็จพระพนรัตน (แก้ว) อธิบดีสงฆ์ แห่งวัดพระเชตุพน ทรงศึกษาเรียนรู้พระธรรมวินัย พระไตรปิฎก ภาษาไทย ภาษามคธ วรรณคดีโบราณภาษาบาลี โบราณศาสตร์ โหราศาสตร์ และ เวทมนตร์อักขระ การลงเลขยันต์ต่างๆ ตำ ราพิไชยสงคราม โหราศาสตร์ ต่างๆ จนทรงเชี่ยวชาญแตกฉาน ครั้นเมื่อทรงผนวชเป็นพระภิกษุได้ ๓ พรรษา สมเด็จพระพนรัตน (แก้ว) ก็ถึงแก่มรณภาพ ในปีนั้น พระบาทสมเด็จ พระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ ๒ เสด็จพระราชดำ เนินไปถวาย ผ้าพระกฐินที่วัดพระเชตุพน ได้ทรงสถาปนาเป็นพระราชาคณะและโปรด ให้ทรงกรมเป็นพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นนุชิตชิโนรส ศรีสุคตขัติยวงศ

ถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๓ โปรด ให้เป็นเจ้าคณะกลาง

ต่อมาในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔ พ.ศ. ๒๓๙๔ โปรดให้ทรงรับมหาสมณุตมาภิเษก เป็นกรมสมเด็จพระ ปรมานุชิตชิโนรส ศรีสุคตขัติยวงศ์ฯ ให้ทรงสมณศักดิ์เป็นสมเด็จพระมหา สังฆปริณายกทั่วพระราชอาณาเขต ต่อมาพระองค์ทรงประชวรด้วยโรคชรา และสิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ ๙ ธันวาคม พ.ศ. ๒๓๙๖ พระชนมายุ ๖๔ พรรษา

ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๖ โปรดให้สถาปนาพระอัฐิเป็นสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิต ชิโนรส

งานพระนิพนธ์ของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิต ชิโนรสนั้น มีอยู่เป็นจำ นวนมาก ล้วนมีคุณค่าทางด้านอักษรศาสตร์ เช่น สรรพสิทธิคำฉันท์ สมุทรโฆษคำฉันท์ตอนปลาย กฤษณาสอนน้องคำฉันท์ ฉันท์วรรณพฤติ ฉันท์มาตราพฤติ ลิลิตตะเลงพ่าย ลิลิตกระบวนพยุหยาตรา พระกฐินสถลมารคและชลมารค โคลงดั้นเรื่องการปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน เป็นต้น

นับจากวันที่ยูเนสโกประกาศยกย่องสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส เป็นบุคคลสำคัญของโลก เหตุการณ์ครั้งนั้นยัง คงอยู่ในความทรงจำของคนไทยตราบจนถึงทุกวันนี้ และในปี ๒๕๕๔ นี้ องค์การยูเนสโกได้ประกาศขึ้นทะเบียนจารึกวัดโพธิ์เป็นมรดกความทรงจำ แห่งโลก เมื่อเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา ซึ่งเป็นผลจากการประชุมของคณะ กรรมการที่ปรึกษานานาชาติว่าด้วยแผนงานความทรงจำ แห่งโลกของ ยูเนสโก ครั้งที่ ๑๐ ณ มหาวิทยาลัยแมนเชสเตอร์ เมืองแมนเชสเตอร์ สหราชอาณาจักร

จารึกวัดโพธิ์นี้ คณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยแผนงานความทรงจำ แห่งโลก ซึ่งคณะรัฐมนตรีได้แต่งตั้งขึ้นตามข้อเสนอของคณะกรรมการ แห่งชาติว่าด้วยยูเนสโก ได้ทำการศึกษารายละเอียด จัดประชุมในระดับชาติ ร่วมกับวัดโพธิ์เพื่อรวบรวมข้อมูล และจัดทำ เอกสารเสนอขึ้นทะเบียน มรดกความทรงจำแห่งโลก ระดับภูมิภาคก่อน เมื่อ พ.ศ.๒๕๕๑ หลังจากนั้นคณะกรรมการแห่งชาติฯ ได้พิจารณาเห็นว่าควรเสนอให้อยู่ในทะเบียนมรดก ความทรงจำแห่งโลก ระดับนานาชาติต่อไป จึงได้ดำ เนินการตามขั้นตอน จนสำ เร็จในปีนี้

โครงการว่าด้วยแผนงานของยูเนสโกด้านมรดกความทรงจำแห่งโลก เป็นโครงการภายใต้โครงงานอนุรักษ์มรดกเอกสารและหลักฐาน ซึ่งอยู่ใต้ แผนกการสื่อสารของยูเนสโก วัตถุประสงค์ของโครงการมรดกความทรงจำ แห่งโลก ก็เพื่อสงวนรักษา มรดกที่เป็นเอกสารหลักฐานสำ คัญของโลก ซึ่งเป็น เหมือนกระจกเงาสะท้อนให้เห็นความหลากหลายมั่งคั่งด้านภาษา ผู้คน และวัฒนธรรม อันประกอบกันเป็นความทรงจำ ของโลก และ ส่งเสริมให้มีการเข้าถึง เพื่อใช้ประโยชน์จากมรดกเอกสารหลักฐาน ของโลกให้กว้างขวางขึ้น

เกณฑ์การพิจารณามรดกความทรงจำ แห่งโลกคือ จะต้องมีความ สำคัญที่เชื่อมโยงกับยุคสมัย หรือห้วงเวลา และสถานที่ บุคคลหรือคณะ บุคคล และต้องมีความสำ คัญในด้านสังคมวัฒนธรรมในระดับสากล ที่ สำคัญคือต้องเป็นของแท้ที่สมบูรณ์ เป็นหนึ่งเดียว หาที่อื่นมาทดแทนไม่ได้ นอกจากนี้ ต้องมีแผนการสงวนรักษาและเผยแพร่ให้ประชาชนเข้าถึง และใช้ประโยชน์ได้ โดยคณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยแผนงานความ ทรงจำ แห่งโลกกำ หนดว่า ให้มีการขึ้นทะเบียนมรดกความทรงจำ ทั้งใน ระดับชาติ ระดับภูมิภาค และระดับนานาชาติ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความสำคัญ ของมรดกความทรงจำแต่ละรายการ

ในส่วนของประเทศไทยได้ขึ้นทะเบียนมรดกความทรงจำแห่งโลก ระดับนานาชาติ แล้ว จำ นวน ๓ รายการ คือจารึกพ่อขุนรามคำ แหง เอกสารจดหมายเหตุการปฏิรูปการบริหารการปกครองประเทศสยามใน รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พ.ศ. ๒๔๑๑ - ๒๔๕๓ และจารึกวัดโพธิ์ ซึ่งผ่านการพิจารณาตามเกณฑ์ของยูเนสโก คือ

– มีความเป็นสากลในเนื้อหาสาระที่สืบทอดมาแต่โบราณ เช่น เรื่อง พุทธศาสนา ตำ รายา การนวด และฤๅษีดัดตน
– มีความสมบูรณ์ และมีหนึ่งเดียวหาที่อื่นทดแทนไม่ได้
– เป็นของจริงแท้ มีประวัติโดยมีหนังสือสมุดไทยและจดหมายเหตุ ปรากฏเป็นหลักฐานชัดเจน
– เป็นหลักฐานที่เกี่ยวกับบุคคลสำ คัญในประวัติศาสตร์ไทยและ บุคคลที่โลกยกย่อง
– มีการอนุรักษ์เนื้อหาสาระไว้ในเบื้องต้นแล้ว โดยได้มีการทำสำ เนา ข้อความจารึกไว้เป็นหลักฐานในหนังสือสมุดไทยเมื่อครั้งที่จารึก ลงบนแผ่นศิลา
– มีการจัดพิมพ์ ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน แจกจ่ายเผยแพร่ ให้แก่หน่วยงานและผู้สนใจ
– มีการสำ รวจ บันทึกภาพ และจัดทำ ทะเบียนจารึกวัดโพธิ์ พร้อม กับจำ แนกหมวดหมู่ จัดทำ ประวัติ ระบุความสำคัญด้านต่างๆ จัดทำ เป็นภาษาอังกฤษ เสนอไปยังคณะกรรมการมรดกความ ทรงจำแห่งโลกของยูเนสโก
– มีแผนการอนุรักษ์และเผยแพร่ ซึ่งคณะกรรมการแห่งชาติฯ ดำ เนินการร่วมกับกรมศิลปากรและวัดโพธิ์

๏ วิชชาควรรักรู้ ฤๅขาด
อย่าหมิ่นศิลปศาสตร ว่าน้อย
รู้จริงสิ่งเดียวอาจ มีมั่ง
เลี้ยงชีพช้าอยู่ร้อย ชั่วลื้อหลานเหลน ฯ

โคลงโลกนิติ พระนิพนธ์
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเดชาดิศร

18294 VIEW | 7 ธ.ค. 61
วัดพระเชตุพน

จารึกวัดโพธิ์...เส้นทางสู่มรดก ความทรงจำ แห่งโลก

จารึกวัดโพธิ์...เส้นทางสู่มรดก ความทรงจำ แห่งโลก
โดย..ประภาพร จันทรัศมี
นักวิเทศสัมพันธ์ชำ นาญการ สำ นักความสัมพันธ์ต่างประเทศ กระทรวงศึกษาธิการ

ภูมิปัญญา และศิลปวัฒนธรรมที่ทรงคุณค่าของไทย เป็นศาสตร์ และศิลป์ที่ได้รับการสืบทอดมาแต่โบราณกาล จนเป็นที่ประจักษ์แก่สังคม โลกมาช้านาน และในปีนี้นับเป็นอีกครั้งหนึ่งที่องค์การศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization) หรือยูเนสโก (UNESCO) ได้ ประกาศรับรองขึ้นทะเบียนจารึกวัดโพธิ์เป็นมรดกความทรงจำ แห่งโลก (Memory of the World) เมื่อวันที่ ๒๗ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๕๔ ยังความภาคภูมิใจแก่คนไทยทุกคนเป็นอย่างยิ่ง

หากย้อนกลับไปเมื่อ ๑๙ ปีที่ผ่านมา พ.ศ. ๒๕๓๕ องค์การยูเนสโก ได้ริเริ่มจัดตั้งแผนงานมรดกความทรงจำ แห่งโลก (Memory of the World) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมอนุรักษ์และเผยแพร่มรดก ภูมิปัญญาของโลก ซึ่งเป็นเอกสารหรือวัตถุที่สะท้อนถึงความหลากหลาย ในด้านวัฒนธรรม และความคิดริเริ่มของมนุษยชาติ หรือข้อมูลข่าวสาร ต่างๆ ทั้งในระดับชาติ ระดับภูมิภาค และระดับนานาชาติ โดยเชิญชวนให้ ประเทศสมาชิกของยูเนสโกจัดตั้งคณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยแผนงานความทรงจำ แห่งโลก เพื่อพิจารณาสำ รวจและขึ้นทะเบียนมรดกความ ทรงจำของชาติที่ควรจะอนุรักษ์ สืบทอดเรียนรู้ และเผยแพร่ให้กว้างขวาง ในยุคของเทคโนโลยีข้อมูลสารสนเทศที่ทันสมัย ซึ่งหากมีมรดกความทรงจำ รายการใดมีคุณค่าควรแก่การขึ้นทะเบียนในระดับภูมิภาคและระดับโลก ให้ดำ เนินการเสนอไปยังองค์การยูเนสโก เพื่อพิจารณาและประกาศ ขึ้นทะเบียนในระดับที่เหมาะสมต่อไป

ในการนี้ คณะรัฐมนตรีพิจารณาให้ความเห็นชอบและมอบหมายให้ กระทรวงศึกษาธิการ โดยสำ นักเลขาธิการคณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วย การศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ แต่งตั้งคณะ กรรมการแห่งชาติว่าด้วยแผนงานความทรงจำ แห่งโลก ขึ้นเป็นครั้งแรก เมื่อ พ.ศ. ๒๕๓๙ โดยมีศาสตราจารย์พิเศษ คุณหญิงแม้นมาส ชวลิต เป็น ประธานกรรมการ และคณะกรรมการ ประกอบด้วยผู้ทรงคุณวุฒิที่มีความรู้ ความเชี่ยวชาญด้านการอนุรักษ์และเผยแพร่เอกสารมรดกภูมิปัญญาไทย จากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ทำ หน้าที่พิจารณาสำ รวจและขึ้นทะเบียนมรดก ความทรงจำ ของชาติที่ควรจะอนุรักษ์ สืบทอดเรียนรู้ และเผยแพร่สู่ สาธารณชน

ผลจากการดำ เนินงานอย่างต่อเนื่องของคณะกรรมการแห่งชาติ ว่าด้วยแผนงานความทรงจำแห่งโลก ได้พิจารณานำ เสนอมรดกความทรงจำ ของชาติให้องค์การยูเนสโกพิจารณาขึ้นทะเบียนเป็นมรดกความทรงจำ ของโลกในระดับภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก และระดับนานาชาติ จำ นวน ๔ รายการ ตามลำดับ ดังนี้

๑. จารึกพ่อขุนรามคำ แหง ขึ้นทะเบียนเป็นมรดกความทรงจำ แห่งโลก ในระดับนานาชาติ เมื่อวันที่ ๑๖ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๔๖
๒. จารึกวัดโพธิ์ ขึ้นทะเบียนเป็นมรดกความทรงจำแห่งโลกในระดับ ภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก เมื่อวันที่ ๒๑ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๕๑
๓. เอกสารจดหมายเหตุพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงปฏิรูปการบริหารการปกครองประเทศสยาม พ.ศ. ๒๔๑๑ - ๒๔๕๓
ขึ้นทะเบียนเป็นมรดกความทรงจำแห่งโลกในระดับนานาชาติ เมื่อวันที่ ๒๙ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๕๒
๔. จารึกวัดโพธิ์ ขึ้นทะเบียนเป็นมรดกความทรงจำแห่งโลกในระดับ นานาชาติ เมื่อวันที่ ๒๗ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

ส่วนกระบวนการนำ เสนอจารึกวัดโพธิ์ขึ้นทะเบียนมรดกความทรงจำ แห่งโลกนั้น คณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยแผนงานความทรงจำแห่งโลก ได้ดำ เนินการอย่างมีขั้นตอนมาโดยลำ ดับ เริ่มจากการประชุมพิจารณา ถึงคุณค่าและความสำคัญของจารึกวัดโพธิ์ ซึ่งเป็นแหล่งเรียนรู้ในสรรพวิชา ต่างๆ ของบรรพชนไทย ด้วยเหตุนี้ จึงเสนอให้จัดการสัมมนาเครือข่าย ระดับชาติด้านการอนุรักษ์และเผยแพร่มรดกภูมิปัญญาไทย ครั้งที่ ๒ เรื่อง การเสนอจารึกวัดพระเชตุพน เป็นมรดกความทรงจำ แห่งโลก เมื่อวันที่ ๒๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๕๐ เพื่อระดมความรู้และข้อคิดเห็น ต่างๆ จากหน่วยงานภาครัฐและเอกชนที่เกี่ยวข้อง โดยได้รับการสนับสนุน จากวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม กระทรวงศึกษาธิการ และกระทรวง วัฒนธรรม

ต่อมาคณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยแผนงานความทรงจำแห่งโลก ได้ศึกษา วิเคราะห์ รวบรวม และประมวลคุณค่าความสำคัญของจารึก วัดโพธิ์ พร้อมทั้งพิจารณานำ เสนอจารึกวัดโพธิ์ต่อองค์การยูเนสโก เพื่อขึ้น ทะเบียนมรดกความทรงจำแห่งโลกในระดับภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก

ในเวลาต่อมา องค์การยูเนสโกได้จัดการประชุมคณะกรรมการของ ยูเนสโก แห่งภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกว่าด้วยแผนงานความทรงจำ แห่งโลก (UNESCO Memory of the World Committee for the Asia Pacific Regional - MOWCAP) เมื่อวันที่ ๒๑ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๕๑ ณ กรุงแคนเบอร์รา ประเทศออสเตรเลีย มีมติรับรองจารึกวัดโพธิ์ขึ้นทะเบียน เป็นมรดกความทรงจำแห่งโลกในระดับภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก และในวันที่ ๓๑ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๕๑ ซึ่งตรงกับวันคล้ายวันสวรรคตในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว พระผู้ทรงมีคุณูปการต่อการบูรณปฏิสังขรณ์วัดโพธิ์ ในการนี้ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม (นายอนุสรณ์ วงศ์วรรณ) และ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ (นายพงศกร อรรณนพพร) ได้ ร่วมกันถวายประกาศนียบัตรมรดกความทรงจำแห่งโลกในระดับภูมิภาค เอเชียแปซิฟิก แด่พระธรรมปัญญาบดี เจ้าอาวาสวัดพระเชตุพน

ต่อมาคณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยแผนงานความทรงจำ โลกได้ เล็งเห็นว่าเนื้อหาของจารึกวัดโพธิ์มีผลต่อมวลมนุษยชาติในวงกว้าง จึง พิจารณานำ เสนอจารึกวัดโพธิ์เป็นมรดกความทรงจำ แห่งโลกในระดับ นานาชาติต่อไป และใน พ.ศ. ๒๕๕๑ กระทรวงศึกษาธิการ มีคำสั่งแต่งตั้ง คณะอนุกรรมการจัดทำแผนการอนุรักษ์และเผยแพร่จารึกวัดโพธิ์ โดยมี ดร. ม.ร.ว. รุจยา อาภากร เป็นประธานอนุกรรมการ ซึ่งกำ หนดให้มีการ ประชุมอย่างต่อเนื่องทุกเดือน เพื่อระดมความรู้และข้อคิดเห็นในการจัด ทำ แผนการอนุรักษ์และเผยแพร่จารึกวัดโพธิ์ตามหลักการอนุรักษ์สากล ทั้งนี้ คณะอนุกรรมการฯ ได้พิจารณานำ เสนอกรอบดำ เนินงานต่อองค์การ ยูเนสโก เป็น ๔ กลุ่ม คือ

๑. การสำ รวจและจัดทำ ทะเบียนจารึกวัดโพธิ์
๒. การบันทึกข้อมูลทะเบียนเข้าสู่ระบบดิจิตอล
๓. การจัดทำแผนการอนุรักษ์จารึกวัดโพธิ์
๔. การเผยแพร่ข้อมูลจารึกวัดโพธิ์

ผลการประชุมคณะกรรมการที่ปรึกษานานาชาติว่าด้วยแผนงาน ความทรงจำแห่งโลกของยูเนสโก ครั้งที่ ๑๐ (The Tenth Meeting of the International Advisory Committee for the Memory of the World Programme of UNESCO) ณ มหาวิทยาลัยแมนเชสเตอร์ เมืองแมนเชสเตอร์ สหราชอาณาจักร องค์การยูเนสโกได้มีมติรับรองให้ จารึกวัดโพธิ์เป็นมรดกความทรงจำ แห่งโลกในระดับนานาชาติ เมื่อวันที่ ๒๗ พฤษภาคม พ.ศ.๒๕๕๔

จากการที่จารึกวัดโพธิ์ได้รับการประกาศยกย่องเป็นมรดกความ ทรงจำ แห่งโลกครั้งนี้ ยังผลให้คุณค่าของภูมิปัญญาไทยเป็นที่ยอมรับ อย่างกว้างขวางในสังคมโลก ด้วยจารึกวัดโพธิ์เป็นแหล่งเรียนรู้ที่บรรพชน ได้สร้างสรรค์ไว้ให้แก่ลูกหลาน ควรค่าแก่การอนุรักษ์และสืบทอดองค์ความรู้ ให้คงอยู่เป็นมรดกความทรงจำ แห่งชาติและมรดกความทรงจำ แห่งโลก สืบไปในกาลเบื้องหน้า

22213 VIEW | 7 ธ.ค. 61
วัดพระเชตุพน

วีดีทัศน์ ดูทั้งหมด

1 รายการ มหัศจรรยืวัดโพธิ์ ตอน New Normal ตอน1 วัดพระเชตุพน 11 7 63

13102 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

2 รายการ มหัศจรรยืวัดโพธิ์ ตอน New Normal ตอน2 วัดพระเชตุพน 18 7 63

12084 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

3 รายการ มหัศจรรยืวัดโพธิ์ ตอน กิจกรรมทางศาสนา กับ วิถีชีวิตใหม่ New Normal 25 7 63

11813 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

4 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ซีรี่ย์ ตามรอยพระอุโบสถ พระอุโบสถหลังแรก 1 8 63

11751 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

5 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ซีรี่ย์ ตามรอยพระอุโบสถ พระอุโบสถในสมัยรัชกาลที่ 1 8 8 63

12058 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

6 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ซีรี่ย์ ตามรอยพระอุโบสถ พระอุโบสถ ในสมัยรัชกาลที่ 3 15 8 63

12618 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

7 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ซีรี่ย์ ตามรอยพระอุโบสถ พระอุโบสถ พระประทาน 22 8 63 1

11821 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

8 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยพระอุโบสถ ตอน จิตรกรรมจีนในพระอุโบสถ 29 8 63

11556 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

9 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยพระอุโบสถ ตอน พระสาวกเอตทัคคะ 5 9 63

11540 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

10 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยพระอุโบสถ ตอน คติสัญลักษณ์ ศีรษะแผ่นดิน 12 9 63

12205 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

11 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยพระอุโบสถ ตอน มหาอุมังคชาดก 19 9 63

10382 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

12 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยพระอุโบสถ ตอน นิทาน สุภาษิต บนลายรดน้ำบานหน้าต่าง 26 9 63

10222 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

13 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยพระอุโบสถ ตอน ทำเนียบหัวเมืองและผู้ครองเมือง 3 10 63

9996 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

14 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยจารึกวัดโพธิ์ ตอน จารึกวัดโพธิ์ มรดกความทรงจำแห่งโลก 10 10 63

10767 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

15 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยจารึกวัดโพธิ์ ตอน การเข้าถึงความรู้ จารึกวัดโพธิ์ 17 10 63

10517 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

16 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยจารึกวัดโพธิ์ ตอน การเตรียมการสู่มรดกความทรงจำแห่งโลก 24

9979 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

17 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยจารึกวัดโพธิ์ ตอน ขึ้นทะเบียนสู่มรดกความทรงจำแห่งโลก 31 10

10242 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

18 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยจารึกวัดโพธิ์ ตอน การสร้างจารึกวัดโพธิ์ 7 11 63

10368 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

19 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยจารึกวัดโพธิ์ ตอน เวชศาสตร์ 14 11 63

10619 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

20 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยจารึกวัดโพธิ์ ตอน เวชศาสตร์ตอน2 21 11 63

10590 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

21รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยจารึกวัดโพธิ์ ตอน แผนงานอนุรักษ์จารึกวัดโพธิ์ 28 11 63

10443 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

22รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยจารึกวัดโพธิ์ ตอน คณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยแผนงานความทรงจำแห่งโลก

10294 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

23 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยจารึกวัดโพธิ์ ตอน มรดกความทรงจำแห่งโลก 12 12 63

10191 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

24รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยจารึกวัดโพธิ์ ตอน จารึก6หมวด 19 12 63

10599 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

25รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยจารึกวัดโพธิ์ ตอน มุมมองยูเนสโก 26 12 63

10238 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

26 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ ตามรอยจารึกวัดโพธิ์ ตอนสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส

10359 VIEW | 28 ม.ค. 64
watpho

สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส กับวัดพระเชตุพน

10080 VIEW | 16 ธ.ค. 63
watpho

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ซุ้มประตูทรงมงกุฎและกำแพงแก้วรอบพระอุโบสถ

14510 VIEW | 20 มิ.ย. 62
watpho

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน หอไตรกรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส

14929 VIEW | 20 มิ.ย. 62
watpho

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน รามเกียรติ์วัดโพธิ์

14586 VIEW | 20 มิ.ย. 62
watpho

พิธีเจริญพุทธมนต์เพื่อความเป็นสิริมงคลของประเทศ

10453 VIEW | 26 ต.ค. 63
watpho

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน พระวิหารพระพุทธไสยาส

14910 VIEW | 20 มิ.ย. 62
watpho

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอนพิเศษ2 โครงการบรรพชาสามเณรภาคฤดูร้อน

14403 VIEW | 3 มิ.ย. 62
watpho

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอนพิเศษ1 โครงการบรรพชาสามเณรภาคฤดูร้อน

14177 VIEW | 3 มิ.ย. 62
watpho

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน โคลงโลกนิติ

14281 VIEW | 20 มิ.ย. 62
watpho

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ศาลาการเปรียญ

15132 VIEW | 10 เม.ย. 62
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ยักษ์วัดโพธิ์

16174 VIEW | 5 เม.ย. 62
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน พระมณฑป

15858 VIEW | 25 มี.ค. 62
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน พระมหาเจดีย์สี่รัชกาล

15800 VIEW | 17 มี.ค. 62
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ศาลารายหน้าพระมหาเจดีย์สี่รัชกาล

15833 VIEW | 11 มี.ค. 62
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน หอสมุด ว.ผ.ต และ พิพิธภัณฑ์เครื่องถ้วยวัดโพธิ์

15936 VIEW | 5 มี.ค. 62
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน พระวิหารคต 4 ทิศ

16410 VIEW | 26 ก.พ. 62
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน โครงกลบท

15991 VIEW | 19 ก.พ. 62
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน พระระเบียงรอบพระอุโบสถ

15836 VIEW | 11 ก.พ. 62
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน พระมหาสถูปหรือพระปรางค์

15679 VIEW | 11 ก.พ. 62
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน พระเจดีย์หมู่ 5 ฐานเดียว

16268 VIEW | 11 ก.พ. 62
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ฉันท์วรรณพฤติ 81 มาตราพฤติ 27

15919 VIEW | 11 ก.พ. 62
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน พระวิหารทิศรอบพระอุโบสถ

16242 VIEW | 11 ก.พ. 62
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ภาพรวมประวัติวัดพระเชตุพน

16097 VIEW | 11 ก.พ. 62
Watpho Channel

สรุปงานสมโภชพระอาราม 230 ปี วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

16267 VIEW | 7 ธ.ค. 61
Watpho Channel

คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน และคณะทำงานโครงการปริวรรตคัมภีร์ ได้อัญเชิญคัมภีร์พระพุทธศาสนา (คัมภีร์พระมาลัย)

คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน และคณะทำงานโครงการปริวรรตคัมภีร์

ได้อัญเชิญคัมภีร์พระพุทธศาสนา (คัมภีร์พระมาลัย)

เข้าพิธีมอบถวาย แด่สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิส

ณ นครรัฐวาติกัน ในประเทศอิตาลี

เมื่อวันที่ ๑๖ พฤษภาคม พ.ศ.๒๕๖๑ ที่ผ่านมา

15880 VIEW | 4 ธ.ค. 61
Watpho Channel

แหล่เชิญชวนเที่ยวงาน สมโภชพระอาราม ๒๓๐ ปี วัดโพธิ์ ท่าเตียน โดยแม่ขวัญจิต ศรีประจันต์

แหล่เชิญชวนเที่ยวงาน โดยแม่ขวัญจิต ศรีประจันต์ ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง ปี 2539 . ขอเชิญเที่ยวงาน สมโภชพระอาราม ๒๓๐ ปี วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ราชวรมหาวิหาร ระหว่าง วันที่ ๑-๑๑ พฤศจิกายน พร้อมเชิญชวนมาเที่ยวงานด้วยการแต่งกาย “ย้อนยุคกรุงรัตนโกสินทร์”

17037 VIEW | 30 พ.ย. 61
Watpho Channel

โครการบรรพชาสามเณรภาคฤดูร้อน ประจำปี ๒๕๖๑

โครการบรรพชาสามเณรภาคฤดูร้อน

ถวายเป็นพระราชกุศล แด่

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมมหาราชกุมารี

25 มีนาคม - 8 เมษายน 2561

15956 VIEW | 30 พ.ย. 61
watpho

การเสวนาวิชาการ ช่วงเช้า วันที่ ๔ พฤศจิกายน ๒๕๖๑ งานสมโภชพระอาราม ๒๓๐ ปี

ตำนานท่าเตียน

วิทยากร : ผศ.ดร.สุพิชชา โตวิวิชญ์ มหาวิทยาลัยศิลปากร

คุณทวีศักดิ์ วรฤทธิ์เรืองอุไร มิวเซียมสยาม

ดำเนินรายการโดย : คุณอนุวัฒน์ วงษ์ราช

---------------------------------------------------------------

การเสวนาวิชาการ สมโภชพระอาราม ๒๓๐ ปี

วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

๒ - ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๑

16152 VIEW | 30 พ.ย. 61
Watpho Channel

การเสวนาวิชาการ ช่วงบ่าย วันที่ ๔ พฤศจิกายน ๒๕๖๑ งานสมโภชพระอาราม ๒๓๐ ปี

วัดโพธิ์ในภาพถ่ายโบราณ

วิทยากร : อ.เอนก นาวิกมูล

คุณธงชัย ลิขิตพรสวรรค์ สำนักพิมพ์ต้นฉบับ

ผศ.ดร.พีรศรี โพวาทอง จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ดำเนินรายการโดย : คุณอนุวัฒน์ วงษ์ราช

---------------------------------------------------------------

การเสวนาวิชาการ สมโภชพระอาราม ๒๓๐ ปี

วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

๒ - ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๑

16003 VIEW | 30 พ.ย. 61
Watpho Channel

การเสวนาวิชาการ ช่วงบ่าย วันที่ ๓ พฤศจิกายน ๒๕๖๑ งานสมโภชพระอาราม ๒๓๐ ปี

ศิลปกรรมวัดโพธิ์ในมุมมองประวัติศาสตร์ศิลป์

สถาปัตย์วัดโพธิ์

วิทยากร : ศ.ดร.ศักดิ์ชัย สายสิงห์ มหาวิทยาลัยศิลปากร

พุทธปฏิมาวัดโพธิ์

วิทยากร : รศ.ดร.รุ่งโรจน์ ธรรมรุ่งเรือง มหาวิทยาลัยศิลปากร

ตุ๊กตาจีนวัดโพธิ์ ที่มาและการประยุกต์ใช้ในศิลปะไทย

วิทยากร : ผศ.ดร.อชิรัชญ์ ไชยพจน์พานิช มหาวิทยาลัยศิลปากร

ดำเนินรายการโดย : ผศ.ดร.อาทิตย์ ชีรวณิชย์กุล

---------------------------------------------------------------

การเสวนาวิชาการ สมโภชพระอาราม ๒๓๐ ปี

วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

๒ - ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๑

15996 VIEW | 30 พ.ย. 61
Watpho Channel

การเสวนาวิชาการ ช่วงเช้า วันที่ ๓ พฤศจิกายน ๒๕๖๑ งานสมโภชพระอาราม ๒๓๐ ปี วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

วัดโพธิ์เป็นวัดกษัตริย์สร้าง

ความสำคัญของจารึกวัดโพธิ์ในฐานะมรดกความทรงจำของโลก

วิทยากร : ดร. ม.ร.ว.รุจยา อาภากร (SEAMEO SPAFA)

ประวัติการสถาปนาวัดโพธิ์ในสมัยรัชกาลที่ ๑

วิทยากร : รศ.ดร.ศานติ ภักดีคำ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒประสานมิตร

วัดโพธิ์ในพระบรมราชูปถัมภ์ ๑๐ รัชกาล

วิทยากร : ผศ.ดร.อาทิตย์ ชีรวณิชย์กุล จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ดำเนินรายการโดย : ผศ.ดร.อาทิตย์ ชีรวณิชย์กุล

---------------------------------------------------------------

การเสวนาวิชาการ สมโภชพระอาราม ๒๓๐ ปี

วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ๒ - ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๑

16984 VIEW | 30 พ.ย. 61
Watpho Channel

รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน อ.ประมวล เพ็งจันทร์

10905 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

สถาปัตยศิลป์วัดพระเชตุพน โดย : รศ.ดร.ประภัสสร์ ชูวิเชียร

10081 VIEW | 28 พ.ย. 63
watpho

จิตรกรรมมโหสถชาดกในวัดพระเชตุพน โดย : อ.กวิฎ ตั้งจรัสวงศ์

10123 VIEW | 28 พ.ย. 63
watpho

ส่องศิลป์จีนสยาม ตามรอยเครื่องโต๊ะจีนวัดโพธิ์ โดย : อ.ธนพันธุ์ ขจรพันธุ์

9806 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

สาธกอาทิกัมมิกบาลี สังคีติยวงส์ โดย : ผศ.ดร.ประเสริฐ รุนรา

10006 VIEW | 28 พ.ย. 63
watpho

มหายุทธการวงส์: ราชาธิราชภาษาบาลี โดย : อ.เจียระไน วิทิตกูล

10243 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

จุลยุทธการวงส์ : พงศาวดารไทยภาษาบาลี โดย : ผศ.ดร.ชานป์วิชช์ ทัดแก้ว

10199 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

พินิจฉันท์วรรณพฤติและมาตราพฤติ: วรรณคดีสองมิติ โดย : ผศ.ดร.วีรวัฒน์ อินทรพร

10018 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

ตะเลงพ่ายและโคลงดั้นปฏิสังขรณ์: วรรณคดีเฉลิมพระเกียรติ โดย : ผศ.ดร.วรางคณา ศรีกำเหนิด

10108 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

ไขพระนิพนธ์คำฤษฎี คลังศัพท์กวีโบราณ โดย : ผศ.รัตนพล ชื่นค้า

10113 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

กาพย์เห่เรือในรัชกาลที่ ๙ และรัชกาลปัจจุบัน โดย : นาวาเอกทองย้อย แสงสินชัย

10101 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

จากกระบวนพยุหยาตราเพชรพวงสู่ลิลิตกระบวนพยุหยาตราถวายพระกฐินฯ โดย : รศ.ดร. ศานติ ภักดีคำ

9984 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

กระบวนพยุหยาตราชลมารคในเอกสารประวัติศาสตร์ไทย-เทศ โดย : รศ.ดร. ปรีดี พิศภูมิวิถี

9939 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

พระมหากรุณาธิคุณรัชกาลที่ ๙ ต่อชุมนุมภาษาไทย โดย : อาจารย์สวัสดิ์ จงกล

10064 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

ประวัติการจัดงานวันกรมพระปรมานุชิตชิโนรส โดย : ผศ.ดร. อาทิตย์ ชีรวณิชย์กุล

10189 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

ปฐมมหาสมณุตมาภิเษก โดย : อ.ดนัย พลอยพลาย

10181 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

เกร็ดประวัติศาสตร์วัดโพธิ์ โดย : รศ.ดร.ศานติ ภักดีคำ

10382 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

วรรณคดีพระพุทธศาสนาและวรรณคดีไทยในจารึกวัดโพธิ์ โดย : รศ.ดร.เสาวณิต วิงวอน

9828 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

พระพุทธปฏิมาวัดโพธิ์ ในมุมมองประวัติศาสตร์ศิลป์ โดย : รศ.ดร.รุ่งโรจน์ ธรรมรุ่งเรือง

10114 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

ศิลาจีนและอิทธิพลศิลปะจีนในวัดโพธิ์ โดย : ผศ.ดร.อชิรัชญ์ ไชยพจน์พานิช

9813 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

จักรวาลวิทยาในวัดโพธิ์ โดย : ผศ.ดร.ประเสริฐ รุนรา

9985 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

คติจีนและวรรณคดีจีนในวัดโพธิ์ โดย : ผศ.นวรัตน์ ภักดีคำ

9807 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

ประวัติแพทย์แผนไทยวัดโพธิ์ โดย : อาจารย์ปรีดา ตั้งตรงจิตร

10044 VIEW | 29 พ.ย. 63
watpho

01รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน พลเอก ดร กิตติศักดิ์

9834 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

02 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน อธิบดีกรมศาสนา

9926 VIEW | 17 ธ.ค. 63
watpho

03 รายการมหัศจรรยืวัดโพธิ์ ตอน เจ้าอาวาสวัดโพธิ์

9731 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

04 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน คุณดุสิต ไวยาวัจกรวัดโพธิ์

9748 VIEW | 17 ธ.ค. 63
watpho

05 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน จิตอาสา โรงเรียนตั้งตรงจิต

9856 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

06 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน พล ร อ ธานินทร์ ลิขิตวงศ์

9899 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

07 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน อ ประมวล

9830 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

08 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ศูนย์วิปัสนากรรมฐานวัดพระเชตุพน

9564 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

09 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน สัปดาห์ส่งเสริมพุทธศาสนา ตอน1

9686 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

10 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน สัปดาห์ส่งเสริมพุทธศาสนา ตอน2

9642 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

11 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน เทศน์มหาชาติ

9823 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

12 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน วีระศักดิ์ โควสุรัตน์

9979 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

13 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน อ บุญเตือน

9882 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

14 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน คุณมยุริญ ผ่องผุดพันธ์

9890 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

15 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน พศิน อินทรวงค์

9962 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

16 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน แหม่ม จินตรา

9649 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

17 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน อาจารย์วนิดา พึงสุนทร

9772 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

18 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน อาจารย์เกษม

9904 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

19 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน อาจารย์ วัฒนะ

9648 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

20 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ทัศนศึกษาวัดเชตุพน

9806 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

21 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน คุณจิรนันท์ พิตรปรีชา

9751 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

22 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ศูนย์ศึกษาพระพุทธศาสนาวันอาทิตย์

9669 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

23 รายการมหัศจรรย์ วัดโพธิ์ พล ต ท ดำรงศักดิ์ กิตติประภัสร์

9760 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

24 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน สำนักเรียนพระบาลีวัดพระเชตุพน

9559 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

25 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ศูนย์การศึกษาพระอภิธรรมวัดพระเชตุพน

9582 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

01 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน วันภูมิปัญญาแพทย์แผนไทย

9734 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

02 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน วันกตัญญู บูรพาจารย์

9638 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

03 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน โครงการอบรมพระวิทยากร

9744 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

04 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน รสของภาษา

9691 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

05 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน วรรณกรรมส่งเสียง

9852 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

06 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน วรรณกรรมส่งเสียง อ่านออกเสียงโคลงโลกนิติ

10093 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

07 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน โครงการบรรพชาสามเณรภาคฤดูร้อน ปี 2563

9394 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

08 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน กรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส

9515 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

09 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน หลักสูตร การเรียน ศูนย์การศึกษาพระอภิธรรมวัดพระเชตุพน

9719 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

10 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน พระพิธีธรรม วัดพระเชตุพน

9957 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

11 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ตำราแพทย์แผนไทยจารึกวัดพระเชตุพน

9528 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

12 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน นวดแผนไทย วัดพระเชตุพน

9842 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

13 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน คุณวิทยา ยาม่วง อธิบดีกรมเจ้าท่า

9710 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

14 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน คุณณรงค์ ทรงอารมณ์

9811 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

15 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ตาลิปัตย์

9925 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

16 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ตาลิปัตร

9785 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

17 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ความสุขที่แท้จริงของชีวิต กับ พระฐิติญาโณ ตอน1

9564 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

18 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน ความสุขที่แท้จริงของชีวิต กับ พระฐิติญาโณ ตอน2

9977 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

19 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอนฤาษีดัดตน

9419 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

20 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ชุดซีรี่ย์ โคลงภาพคนต่างภาษา ตอน 1

9438 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

21 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ซีรี่ย์ โคลงภาพคนต่างภาษา ตอน2

9838 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

22 รายการมหัศจรรย์วัดโพธิ์ ชุดซีรี่ย์ โคลงภาพคนต่างภาษา ตอน 3

9748 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

23 รายการ มหัศจรรย์วัดโพธิ์ ตอน จิตรกรรมฝาผนังคอสอง พระอุโบสถวัดพระเชตุพน

9517 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

24 รายการ มหัศจรรยืวัดโพธิ์ ตอน ตำราฉันท์1

9416 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

25 รายการ มหัศจรรยืวัดโพธิ์ ตอน ตำราฉันท์2

9525 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

26 รายการ มหัศจรรยืวัดโพธิ์ ตอน นาคหลวง

10114 VIEW | 3 ธ.ค. 63
watpho

๒๓๐ ปี พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรสอิทธิพลที่มีต่องานวรรณคดีไทยในยุคหลัง

9725 VIEW | 16 ธ.ค. 63
watpho

กลโคลงในโคลงกลบท พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส

10006 VIEW | 16 ธ.ค. 63
watpho

จากจารึกทำเนียบหัวเมือง สู่ประกาศพระราชพิธีบรมราชาภิเษกรัชกาลที่ ๔ : “เมืองไทย” ใครว่าไม่มีพรมแดน

9909 VIEW | 16 ธ.ค. 63
watpho

พระนิพนธ์ร้อยกรองสมเด็จกรมพระปรมาฯ ในฐานะแบบเรียนสอนการแต่งคำประพันธ์ไทยร่วมสมัย

9665 VIEW | 16 ธ.ค. 63
watpho

สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส กับสุภาษิตวัดโพธิ์

9729 VIEW | 16 ธ.ค. 63
watpho

ฉันท์สังเวยกลองวินิจฉัยเภรี พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส

9823 VIEW | 16 ธ.ค. 63
watpho

ฉันท์กล่อมช้างพัง และกาพย์ขับไม้กล่อมช้างพัง พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส

9963 VIEW | 16 ธ.ค. 63
watpho

ปัญญาสชาดกกับสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส

9887 VIEW | 16 ธ.ค. 63
watpho

พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ในเอกสารโบราณ โดย อาจารย์ยุวเรศ วุทธีรพล

9969 VIEW | 16 ธ.ค. 63
watpho

สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ในฐานะนักแปล

10012 VIEW | 16 ธ.ค. 63
watpho

พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ในเอกสารโบราณ โดย อาจารย์ยุวเรศ วุทธีรพล

10139 VIEW | 16 ธ.ค. 63
watpho

บทความ ดูทั้งหมด

พระราชสัญลักษณ์ ประดับบนผ้าทิพย์พระพุทธอาสน์ พระพุทธเทวปฏิมากร

ซึ่งบรรจุพระบรมอัฐิพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช

20899 VIEW | 8 ธ.ค. 61
วัดพระเชตุพน

แม่ซื้อ : เทวดาผู้คุ้มครองเด็กทารก

โดย ก่องแก้ว วีระประจักษ์

ผู้เชี่ยวชาญด้านภาษาโบราณ ข้าราชการบำ นาญ กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม

-----------------------------------------------

นนทปักษี ไข้จับเวลาเช้า สร่างเวลาคํ่า

กาฬปักษี ไข้จับเวลาคํ่า สร่างเวลาเช้ามืด

อสุนนทปักษี ไข้จับเวลาเที่ยงวัน สร่างเวลาเที่ยงคืน

เทพปักษี ไข้จับเวลาเย็น สร่างเวลาเช้าก่อนพระอาทิตย์ขึ้น

๏ ชาฎกนิทานถ้วน ทวาทศ เรื่องฤๅ

อีกรูปแม่ซื้อรจ เรขไว้

กุมารก็มีหมด หมายโรค

สิ่งละสิบสี่ให้ แพทย์รู้ดูแผน ฯ

๏ สิบสองละบองบอกเบื้อง แบบครู

แสดงรูปเรียกราหู ทั่วท้งง

จัตุราทิศภาพดู หลายหลาก

คนต่างวางปัดต้งง แต่งเส้นส่งแสลง ฯ

โคลงดั้นเรื่องปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน

พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส

29713 VIEW | 7 ธ.ค. 61
วัดพระเชตุพน

คนต่างภาษาวัดโพธิ์

โคลงภาพคนต่างภาษา

โดย อรวรรณ ทรัพย์พลอย

--------------------------------------

โคลงภาพคนต่างภาษา ประกอบด้วยผู้แต่ง จำ นวน ๑๕ คน คือ

๑. กรมหมื่นนุชิตชิโนรส

๒. จ่าจิตรนุกูล

๓. พระญาณปริยัติ

๔. ขุนธนสิทธิ์

๕. พระมุนีนายก

๖. กรมขุนเดชอดิศร

๗. กรมหมื่นไกรสรวิชิต

๘. หลวงชาญภูเบศร์

๙. ขุนมหาสิทธิโวหาร

๑๐. พระสมบัติบาล

๑๑. พระยาบำ เรอบริรักษ์

๑๒. หลวงศรีอัศวเดช

๑๓. ปลัดวัดโมลีโลก

๑๔. พระเทพกระวี

๑๕. หลวงลิขิตปรีชา

๏ ทวยไทยไขษยทุกข์สิ้น เสียมสกล เกษตรเฮย

ต่างชื่นต่างชมเปรม ปราศเศร้า

พระเกียรติเกริกภูวดล เดื่องยศ ยิ่งพ่อ

ทกแหล่งทกเหล้าล้วน เลื่องฦๅ ฯ

๏ พระผดุงธรรมทศค้า ขัตติยวัตร แสวงเอย

องค์สุทัศน์จักรพรรดิคือ คู่ท้าว

อธรรมอสัตย์สลัด สละละ ล่วงแฮ

บาปสร่างบุญสร้างอค้าว ครุ่นครา ฯ

โคลงดั้นเรื่องปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน

พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส

25183 VIEW | 6 ธ.ค. 61
วัดพระเชตุพน

สำเนาพระราชดำริห์ ทรงสร้างพระพุทธไสยาสวัดพระเชตุพน

จ.ศ. ๑๑๙๓ พ.ศ. ๒๓๗๔*

17188 VIEW | 7 ธ.ค. 61
วัดพระเชตุพน

คำจาฤกที่มิได้จารึกในวัดพระเชตุพน

19486 VIEW | 7 ธ.ค. 61
วัดพระเชตุพน

พระราชประวัติและพระราชกรณียกิจใน พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช

พระราชประวัติและพระราชกรณียกิจใน

พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช

109502 VIEW | 31 มี.ค. 63
วัดพระเชตุพน

พระราชประวัติและพระราชกรณียกิจ ในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว

พระราชประวัติและพระราชกรณียกิจใน

พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว

28404 VIEW | 31 มี.ค. 63
วัดพระเชตุพน

โอ้วัดโพธิ์เป็นวัดกษัตริย์สร้าง ไม่โรยร้างรุ่งเรืองดังเมืองสวรรค์

19501 VIEW | 7 ธ.ค. 61
วัดพระเชตุพน

ตำราการแพทย์แผนไทยวัดโพธิ์

38624 VIEW | 7 ธ.ค. 61
วัดพระเชตุพน

ฤๅษีดัดตน : สุขอนามัยไทย สุขอนามัยโลก

17477 VIEW | 7 ธ.ค. 61
วัดพระเชตุพน

วัดโพธิ์กับยูเนสโก

18294 VIEW | 7 ธ.ค. 61
วัดพระเชตุพน

จารึกวัดโพธิ์...เส้นทางสู่มรดก ความทรงจำ แห่งโลก

22213 VIEW | 7 ธ.ค. 61
วัดพระเชตุพน

หนังสือวัดโพธิ์ ดูทั้งหมด

พระอุโบสถวัดโพธิ์

พระอุโบสถวัดโพธิ์
พิมพ์เป็นที่ระลึกในการเสด็จเลียบพระนคร โดยขบวนพยุหยาตราทางสถลมารค ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม เนื่องในวโรกาสพระราชพิธีบรมราชาภิเษก วันอาทิตย์ที่ ๕ พฤษภาคม พ.ศ.๒๕๖๒ และเนื่องในวโรกาสพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษาพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว วันอาทิตย์ที่ ๒๘ กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๖๒
การจัดพิมพ์หนังสือ "พระอุโบสถวัดโพธิ์ " เล่นนี้ ได้ปรับปรุงเพิ่มเติมดนื้อหาจากหนังสือเรื่อง โบสถ์วัดโพธิ์ ซึ่งพิมพ์ครั้งแรกเมื่อ พ.ศ. ๒๕๔๒ โดย อ.จักรพันธ์ โปษยกฤต และคณะ ได้จัดทำเนื้อหาเกี่ยวกับเรื่องราวเฉพาะจิตรกรรมฝาผนังในระอุโบสถ การจัดพิมพ์ครั้งนี้ได้เพิ่มเติมการศึกษาวิเคราะห์การออกแบบสถาปัตยกรรมและปติมากรรมตามคติไตรภูมิ รวมถึงศิลปกรรมและจิตรกรรมที่แสดงประวัติพระสาวกเอตทัคคะ ๔๑ องค์มโหสถชาดก และเรื่องราวในวรรณคดีไทยเช่น รามเกียรติ์ นิทานพื้นบ้านอันเป็นคติธรรมมีเรื่องยายตาปลูกถั่วปลูกงา เป็นต้น มีภาพเขียนเครื่องบูชาแบบจีน มีภาพลายรดน้ำเรื่องทำเนีบยการปกครองคระสงฆ์ในยุดต้นกรุงรัตนโกสินทร์นอกจากนี้ยังมภาพเขียนสีบนแผ่นกระจกประดับที่เสาเล่าเรื่องราววรรณกรรมจีนเรื่องสามก๊ก และภาพฝรั่งสิบสามห้างในเมืองกวางเจา มณฑลกวางตุ้ง ซึ่งแสดงถึงฝรั่งต่างชาติมี่นำเรือสำเภาบรรทุกสินค้ามาขายในประเทศจีน เป็นต้น

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	978-616-485-741-4
ปีที่ออก	2562
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ร่วมกับ มูลนิธิ "ทุนพระพุทธยอดฟ้า" ในพระบรมราชูปถัมภ์ และมูลนิธิสิริวัฒนภักดี
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	9.69
สูง (นิ้ว)	13
หน้า	587
เนื้อในพิมพ์	สีทั้งเล่ม

หนังสือรามเกีรยติ์ วัดโพธิ์

พระอุโบสถ ตามคติความเชื่อของพุทธศาสนิกชน เขตวิสุงคามสีมา หรือพระอุโบสถ เป็นพุทธศาสนสถานที่สำคัญที่สุด โดยสร้างสมัยรัชกาลที่ ๑ ตามแบบศิลปะอยุธยาตอนปลาย และขยายใหญ่ขึ้นเท่าที่เห็นในสมัยรัชกาลที่ ๓ ซุ้มจรณัมประจำประตูหน้าต่างฉลัก (สลัก) ด้วย ไม้แก่น ยอดเป็นทรงมงกุฎลงรักปิดทอง ประดับกระจก บานประตูพระอุโบสถ ด้านนอกลายประดับมุก เป็นลายภาพเรื่อง รามเกียรติ์ ด้านในเขียนลายรดน้ำรูปพัดยศพระราชาคณะ พระครูสัญญาบัตร ฐานานุกรมเปรียญทั้งฝ่ายคามวาสีและอรัญวาสีในกรุงและหัวเมือง

หนังสือวิหารพระนอนวัดโพธิ์

หนังสือเครื่องถ้วย วัดโพธิ์

หนังสือสมุดภาพนิทรรศการ ๒๓๐ ปี วัดพระเชตุพน

หนังสือโบสถ์วัดโพธิ์

ตาลิปัตรวัดโพธิ์

ตาลิปัตรวัดโพธิ์ พิมพ์ขึ้นเนื่องในงานพระราชทานเพลิงศพพระธรรมปัญญาบดี เพื่อเป็นอนุสรณ์ ด้วยเหตุที่วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม หรือวัดโพธิ์ เป็นพระอารามหลวงที่มีพระเถรานุเถระในพระอารามที่ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์ตั้งแต่พระพิธีธรรม เปรียญธรรม พระครู พระราชาคณะ จนถึงสมเด็จพระสังฆราช จึงมีตาลปัตรพัดยศและเครื่องประกอบสมณศักดิ์เก็บรักษาไว้จำนวนหนึ่ง ตาลปัตรนับเป็นเครื่องประกอบสมณศักดิ์ของพระสงฆ์ไทยมาแต่โบราณ ในหนังสือเล่มนี้ ได้กล่าวถึงสมณศักดิ์และการปกครองคณะสงฆ์ไทยตั้งแต่สมัยสุโขทัยจนถึงกรุงรัตนโกสินทร์ รายละเอียดรูปลักษณะและส่วนประกอบพัดยศ ตลอดจนตาลปัตร พัดรองในพระราชพิธีต่างๆ ที่ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าพระราชทานแก่พระเถระวัดพระเชตุพน พร้อมทั้งภาพประกอบที่หาดูได้ยาก

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	978-616-382-620-6
ปีที่ออก	2558
ผู้แต่ง	พระราชเวที
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
กว้าง (นิ้ว)	10
สูง (นิ้ว)	13
หน้า	416
เนื้อในพิมพ์	4 สีทั้งเล่ม

ตำหนักวาสุกรี วัดโพธิ์ : Tamnak Wasukri Residence Wat Pho

ตำหนักวาสุกรี อยู่ภายในคณะเหนือ น.16 วัดพระเชตุพน เป็นที่ประทับของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส รัตนกวีแห่งชาติ ซึ่งองค์การวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ หรือ ยูเนสโก ได้ประกาศยกย่องให้เป็นบุคคลผู้มีผลงานดีเด่นด้านวัฒนธรรม เป็นกวีเอกของโลก เมื่อพุทธศักราช 2533 การจัดทำหนังสือเล่มนี้เพื่อเป็นข้อมูลให้ผู้สนใจในด้านสถาปัตยกรรม และประวัติศาสตร์ ได้ศึกษาเรียนรู้และช่วยกันอนุรักษ์โบราณสถานอันเป็นที่ประทับของรัตนกวีเอกของโลก และเป็นข้อมูลในการบูรณปฏิสังขรณ์และอนุรักษ์ต่อไปในอนาคต เพราะผู้ที่ไม่เข้าใจศิลปกรรมอันทรงคุณค่า จะรื้อทำลายหรือทำให้รูปแบบเปลี่ยนไปอย่างน่าเสียดาย และเพื่อเป็นที่ระลึกในโอกาสฉลองครบรอบ 100 ปี ชาตกาล พระธรรมปัญญาบดี (ถาวร ติสสานุกโร ป.ธ.4) อดีตอธิบดีสงฆ์วัดพระเชตุพน ในวันที่ 27 พฤษภาคม 2559

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	978-616-181-349-9
ปีที่ออก	2559
ผู้แต่ง	พระราชเทวี
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
กว้าง (นิ้ว)	10.0
สูง (นิ้ว)	13.25
หน้า	456
เนื้อในพิมพ์	4 สีทั้งเล่ม

ตุ๊กตาศิลาจีนวัดโพธิ์

นำเสนอประติมากรรมที่พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระราชอุทิศถวายไว้ในคราวที่ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพนครั้งใหญ่ และโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งประดับไว้ทั่วทั้งพระอารามตามคติจีน โดยสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ได้ทรงพรรณนาถึงตำแหน่งที่ตั้งตุ๊กตาจีนไว้ในโคลงดั้นเรื่องปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน เนื้อหาเป็นเรื่องเกี่ยวกับรัชกาลที่ 3 กับการสร้างวัดในศิลปะจีน กำเนิดตุ๊กตาศิลาจีน การนำตุ๊กตาศิลาจีนเข้ามาในประเทศไทย ประเภทของรูปจำหลักศิลา เช่น ขุนนาง นักบวช เทพ ฮก ลก ซิ่ว สัตว์ในตำนาน อาคารจำลอง สิ่งของเครื่องใช้ เป็นต้น

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	974-92847-6-3
ปีที่ออก	2548
ผู้แต่ง	พระศรีสุทธิวงศ์ (สุรพล ชิตญาโณ ป.ธ.๙) และคณะ
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน
กว้าง (นิ้ว)	9.69
สูง (นิ้ว)	13
หน้า	398
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ ภาพประกอบ 4 สี

หนังสือสถาปัตย์วัดโพธิ์

ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน

รายละเอียด

วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามได้จัดพิมพ์หนังสือเรื่อง “ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน” และเรื่อง “จารึกวัดโพธิ์ : มรดกความทรงจำแห่งโลก” เพื่อเป็นที่ระลึกในโอกาสที่องค์การยูเนสโกประกาศขึ้นทะเบียนจารึกวัดโพธิ์เป็นมรดกความทรงจำแห่งโลกในทะเบียนนานาชาติ หนังสือเล่มนี้แบ่งเป็นหมวดต่างๆ คือ การสร้างและปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพนตั้งแต่ครั้งรัชกาลที่ 1 หมวดประวัติวัด หมวดพระพุทธศาสนา อาทิ จารึกเรื่องพระสาวก พระพุทธบาท อรรถกถาชาดก มหาวงษ์ ฯลฯ หมวดวรรณคดี เรื่องรามเกียรติ์ นิทานสิบสองเหลี่ยม ตำราฉันท์วรรณพฤติ หมวดทำเนียบ เรื่องตราตำแหน่งสมณศักดิ์และหัวเมืองและผู้ครองเมือง หมวดประเพณี หมวดสุภาษิต และหมวดอนามัย โดยเฉพาะโคลงภาพฤาษีดัดตน

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	974-272-342-7
ปีที่ออก	2555
ผู้แต่ง	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน
กว้าง (นิ้ว)	8.25
สูง (นิ้ว)	11.50
หน้า	806
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ ภาพประกอบ 4 สี

คู่มือนำเที่ยววัดโพธิ์

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	978-616-406-562-8
ปีที่ออก	2559
ผู้แต่ง	การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย และกรมศิลปากร
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ราชวรวิหาร
กว้าง (นิ้ว)	5.75
สูง (นิ้ว)	8.25
หน้า	96
เนื้อในพิมพ์	4 สีทั้งเล่ม
E-Book	คลิ๊กที่นี่

หอสมุดสมเด็จ ว.ผ.ต. วัดพระเชตุพน

นำเสนอเรื่องราวเกี่ยวกับประวัติความเป็นมา การก่อสร้าง และรายละเอียดเกี่ยวกับอาคารหอสมุดสมเด็จ ว.ผ.ต. ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร ที่สร้างขึ้นใหม่แทนอาคารหลังเดิมซึ่งชำรุดทรุดโทรม เพื่อเป็นอนุสรณ์แด่เจ้าประคุณสมเด็จพระวันวัต (เผื่อน ติสฺสทตฺโต ป.9) อดีตเจ้าอาวาสวัดพระเชตุพน องค์ที่ 10 เจ้าสำนักเรียนวัดพระเชตุพนและสังฆมนตรีว่าการองค์การปกครององค์แรก หอสมุดสมเด็จ ว.ผ.ต. เป็นอาคารหอสมุดพิพิธภัณฑ์และห้องประชุมที่รวบรวมหนังสือ ตู้ โต๊ะ โบราณวัตถุ และศิลปวัตถุ เช่น เครื่องมุกและการประดับมุก เครื่องถ้วยเบญจรงค์ เครื่องแก้ว เครื่องลายคราม มาจัดแสดงไว้ในอาคารหลังนี้

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	974-272-454-7
ปีที่ออก	2545
ผู้แต่ง	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน
กว้าง (นิ้ว)	8.25
สูง (นิ้ว)	11.50
หน้า	372
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ ภาพประกอบ 4 สี

พระราชพงศาวดาร ฉบับสมเด็จพระพนรัตน์ วัดพระเชตุพน

ต้นฉบับเดิมเป็นหนังสือพิมพ์รายวันที่เจ้านาย 11 พระองค์ ทรงช่วยกันแต่งขึ้น โดยพิมพ์ครั้งแรก เมื่อพุทธศักราชข 2418 และต่อมาในพุทธศักราช 2466 สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงศ์ กรมพระยาภาณุพันวงศ์วรเดช โปรดให้จัดรวบรวมพิมพ์เป็นเล่มสมุดขึ้น สำหรับประทานแก่ผู้มาร่วมงานฉลองพระชันษาของพระองค์ หนังสือนี้ได้รวบรวมเรื่องราวอันเป็นสาระประโยชน์ที่มีคุณค่าทางประวัติศาสตร์ไว้หลายด้าน ควรค่าแก่การเก็บรักษาและศึกษาเป็นอย่างยิ่ง ในครั้งนี้กองทัพเรือได้จัดพิมพ์เผยแพร่อีกครั้งในวโรกาสที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้จัดงานพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี เมื่อวันที่ 10 มีนาคม พุทธศักราช 2529

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	5006755
ปีที่ออก	2558
ผู้แต่ง	พระธรรมปัญญาดี (ถาวร ติสฺสานุกโร)
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	มูลนิธิ "ทุนพระพุทธยอดฟ้า" ในพระบรมราชูปถัมภ์
กว้าง (นิ้ว)	8.1
สูง (นิ้ว)	11.5
หน้า	558
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

๙ พระพุทธปฏิมาวัดโพธิ์

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	978-974-365-296-7
ปีที่ออก	2555
ผู้แต่ง	ดร.ศานติ ภักดีคำ และคณะ
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน
กว้าง (นิ้ว)	6.75
สูง (นิ้ว)	9.45
หน้า	182
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ ภาพประกอบ 4 สี

โคลงดั้นปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน

“โคลงดั้นปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน” หรือชื่อเรื่องเดิมตามต้นฉบับตัวเขียนว่า “โคลงดั้นสรรเสริญพระเกียรติปฏิสังขรณะวัดพระเชตุพน พระนิพนธ์ในสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส เพื่อสรรเสริญพระเกียรติคุณพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว พระมหาเจษฎาราชเจ้า รัชกาลที่ 3 ผู้ทรงปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน การจัดพิมพ์นี้ได้ตรวจสอบชำระใหม่อักขรวิธีการสะกดการันต์ตามต้นฉบับตัวเขียน ถือได้ว่าเป็นงานที่สำคัญในวงการวรรณคดีไทย

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	974-85737-5-3
ปีที่ออก	2533
ผู้แต่ง	สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
กว้าง (นิ้ว)	5.75
สูง (นิ้ว)	8.35
หน้า	118
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

กฤษณาสอนน้องคำฉันท์

กฤษณาสอนน้องคำฉันท์ พระนิพนธ์สมเด็จฯ กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ทรงนิพนธ์ขึ้นถวายพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวเพื่อจารึกบนแผ่นศิลาประดับที่ผนังด้านในศาลาหลังเหนือ หน้าพระมหาเจดีย์ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ในคราวปฏิสังขรณ์วัดแห่งนี้ ระหว่าง พ.ศ.2374-2378 พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จฯ กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ทรงนิพนธ์ใหม่ให้ดีกว่าของเดิม ดังที่สมเด็จฯ กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ทรงนิพนธ์เป็นเชิงบอกกล่าวไว้ตอนต้นเรื่องว่า แปลกแปลงแสดงพจนาเพรงเชลงลักษณะบรรยาย ชาวชนบทธิบาย ประดาษ ฉบับพระนิพนธ์สมเด็จฯ กรมพระปรมานุชิตชิโนรสเป็นคำประพันธ์ประเภทฉันท์ สมเด็จฯ ทรงใช้ชื่อน้องสาวนางกฤษณาว่า จิรประภา ทรงเลือกใช้ถ้อยคำให้เหมาะสมกับสถานะของนางกฤษณาและนางจิรประภาที่เป็นนางกษัตริย์ ในขณะที่ฉบับธนบุรีอาจจะเขียนไว้ให้ชาวบ้านอ่านจึงใช้ถ้อยคำสามัญ ด้วยฝีมือของกวีชั้นครู กฤษณาสอนน้องฉบับพระนิพนธ์จึงไพเราะงดงามด้วยชั้นเชิงทางวรรณศิลป์ ตัวอย่างตอนที่จำกันได้ดีคือตอนที่กล่าวว่าความดีเป็นสิ่งคงทน ฉบับภิกษุอินท์แต่งด้วยกาพย์ฉบัง ดังนี้

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	5003939
ปีที่ออก	2533
ผู้แต่ง	สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	สภาพระธรรมกถึก วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
กว้าง (นิ้ว)	5.75
สูง (นิ้ว)	8.35
หน้า	42
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

สรรพสิทธิ์คำฉันท์

สรรพสิทธิ์คำฉันท์ ต้นฉบับเป็นหนังสือสมุดไทยมี 2 เล่ม มีเค้าสืบมาแต่ปัญญาสชาดก พระองค์เจ้ากปิษฐาขัตติยกุมาร หรืออีกนัยหนึ่ง พระเจ้าบรมวงศ์เธอชั้นสองกรมหมื่นภูบาลบริรักษ์ ผู้ทรงเป็นทั้งพระภาคิไนย และศิษย์ได้ทูลอาราธนา กรมพระปรมานุชิตชิโนรส จึงทรงนิพนธ์แล้วทูลถวายพระนั่งเกล้าฯ ในคราวปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพนฯ ปีเถาะ พ.ศ. 2374 กล่าวถึง พระโพธิสัตว์มาประสูติเป็นเจ้าชายสรรพสิทธิ์ แห่งอลิกนคร ทรงเปรื่องปราดในศิลปศาสตร์ สามารถถอดหัวใจคนได้ เจ้าหญิงสุพรรณโสภาแห่งคีริพัชรนคร ทรงมีพระสิริรูปงดงาม พระบิดากำหนดพิธีการอภิเษกเจ้าหญิงอย่างประหลาด คือถ้าชายใดสามารถทำให้พระนางตรัสปราศรัยด้วยก็จะได้นาง มีกษัตริย์หนุ่มมาแสดงความสามารถ แต่ไม่สำเร็จ เจ้าชายสรรพสิทธิ์ทราบกิตติศัพท์เสด็จไปขอลองวิชา โดยถอดหัวใจอำมาตย์ไปไว้ในไม้เขี่ยพระประทีบ เชิงพระแท่น พระบรรจถรณ์ และในพระเขนยของพระนาง แล้วให้หัวใจนั้นเล่านิทานขึ้น 5 เรื่อง เป็นทำนองปริศนาและไขปัญหาเหล่านั้นด้วย นางสุพรรณโสภาได้สดับแก้ไข ไม่พอพระทัยจึงตรัสแย้ง เจ้าชายได้เจ้าหญิงตามสัญญา และต้องทำสงครามปราบกษัตริย์ที่ยกมาชิงนาง ต่อมาถูกยักษ์กาลจักรลักนางไป เจ้าชายทรงใช้วิชาถอดหัวใจประหารยักษ์ แล้วพานางกลับเมือง

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	974-85737-3-7
ปีที่ออก	2533
ผู้แต่ง	สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
กว้าง (นิ้ว)	5.1
สูง (นิ้ว)	7.25
หน้า	158
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

บทพระธรรมเทศนา

พระนิพนธ์ของสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก (ปุ่น ปุณฺณสิริมหาเถร) วัดพระเชตุพน ตั้งแต่ครั้งเป็นพระมหาปุ่น จำนวน 29 กัณฑ์ บทพระธรรมเทศนาในครั้งนี้ เป็นสำนวนที่ทรงแต่งและเรียบเรียงเพื่อแสดงในโอกาสต่างๆ เป็นสำนวนแต่งเทศน์ชั้นบรมครูที่นักเทศน์ในปัจจุบันควรศึกษา เพราะมีความไพเราะทั้งด้านสำนวนภาษาและความลุ่มลึกของธรรมะ ส่วนคนทั่วไปเมื่อได้อ่านพระธรรมเทศนานี้ก็จะทำให้มีกุศลฉันทะในการศึกษาธรรมะและนำมาประพฤติปฏิบัติในการดำเนินชีวิตต่อไป

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	974-364-005-3
ปีที่ออก	2546
ผู้แต่ง	สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
กว้าง (นิ้ว)	5.75
สูง (นิ้ว)	8.35
หน้า	260
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

ประชุมโคลงโลกนิติ ฉบับถอดความ

โคลงโลกนิติ เป็นวรรณกรรมประเภทคำสอน ในลักษณะของโคลงสุภาษิต คำว่า โลกนิติ (อ่านว่า โลก-กะ-นิด) แปลว่า ระเบียบแบบแผนแห่งโลก เนื้อหาในโคลงโลกนิติจึงมุ่งแสดงความจริงของโลกและสัจธรรมของชีวิต เพื่อให้ผู้อ่านได้รู้เท่าทันต่อโลก และเข้าใจในความเป็นไปของชีวิต พร้อมเป็นแม่แบบเพื่อให้ผู้อ่านได้ดำเนินชีวิตไปในทางที่ถูกต้องดีงามสืบไป โคลงโลกนิติมีความไพเราะเหมาะสมทั้งด้านรูปแบบและเนื้อหาปรัชญาสาระ ครบคุณค่าทางวรรณกรรม ทำให้เป็นที่แพร่หลายในหมู่คนทั่วไป บางท่านกล่าวยกย่องโคลงโลกนิติว่าเป็น อมตะวรรณกรรมคำสอน หรือ ยอดสุภาษิตอมตะ ได้รับคัดเลือกจากกระทรวงศึกษาธิการให้เป็นบทอ่านในหนังสือแบบเรียนสำหรับนักเรียนนักศึกษา และได้รับการจัดให้เป็นหนึ่งในหนังสือดี 100 เล่มที่คนไทยควรอ่าน

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	974-8346-55-2
ปีที่ออก	2549
ผู้แต่ง	ทองย้อย แสงสินชัย
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
กว้าง (นิ้ว)	5.75
สูง (นิ้ว)	8.35
หน้า	436
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

ปฐมสมโพธิ ปริจเฉทที่ ๑-๗ : การตรวจชำระและศึกษาเชิงวิเคราะห์

วิทยานิพนธ์เรื่องการตรวจชำระและศึกษาเชิงวิเคราะห์คัมภีร์ปฐมสมโพธิ ภาษาบาลี สำนวนสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ที่ทรงชำระไว้เมื่อ พ.ศ.2388 ซึ่งเป็นการรวบรวมปฐมสมโพธิกถาสำนวนเก่าเข้าด้วยกัน โดยทรงเก็บความจากภาษาบาลีมารจนาปฐมสมโพธิกถา ฉบับภาษาไทย ซึ่งเป็นวรรณคดีชิ้นเอกเป็นที่รู้จักแพร่หลายมาจนถึงปัจจุบัน เนื้อหากล่าวถึงความหมายคำว่า “ปฐมสมโพธิ” ประวัติความเป็นมา วิวัฒนาการ และการศึกษาเปรียบเทียบสำนวนที่แต่งในสมัยล้านนา อยุธยา และรัตนโกสินทร์ บทสรุปและ ผลของการวิจัยพบว่าปฐมสมโพธิฉบับเก่าที่สุดแต่งในล้านนา และมีการแต่งเพิ่มเติมเรื่อยมาจนถึงฉบับของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส เป็นสำนวนบาลีฉบับสุดท้าย ภาษาสำนวน และเรื่องราวที่เพิ่มเติมแสดงให้เห็นพัฒนาการการแต่งภาษาบาลีและแนวคิดเรื่องประวัติพระพุทธเจ้าในประเทศไทย

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	974-331-480-6
ปีที่ออก	2542
ผู้แต่ง	พระมหาสุรพล สิงคิรัตน์
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน
กว้าง (นิ้ว)	8.25
สูง (นิ้ว)	11.5
หน้า	316
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

ตำนานพระอาราม แลทำเนียบสมณศักดิ์

หนังสือเล่มนี้จัดพิมพ์ขึ้นตรงตามต้นฉบับเดิม ว่าด้วยประวัติ “ตำนานพระอาราม” ที่เรียบเรียงโดยเสนาบดีกระทรวงธรรมการในรัชกาลที่ 5 ทั้งพระอารามในกรุงและหัวเมืองกว่า 115 วัด อันเกิดด้วยพระราชศรัทธาในพระมหากษัตริย์ไทยในรัชสมัยต่างๆ รวมไปถึงพระบรมวงศ์ เจ้าเมือง ข้าราชการ และเพิ่มเติม เรื่อง “ตราตำแหน่งสมณศักดิ์” จารึกติดที่หลังบานหน้าต่างพระอุโบสถวัดพระเชตุพน อธิบายคณะสงฆ์แลสมณศักดิ การปกครอง ครั้งกรุงศุโขไทย จนถึงครั้งกรุงธนบุรี ซึ่งจะเป็นประโยชน์ในการศึกษาค้นคว้าประวัติความเป็นมาของการปกครองคณะสงฆ์สมัยต้นรัตนโกสินทร์

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	974-272-281-1
ปีที่ออก	2551
ผู้แต่ง	พระธรรมปัญญาบดี (ถาวร ติสฺสานุกโร ป.ธ.๔) และคณะ
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
กว้าง (นิ้ว)	5.75
สูง (นิ้ว)	8.25
หน้า	232
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

ศิลาจำหลักเรื่องรามเกียรติ์ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

ศิลาจำหลักเรื่องรามเกียรติ์ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (วัดโพธิ์) จัดพิมพ์ในโอกาสฉลองครบ 100 ปี วันประสูติสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (ปุ่น ปุณฺณสิริ) เป็นภาพแกะสลักเรื่องรามเกียรติ์ลงบนแผ่นศิลาจำนวน 152 ภาพ และมีคำโคลงอธิบายอยู่ใต้ภาพ ซี่งแสดงให้เห็นฝีมือช่างที่มีความละเอียดงดงาม

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	974-89779-2-7
ปีที่ออก	2549
ผู้แต่ง	ดร.นิยะดา เหล่าสุนทร
ผู้แปล	ยุทธชัย โพธิ์ศรีทอง และเพื่อน
ชื่อสำนักพิมพ์	มูลนิธิ "ทุนพระพุทธยอดฟ้า" ในพระบรมราชูปถัมภ์
กว้าง (นิ้ว)	8.25
สูง (นิ้ว)	11.25
หน้า	328
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

ประวัติศาสตร์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (พ.ศ. ๒๓๒๕ - ๒๔๑๑)

การนำเสนอหนังสือเล่มนี้ ได้จำกัดขอบเขตเวลาทางประวัติศาสตร์ของวัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามเพียงยุคต้น คือ ตั้งแต่เริ่มต้นประวัติศาสตร์พร้อมกับสถาปนากรุงเทพฯ หรือกรุงรัตนโกสินทร์ใน พ.ศ.๒๓๒๕ จนถึงปี พ.ศ.๒๔๑๑ สิ้นสุดรัชสมัยพระบาทสมเด็พระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นเวลา ๘๖ ปีที่เป็นช่วงสมัยของประวัติศาสตร์วัดภายใต้การบัญชาการององค์อธิบดีสงฆ์ยุกแรก ๒ องค์ที่มีบทบาทสำคัญต่อประวัติศาสตร์สมัยรัตนโกสินทร์ คือ สมเด็จพระพนรัตน์ วัดพระเชตุพน และสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานนุชิตชิโนรส

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN
ปีที่ออก	2558
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	19.5 cm
สูง (นิ้ว)	27 cm
หน้า	375
เนื้อในพิมพ์	สี ขาวดำ

พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลทที่ ๑ ฉบับเจ้าพระยาทิพากรวรศมหาโกษาธิบดี

พงศาวตารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ ๑ ฉบับเจ้าพระยาทิพากรวรศมหาโกษาธิบดี เป็นหนังสือสำคัญทางประวัติศาสตร์เล่มหนึ่งที่สืบเนื่องมาจากสมเด็จพระจุลจอมเกล้เจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ มีพระบรมราชโองการให้เจ้าพระยาทิพากวงศมหาโกษาธฺบดี (ขำ บุนนาค) ผู้สำเร็จราชการในการต่างประเทศจัดทำหนังสือพระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์สำหรับแผ่นดินขึ้นตั้งแต่รัชกาลที่ ๑ - รัชกาลที่ ๕

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	978-974-8132-80-8
ปีที่ออก	2552
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	21 cm
สูง (นิ้ว)	29 cm
หน้า	244
เนื้อในพิมพ์	สี ขาวดำ

ปฐมสมโพธิ ปริจเฉทที่ ๑-๗ การตรวจชำระและศึกษาเชิงวิเคราะห์

ทางวัดได้จัดพิมพ์พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส หรืองานวิจัยเกี่ยวกับพระราชนิพนธ์เผยแพร่ จึงได้จัดพิมพ์หนังสือเรื่องปฐมสมโพธิ ปริจเฉทที่ ๑ - ๗ การตรวจชำระและศึกษาเชิงวิเคราะห์ วิทยานิพนธ์ปริญญาอักษรศาสตรมหาบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โดยพระมหาสุรพล สิงคิรัตน์ เป็นการศึกษาวิเคราะห์คัมภีร์ปฐมสมโพธิ ฉบับภาษาบาลี พระนิพนธ์ของสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระปรมานุชิตชิโนรส มางวัดหวังว่สจะเป็นประโยชน์ในการศึกษาหาความรู้ให้กว้างขวางยิ่งขึ้นต่อไป

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	974-331-480-6
ปีที่ออก	2542
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	21 cm
สูง (นิ้ว)	29 cm
หน้า	315
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

สามเดือนในเชตวัน นวกะ ๔๕

"สามเดือนในเชตวัน" หนังสือเล่มนี้นับว่ามีความสำคัญว่ามีความสำคัญยิ่งด้วยพระนวกะวัดพระเชตุพน ทุกปีได้จัดทำมาโดยตลอด และในปีนี้พระนวกะได้พร้อมใจกันจัดทำหนังสือ โดยในเบื้องต้นนั้นมีพระเดชพระคุณพระธรรมราชนุวัตร ได้แนะนำเกี่ยวกับการจัดทำหนังสือในปีนี้ว่า ให้จัดทำในามของวัดพระเชตุพน เพื่อเป็นการประชาสัมพันธ์ผลงานของวัดในรอบปีที่ผ่านมาถึงปัจจุบัน ว่ามีสิ่งใดเกิดมีขึ้นเป็นสถิติปัจจุบันรายนามพระภิกษุสามเณรในพรรษา รวมทั้งโครงการใหม่จัดทำปฏิสังขรณ์ต่างๆ ของวัด ภายในหนังสือนี้มีความน่าสนใจ เช่น ประวัติวัดพระเชตุพน ซึ่งเป็นพระอารามหลง ชั้นเอก อันอับหนึ่งของประเทศไทย พร้อมภาพประกอบสวยงาม ฤาษีดัดตนในวัดพระเชตุพน พืชสมุนไพรในศิลาจารึกของวัด การปฏิบัติตนของภิกษุใหม่

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN
ปีที่ออก	25ภถ
ผู้จัดพิมพ์	คณะพระนวกะ ปี 45
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท สหธรรมมิก จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	19 cm
สูง (นิ้ว)	26.5 cm
หน้า	131
เนื้อในพิมพ์	สี ขาวดำ

หอไตรกรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส

หอไตรกรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส แหล่งเรียนรู้พระพุทธศาสนาและภูมิปัญญาไทยในวัดโพธิ์ เพื่อประกาศพระเกียรติคุณองสมเด็จพระมหาสมณเจ้าพระองค์นั้น เนื่องจากด้านทิศตะวันออกของตำหนักวาสุกรีทีประทับ มีหอพระไตรปิำกส่วนพระองค์ ซึ่งพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๓ โปรดเกล้า ให้สร้างพร้อมกับตำหนักถวายให้เป็นที่ค้นคว้าส่วนพระองค์ หอไตรเป็นที่เก็บรักษาคัมภีร์พระพุทธศาสนาคือ พระไตรปิฎก อรรถกถาและฎีกา เป็นต้น ที่เป็นบลานและสมุดไทย บรรจุไว้ในตู้ทองลายรดน้ำอันงดงาม นอกจากนี้ ที่ฝาผนังยังมีภาพจิตรกรรม เรื่องชาดก ตำราภาพจับรามเกียรติ์ ตำราช้าง ตำราม้า ตำราโคและเขาโค ตำราดาว และตำราแมว ซึ่งเป็นสิ่งที่มีคุณค่าอย่างยิ่ง เป็นต้น

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	974-9931-54-8
ปีที่ออก	2548
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	17 cm
สูง (นิ้ว)	24 cm
หน้า	319
เนื้อในพิมพ์	สี ขาวดำ

PATHAMASAMBODHI

Pathamasambodhi
The Life of the Lord Buddha

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	978-616-18-1559-2
ปีที่ออก	2016
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	19 cm
สูง (นิ้ว)	26 cm
หน้า	645
เนื้อในพิมพ์	สี ขาวดำ

สมุดภาพโคลงฤาษีดัดตน

สมุดภาพโคลงฤาษีดัดตนเล่นี้ ต้นฉบับเป็นของกรมศิลปากร ซึ่งได้จัดพิมพ์เพื่อเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา ๘๐ พรรษา ๕ ธันวาคม ๒๕๕๐ เป็นหนังสือที่เป็นประโยชน์ต่อการศึกษาค้นคว้าและตระหนักในคุณค่าของเอกสารโบราณ ทางจัดจึงได้ขออนุญาตพิมพ์ซ้ำเพื่อแจกเป็นธรรมทานในโอกาสนี้

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	978-616-394-015-5
ปีที่ออก	2559
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	21.5 cm
สูง (นิ้ว)	29 cm
หน้า	134
เนื้อในพิมพ์	สี ขาวดำ

พระชุมพระนิพนธ์เบ็ดเตล็ด พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส

พระชุมพระนิพนธ์เบ็ดเตล็ด พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส โดย รองศาสตราจารย์ ดร.ศานติ ภักดีคำ ภาคีสมาชิก สำนักศิลปกรรม ราชบัณฑิตยสภา ตรวจสอบชำระและจัดทำคำอธิบาย และมีรองศาสตราจารย์ ดร.เสาวณิต วิงวิน เป็นบรรณาธิการ เพื่อเป็นธรรมบรราการและประโยชน์ในการศึกษา โดยรวมพระนิพนธ์เบ็ดเตล็ดของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส จำนวน ๘ เรื่อง คือ โคลงภาพฤาษีดัดตน โคลงภาพคนต่างภาษา โคลงกลบท ฉันท์สังเวยกลองวินิจฉัยเภรี ร่ายทำขวัญนาคหลวง แหล่บายศรีนางลอย ประกาศพระราชพิธีบรมราชาภิเษกรัชกาลที่ ๔ ประกาศสังฆาณัติ ในราชกาลที่ ๔ โดยได้ตรวจสอบชำระกับศิลาจารึกและฉบับพิมพ์รวมทั้งได้จัดทำคำอธิบายเพิ่มเติม เพื่อให้เกิดความเข้าใจได้ชัดเจนยิ่งขึ้นอีกด้วย

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN
ปีที่ออก	2563
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท สหธรรมิก จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	17 cm
สูง (นิ้ว)	24 cm
หน้า
เนื้อในพิมพ์	สี ขาวดำ

โพธิวิชชา : จารึกวัดพระเชตุพน เล่ม ๓

พระมหาเจษฎาราชเจ้าพุทธจักร ในทำเนียบตาลิปัตรพัดยศและจารึกดวงตรงตำแหน่งสมณศักดิ์หลังบานประตูหน้าต่างพระอุโบสถ วัดพระเชตุพน
ศิลปกรรมภายในพระอุโบสถ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม นอกจากจพ)รากฎศิลปกรรมเกี่ยวกับวรรณกรรมพระพุทธศาสนาเรื่องต่างๆ เช่น มโหสถชาดก และพระสาวกเอตทัคคะแล้ว ภายในพระอุโบสถวัดพระเชตุพ ยังมีการนำภาพตาลิปัตรพัดนศเขียนเป็นลายน้ำหลังบานประตูพระอุโบสถ วัดพระเชตุพน ทั้ง ๘ บาน ดังปรากฎหลักฐานการกล่าวถึงในสำเนาแผ่นศิลาเรื่องการปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพนครั้งรัชกาลที่ ๓ ว่า
"...บานประตูพระอุโบสถ

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN
ปีที่ออก	2563
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท สหธรรมิก จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	24 cm
สูง (นิ้ว)	17 cm
หน้า	375
เนื้อในพิมพ์	สี ขาวดำ

กฤษณาสอนน้องคำฉันท์

กฤษณาสอนน้องคำฉันท์ พระนิพนธ์ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
การจัดพิมพ์ครั้งนี้ใช้ต้นฉบับตามประชุมจารึกวัดพระเชตุพน ฉบับพิมพ์ พ.ศ.๒๕๑๗ และใช้เอกสารตัเขียน เลขที่ ๘๓ มัดที่ ๑๐ ตู้ ๑๓๓ ชั้น ๖/๓ จากหอสมุดแห่งชาติ สอบทาน โดย ผศ.ดร.เสาวณิต วิงวอน และนิสิตปริญญาโท ภาควิชาวรรณคดี มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้ช่วยดำเนินการ จัดทำต้นฉบับเพื่อเป็นประโยชน์ในการศึกษาต่อไป

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	978-974-235-813-6
ปีที่ออก	2552
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	17 cm
สูง (นิ้ว)	24 cm
หน้า	94
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

โพธิวิชชา : จารึกวัดพระเชตุพน เล่ม ๑

เพลงยาวกลบทและกลอักษรวัดพระเชตุพนที่มาของกลบทกัมพูชา
เนื้อหาของหนังสือเล่มนี้จัดแบ่งเป็น ๔ บท และภาคผนวก ประกอบด้วย บทที่ ๑ เพลงยาวกลบทและกลอักษรในจารึกวัดพระเชตุพน บทที่ ๒ ความสัมพันธ์ระหว่างเพลงยาวและกลอักษรในจารึกวัดพระเชตุพน กับรูปแบบคำประพันธ์เขมรประเภท "บทพากย์" บทที่ ๓ การศึกษาเปรียบเทียบเพลงยาวกลบทและกลอักษรในจารึกวัดพระเชตุพน กับรูปแบบคำประพันธ์เขมรประเภท "บทพากย์" บทที่ ๔ บทสรุป นอกจากนี้ผู้เขียนได้นำบทความเรื่อง "เพลงยาว - บทพากย์กาพย์สังวาส : ความสัมพันธ์ระหว่างวรรณคดีไทย - เขมร" มาลงไว้ในภาคผนวก เพื่อให้ผู้อ่านเข้าใจความสัมพันะ์ระหว่งเพลงยาวของไทยกับบทพากย์ของเขมรได้ชัดเจนยิ่งขึ้น

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	-
ปีที่ออก	2561
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท สหธรรมิก จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	17 cm
สูง (นิ้ว)	24 cm
หน้า	160
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

ลิลิตกระบวนแห่พระกฐินพยุหยาตราทางสถลมารคและชลมารค

ในการจัดพิมพ์ครั้งนี้ใช้เอกสารตัวเขียน ลิลิตกระบวนแห่พระกฐินพยุหยาตราทางสถลมารคและชลมารค พระนิพนธ์ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส เล่ม ๑ เลขที่ ๑๙ เล่มที่ ๒ เลขที่ ๒๐ และเล่มที่ ๓ เลขที่ ๒๓ เส้นรงค์ (ดินสอ หรดาล) เป็นต้นฉบับ โดยรองศาสตราจารย์ ดร.เสาวณิต วิงวอน และ รองศาสตราจารย์ ดร.ศานติ ภักดีคำ ดำเนินการตรวจสอบและจัดทำต้นฉบับพิมพ์เพื่อประโยชน์ในการศึกษา

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	-
ปีที่ออก	2560
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท สหธรรมิก จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	17 cm
สูง (นิ้ว)	24 cm
หน้า	217
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

สิริมงคลวัดโพธิ์

การจัดงานครั้งนี้ได้พิมพ์หนังสือที่ระรึก เรื่อง "สิริมงคลวัดโพธิ์" เพราะวัดแห่งนี้มีชื่อเป็นมงคลนามและเป็นศูนย์รวมแห่งสรรพสิริมงคลตามคติของไทย จีนน และอินเดีย ตามหลักธรรมในพระพุทธศาสนา รวมถึงลักธิความเชื่อของศาสนาอื่นๆ ที่สื่อความหมายในรูปแบบสัญลักษณ์ต่างๆ ทั่วทั่งพระอาราม เป็นพระราชประสงค์ขององค์พระมหากษัตริย์ผู้ทรงสถาปนาและบูรณปฏิสังขรณ์ที่จะให้พระอารามแห่งนี้เป็นมงคลสถานศักดิ์สิทธิ์ เป็นที่ร่มรื่น สงบร่มเย็นแก่พุทธศาสนิกชนสืบต่อไป

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	974-9985-01-X
ปีที่ออก	2549
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	17 cm
สูง (นิ้ว)	24 cm
หน้า	271
เนื้อในพิมพ์	สี ขาวดำ

สมโภชพระอาราม ๒๓๐ ปี

สมโภชพระอาราม ๒๓๐ ปี
วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
๒๓๓๑ - ๒๕๖๑
๑ - ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๑

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	978-616-478-339-3
ปีที่ออก	2561
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	17 cm
สูง (นิ้ว)	24 cm
หน้า	319
เนื้อในพิมพ์	สี ขาวดำ

พระราชพงศาวดารสังเขป พระราชพงศาวดารย่อและพระธรรมเทศนาพระราชพงศาวดารสังเขป

พระราชพงศาวดารสังเขป พระราชพงศาวดารย่อและพระธรรมเทศนาพระราชพงศาวดารสังเขป พระนิพนธ์ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมนุชิตชิโนรส เป็นธรรมบรรณาการ โดยรองศาสตาจารย์ ดร.เสาวณิต วิงวอน และรองศาสตราจารย์ ดร.ศานติ ภักดีคำ ดำเนินการตรวจสอบและจัดทำต้นฉบับสำหรับพิมพ์ เพื่อเป็นประโยชน์ในการศึกษา

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	-
ปีที่ออก	2562
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท สหธรรมิก จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	17 cm
สูง (นิ้ว)	24 cm
หน้า	260
เนื้อในพิมพ์	สี ขาวดำ

คู่มือนักปราชญ์

คู่มือนักปราชญ์ เป็นหนังสือที่ได้รับความนิยมและเป็นที่น่าสนใจของสาธุชนเป็นจำนวนมาก ซึ่งได้จัดพิมพ์เผยแพร่กันกว้างขวาง ต่างกรรมต่างวาระหลายครั้ง หนังส่วนหนึ่งผู้จัดพิมพ์ได้นำมามอบถวายให้กับผู้เขียน เพื่อใช้แจกจ่ายแก่ศิษย์และผู้สนใจทั่วไปได้มาเยี่ยมในโอกาสต่างๆ บัดนี้หนังสือเรื่องคู่มือนักปราชญ์ได้หมด และยังมีผู้ต้องการเรียกร้องให้จัดพิมพ์เพิ่มอีก

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	-
ปีที่ออก	2561
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท สหธรรมิก จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	14.5 cm
สูง (นิ้ว)	21.3 cm
หน้า	164
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

เรื่องสั้นอ่านง่าย

หนังสือ เรื่องสั้นอ่านง่าย เป็นหนังสือธรรมะที่ถอดความจาก พระธรรมเทศนาที่ได้แสดงไว้หลายวาระ และบางเรื่องประพันธ์ขึ้นมาตั้งแต่สมัยที่ยังไม่ได้รับพระราชทานตั้งสมณศักดิ์ พิมพ์เผยแพร่แจกเป็นธรรมทานเรื่อยมา แม้จะพิมพ์ขึ้นมาหลายครั้งแล้ว แต่ก็ยังมีผู้สนใจขอไปอ่านกันมาก จนที่พิมพ์ไว้หมดลง

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	-
ปีที่ออก	2561
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท สหธรรมิก จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	14.5 cm
สูง (นิ้ว)	21.3 cm
หน้า	123
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

พ่อ แม่ ลูก นานาสารธรรม

สารคดีเรื่อง พ่อ แม่ ลูก และ นานาสารธรรม เป็นหนังสือที่ได้รับความนิยมและเป็นที่สนใจของสาธุชนเป็นจำนวนมาก ซึ่งได้จัดพิมพ์เผยแพร่กันอย่างกว้างขวางต่างกรรมต่างวาระหลายครั้ง หนังสือ่สวนหนึ่งผู้จัดพิมพ์ทั่วไปได้เยี่ยมเยือนในโอกาสต่างๆ

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	-
ปีที่ออก	2561
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท สหธรรมิก จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	14.5 cm
สูง (นิ้ว)	21.3 cm
หน้า	158
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

THAI BUDDHISM

THAI BUDDHISM
in the buddhist world
.
A Survey of the Buddhisn Situaion Against a Historical Backround

มูลนิธิ พระธรรมปัญญาบดี (ถาวร เจริญพานิช)

บทพระธรรมเทศนา พระธรรมปัญาบดี

ประวัติพระธรรมปัญญาบดี (ถาวร ติสฺสานุกโร เจริญพานิช ป.ธ.๔) อดีตเจ้าอาวาสวัดพระเชตุพน
บทพระธรรมเทศนา พระธรรมปัญญาบดี

ลิลิตศิริสารชาดก

ลิลิตศิริสารชาดก
พระอุบาฬีคุณูปมาจารย์ (ปาน)

ลิลิตศิริสารชาดก ของพระอุบาฬีคุณูปมาจารย์ (ปาน)
ประวัติพระอุบาฬีคุณูปมาจารย์ (ปาน)
ต้นฉบับสมุดไทยเรื่อง "ลิลิตศิริสารชาดก"
รูปแบบคำประพันธ์ใน "ลิลิตศิริสารชาดก"
ชวนอ่าน "ลิลิตศิริสารชาดก" ของพระอุบาฬีคุณูปมาจารย์ (ปาน)
ลิลิตศิริสารชาดก เล่ม ๑
ลิลิตศิริสารชาดก เล่ม ๒
ลิลิตศิริสารชาดก เล่ม ๓
ลิลิตศิริสารชาดก เล่ม ๕
อภิธานศัพท์

สมุทรโฆษคำฉันท์

สมุทรโฆษคำฉันท์ ฉบับพิมพ์ในหนัสือวชิรญาณ

สมุทรโฆษคำฉันท์ เป็นวรรณคดีเอกของไทยที่ได้รับการยกย่องจาก "วรรณคดีสโมสร" เมื่อ พ.ศ.๒๔๕๗ ว่าเป็นยอดของวรรณคดีคำฉันท์
วรรณคดีเรื่องสมุทรโฆษคำฉันท์ เป็นวรรณคดีที่ปรากฎหลักฐานว่า มีการสืบเนื่องกันต่อมาถึงสองสมัย คือ สมัยกรุงศรีอยุธยาและสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้น
นอกจากนี้ยังปรากฎการอ้างต่อกันมาว่า สมุทรโฆษคำฉันท์แต่งโดยกวีเอก ๓ คน นับตั้งแต่ผลงานนิพนธ์ของพระมหาราชครู ผลงานพระราชนิพนธ์ของสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ในสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย แล้วทิ้งค้างไว้ไม่จบ
จนถึงสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส เมื่อทรงดำรงพระอิสริยยศเป็นกรมหมื่นนุชิตชิโนรส ในสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระนิพนธ์ตามคำอาราธนาของกรมหมื่นไกรสรวิชิตและพระสมบัติบาล ฯ

ตัวอย่าง
*สรวมชีพกรมนุชิตชิโนรส สืบศรีสุคต
ขัติยวงศ์ทรงงาม
*สถิตพระเชตุพนาราม เล็งเลิศในสยาม
พิภพอโยธยาศรี

เป็นต้น

เพลงยาวเจ้าพระ

อธิบายเรื่องเพลงยาวเจ้าพระ

เพลงยาวชุดนี้มิใช่เพลงยาวสังวาศ ปรากฏในท้องสำนวนว่า เป็นของเจ้านายที่ทรงผนวชทรงแต่ง ๓ พระองค์ เพราะฉะนั้นจึงสมมตเรียกว่า "เพลงยาวเจ้าพระ" ในเพลงยาวมีเนื้อความพอจะสันนิษฐานรู้เรื่องราวได้หลายอย่าง คือ
๑.ในเพลงยาวบทที่ ๑๔ อ้างถึงกรมหมื่นไกรสรวิชิต ข้อนี้รู้ได้ว่า เป็นเพลงยาวชุดนี้แต่งในรัชกาลที่ ๓ เพราะกรมหมื่นไกรสรวิชิตนั้น ทรงรับกรมในรัชกาลที่ ๓ แลสิ้นพระชนม์ก็ในรัชกาลที่ ๓
๒.ในเพลงยาวบทที่ ๑ บทที่ ๑๑ บทที่ ๑๓ บทที่ ๑๔ มีเนื้อความประกอบกันว่า ในปีที่แต่งเพลงยาวนี้มีเจ้านายทรงผนวชอยู่ในพระอารามเดียวกัน ๕ พระองค์ พระองค์ที่ ๑ นั้นเป็นอาจารย์ เจ้าพระอิก ๔ พระองค์เป็นเจ้านายพี่น้องทรงผนวชเฉพาะพรรษา เป็นศิษย์อยู่ในสำนักเจ้าพระพระองค์ที่ ๑
๓.เหตุที่จะแต่งเพลงยาวเหล่านี้นั้น ดูเหมือนในเวลานั้นเจ้าพระพระองค์ที่ ๓ กำลังทรงหัดแต่งกลอน ได้แต่งกลอนเพลงยาวถวายเจ้าพระพระองค์ที่ ๑บท ๑ แลแต่งประทานนายนากคน ๑ ซึ่งทำนองจะเป็นผู้มีคชื่องเสียงในการแต่งกลอนอีกบท ๑ เจ้าพระพระองค์ที่ ๑ จึงทรงแต่งเป็นกลอนเพลงยาวมีโคลงกระทู้อยู่ข้างท้ายประทานตอบ ทรงแนะนำกระบวรอักขระวิธีหนังสือไทย (คือเพลงยาวบทที่ ๑) สว่นนายนากนั้นก็แต่งเป็นกลอนเพลงยาวถวายตอบ เป็นเชิงรับจะแต่งเพลงยาวโต้ตอบซ้อมสำนวนกับเจ้าะพระพระองค์ที่ ๓ แต่นั้นเจ้าพระพระองค์ที่ ๓ ก็แต่งเพลงยาวโต้ตอบกับนายนากต่อมา (นับแต่บทที่ ๒ จนถึงบทที่ ๑)

ตัวอย่างเพลงยาวเจ้าพระ
บทที่ ๒ ของนายนาก ถวายเจ้าพระพระองค์ที่ ๓

" นอบนบเคารพบาทพระจอมเศียร ซึ่งผนวชในพรหมพรตกำหนดเพียรจะทรงเรียนทางปราชญ์ชาติกระวี กระหม่อมเหล่าเผ่าพงษหินชาติ จะหมายมาดคู่พรหมไม่สมศรี ด้วยเป็นไพร่จะให้ตอบพระวาที บาระมีเป็นที่ยิ่งยังกริ่งครัน แม้นพระไทยจะใคร่ทรงดำรงเรื่อง ที่ข้อเคืองโปรดให้อไภยฉัน ด้วยกลอนตอบชอบผิดต้องติดพัน ซึ่งโทษทัณฑ์อนุญาตให้คาดเอย "

เป็นต้น

นิทานธรรมะ

นิทานธรรมะ
เรื่อง ความกตัญญูกับความรัก
เรื่อง พระเทวทัตกลับใจ
เรื่อง คู่กันแล้ว ไม่แคล้วกัน
เรื่อง ธรรมานุภาพ
เรื่อง ความอัศจรรย์ของบุญ
เรื่อง โปรดพระนางพิมพา
เรื่อง ค่าของชีวิต
เรื่อง สัญญาณแห่งเวร
เรื่อง เพชรในมือโจร
.

ฉันท์กล่อมช้างพังและกาพย์ขับไม้กล่อมช้างพัง

ฉันท์กล่อมช้างพังและกาพย์ขับไม้กล่อมช้างพัง
พระนิพนธ์ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส

ตัวอย่าง ฉันท์กล่อมช้างพัง
*สรวมชีพชุลีกรบังคัล ไตรรัตนนิรัน
ตรายด้วยเดชบำบวง
*ไหว้ไท้เทพยท้าวทั้งปวง มั่วมวญแมนสรวง
ทุกหมู่มารังรักษา
*เปนอาทิกำมลาศนผู้พา หนหงษมหา
วิหคเวหาศผาดผาย
.
ตัวอย่าง กาพย์ขับไม้
*ไหว้ไท้เทวราชอ้าง อัษฎา องค์ฤา
เรืองฤทธิเรืองเดชา ช่วยป้อง
กรีรัตนขัติเยศพาห์ พังเผือก พระเอย
ทุกข์โศกโรคอย่าพ้อง แผกพ้นไภยพาน

*ไหว้ไท้ธาดา สวยมภูวนา รายน์ฤทธิผู้ชาญ โกญจนาเนศวร พิฆเนศทั้งมวญ พิฆเนศวรกราน เทวกรรมสรรค์สาร แปดเทพบันดาล เดชะมหิมา
*สรวมพระพระพรัก พร้อมพร้องบริรักษ์ บำรุงราชพา หนแก้วกรินี เสวตรสารศรี นฤโรคภยา นฤทุกข์ศุขสา ภิรมย์ปรีดา สดับรับคำสอน

เป็นต้น

๑๕ อธิบดีสงฆ์วัดพระเชตุพน

๑๕ อธิบดีสงฆ์วัดพระเชตุพน

"อธิบดีสงฆ์" หมายถึง ผู้เป็นใหญ่แห่งสงห์ ผู้เป็นหัวหน้าสงฆ์หรือผู้ปกครองสงฆ์ มีหน้าที่ในการปกครองดูแลบรหารงานคณะสงฆ์ให้เป็นไปด้วยความเรียบร้อย ดีงามตามพระธรรมวินัย กฎหมาย กฎมหาเถรสมาคม ระเบียบ คำสั่ง และประกาศมหาเถรสมาคม วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม หรือ "วัดโพธิ์" ซึ่งเป็นพระอารามหลวงที่มีความสำคัญตั้งแต่สมัยกรุงธนบุรี เดิมชื่อว่า "วัดโพธาราม" ครั้นถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ขุนนางเจ้าทรงกรมช่างสิบหมู่ อำนวยการบูรณปฏิสังขรณ์ เริ่มเมื่อปี พ.ศ.๒๓๓๑ และโปรดให้มีการฉลองเมื่อ พ.ศ.๒๓๔๔ พระราชทานนามใหม่ว่า "วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาวาศ" ต่อมารัชกาลที่ ๔ ได้โปรดให้เปลี่ยนท้ายนามวัดเป็น "วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม" จนถึงปัจจุบัน ผู้ที่ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม จะมีชื่อเรียกตามโบราณประเพณีอีกชื่อว่า "อธิบดีสงฆ์"

อธิบดีสงฆ์วัดพระเชตุพน
องค์ที่ ๑ สมเด็จพระวันรัตน
องค์ที่ ๒ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส (พระองค์เจ้าวาสุกรี)
องค์ที่ ๓ พระพิมลธรรม (ยิ้ม)
องค์ที่ ๔ สมเด็จพระวันรัตน (สมบุรณ์)
องค์ที่ ๕ พระพิมลธรรม (อ้น)
องค์ที่ ๖ หม่อมเจ้าพระสมเด็จพระพุฒาจารย์ (หม่อมเจ้าทัด)
องค์ที่ ๗ พระอุบาฬีคุณูปมาจารย์ (ปาน)
องค์ที่ ๘ พระธรรมเจดีย์ (แก้ว)
องค์ที่ ๙ สมเด็จพระพุฒาจารย์ (เข้ม ธมฺมสโร)
องค์ที่ ๑๐ สมเด็จพระวันรัต (เผื่อน ติสฺสทตฺโต)
องค์ที่ ๑๑ สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังราช (ปุ่น ปุณฺณสิริ)
องค์ที่ ๑๒ พระอุบาลีคุณูแมาจารย์ (กลม กลโล)
องค์ที่ ๑๓ พระวิสุทธาธิบดี (สง่า ปภสฺสโร)
องค์ที่ ๑๔ พระธรรมปัญญาบดี (ถาวร ติสฺสานุกโร)
องค์ที่ ๑๕ พระธรรมรัตนากร (สีนวล ปญฺญาวชิโร)

.

พระราชพงสาวดารกรุงสรีอยุธยา ฉบับความสมเด็ดกรมพระปรมานุชิตชิโนรส เล่มหนึ่ง

พระราชพงสาวดารกรุงสรีอยุธยา ฉบับความสมเด็ดกรมพระปรมานุชิตชิโนรส เล่มหนึ่ง
ตั้งแต่สร้างกรุงสรีอยุธยา ถึง สิ้นรัชกาลสมเด็จพระนเรสวรมหาราช

พระราชพงงสาวดารที่ได้พิมพ์ไว้นี้ มักเรียกกันมาไนพวกนักพงสาวดารแต่ก่อนว่า พระราชพงสาวดารฉบับพิมพ์ ๒ เล่นบ้าง พระราชพงศาวดารฉบับหมอบรัดเลบ้าง ทั้งนี้เพราะพระราชพงสาวดารความนี้ หมอบรัดเล หมอสอนสาสนาชาติอเมริกัน ซึ่งตั้งบ้านเรือนและโรงพิมพ์หยู่นะปากคลองบางหลวง จังหวัดธนบุรี ได้พิมพ์ขึ้นจำหน่ายเปนครั้งแรก และพิมพ์เย็บเล่มเปนหนังสือ ๒ เล่มจบ จึงเรื่องชื่อกันมาดังนั้น แต่ตามที่ได้ซาบกันมาไนชั้นหลั้งว่า พระราชพงสาวดารความนี้ เปนสำนวนที่สมเด็ดกรมพระปรมานุชิตชิโนรส ซงเรียบเรียง จึงเรียกเป็นที่หมายรู้กันไนหมู่นักพงสาวดารชั้นหลังนี้ว่า พระราชพงสาวดารฉบับกรมสมเด็ดปรมาฯ พระราชพงสาวดารความนีเนับแต่หมอบรัดเลได้จัดพิมพ์ขึ้นเมื่อ พ.ส.๒๔๐๗ มาจนถึงบัดนี้ ก็เปนเวลาตั้ง ๗๘ ปีมาแล้ว เวลานี้ฉบับก็หายาก กรมสิลปากรได้เคยไช้ตรวดสอบวันเดือนปีแห่งเหตุการน์ไนประวัติสาตร เห็นว่าไม่สู้จะคลาดเคลื่อนมากนัก จึงจัดพิมพ์ขึ้นอีก เพื่อเปนคู่มือของนักสึกสาวิชาประวัติสาตร ที่ไช้สอบสวนค้นคว้าหลักถานที่ปรากดจากความหลายๆ ฉบับด้วยกัน

กรมสิลปากร
๕ ธันวาคม ๒๔๘๕

พระราชพงสาวดารกรุงสรีอยุธยา ฉบับความสมเด็ดกรมพระปรมานุชิตชิโนรส เล่มสอง

พระราชพงสาวดารกรุงสรีอยุธยา ฉบับความสมเด็ดกรมพระปรมานุชิตชิโนรส เล่มสอง
ตั้งแต่แผ่นดินสมเด็ดพระเอกาทสรถ ถึง สิ้นแผ่นดินสมเด็ดพระนารายน์มหาราช

พระราชพงงสาวดารที่ได้พิมพ์ไว้นี้ มักเรียกกันมาไนพวกนักพงสาวดารแต่ก่อนว่า พระราชพงสาวดารฉบับพิมพ์ ๒ เล่นบ้าง พระราชพงศาวดารฉบับหมอบรัดเลบ้าง ทั้งนี้เพราะพระราชพงสาวดารความนี้ หมอบรัดเล หมอสอนสาสนาชาติอเมริกัน ซึ่งตั้งบ้านเรือนและโรงพิมพ์หยู่นะปากคลองบางหลวง จังหวัดธนบุรี ได้พิมพ์ขึ้นจำหน่ายเปนครั้งแรก และพิมพ์เย็บเล่มเปนหนังสือ ๒ เล่มจบ จึงเรื่องชื่อกันมาดังนั้น แต่ตามที่ได้ซาบกันมาไนชั้นหลั้งว่า พระราชพงสาวดารความนี้ เปนสำนวนที่สมเด็ดกรมพระปรมานุชิตชิโนรส ซงเรียบเรียง จึงเรียกเป็นที่หมายรู้กันไนหมู่นักพงสาวดารชั้นหลังนี้ว่า พระราชพงสาวดารฉบับกรมสมเด็ดปรมาฯ พระราชพงสาวดารความนีเนับแต่หมอบรัดเลได้จัดพิมพ์ขึ้นเมื่อ พ.ส.๒๔๐๗ มาจนถึงบัดนี้ ก็เปนเวลาตั้ง ๗๘ ปีมาแล้ว เวลานี้ฉบับก็หายาก กรมสิลปากรได้เคยไช้ตรวดสอบวันเดือนปีแห่งเหตุการน์ไนประวัติสาตร เห็นว่าไม่สู้จะคลาดเคลื่อนมากนัก จึงจัดพิมพ์ขึ้นอีก เพื่อเปนคู่มือของนักสึกสาวิชาประวัติสาตร ที่ไช้สอบสวนค้นคว้าหลักถานที่ปรากดจากความหลายๆ ฉบับด้วยกัน

กรมสิลปากร
๕ ธันวาคม ๒๔๘๕

.

ฉันท์วรรณพฤติและมาตราพฤติ

ฉันท์วรรณพฤติและมาตราพฤติ
พระนิพนธ์ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชอตชิโนรส

ฉันท์วรรณพฤติและฉันท์มาตราพฤตินี้ พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวมีพระราชโองการให้กรมหมื่นไกรสรวิชิตทรงอาราธนาสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรสทรงพระนิพนธ์เมื่อ พ.ศ. ๒๓๘๕ โดยทรงแปลจากคัมภีร์วุตโตทัยซึ่งเป็นภาษาบาลี ฉันท์วรรณพฤติเป็นแบบฉันท์ที่กำหนดด้วยอักษร คือกำหนดเสียง ครุ ลหุ เป็นสำคัญ ฉันท์มาตราพฤติเป็นแบบฉันท์ที่กำหนดด้วยมาตรา คือวางจังหวะมาตราสั้นยาวของเสียงเป็นสำคัญ คัมภีร์วุตโตทัยระบุฉันท์วรรณพฤติ ๘๓ ชนิด มาตราพฤติ ๒๕ ชนิด รวม ๑๐๘ ชนิด แต่สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรสทรงแสดงแบบของฉันท์วรรณพฤติไว้ ๕๐ ชนิด มาตราพฤติ ๘ ชนิด เนื้อเรื่องในตัวอย่างการแต่งฉันท์นั้นทรงนำมาจากธรรมะทางพระพุทธศาสนา ในฉันท์วรรณพฤติเป็นอรรถธรรมสอนบุคคลทั่วไป เช่น อบายมุข ๖ กุศลกรรมบถ มงคลสูตร เป็นต้น ส่วนฉันท์มาตราพฤติเป็นราชธรรมคือธรรมะสำหรับกษัตริย์

นอกจากจารึกแผ่นศิลาที่วัดพระเชตุพนแล้ว ยังมีเอกสารตัวเขียนเรื่องฉันท์วรรณพฤติและฉันท์มาตราพฤติอยู่ในหอสมุดแห่งชาติหลายสำรับ ในการพิมพ์ครั้งนี้ได้เลือกต้นฉบับฉันท์วรรณพฤติ สมุดไทยดำ เส้นหรดาล เลขที่ ๓๐๔ และ ๓๐๕ ฉันท์มาตราพฤติ สมุดไทยดำเส้นหรดาล เลขที่ ๒๙๕ ซึ่งสมบูรณ์ทั้งเนื้อหาและเส้นอักษรมาพิมพ์ไว้ด้วย ในการศึกษาฉันท์วรรณพฤติและมาตราพฤติที่อยู่ในจารึกเทียบกับฉบับพิมพ์และเอกสารตัวเขียนพบว่ามีสื่งที่ต่างกันหลายแห่ง โดยฉพาะข้อความที่เป็นอักษรขอมภาษาบาลี ซึ่งสมควรจะได้มีการชำระในเวลาต่อไป

ฉันท์วรรณพฤติและมาตราพฤติเป็นแบบแผนสำหรับการแต่งฉันท์ที่ยึดถือเป็นตำราได้ที่พิเศษคือผู้ศึกษาจะได้รับความรู้ทั้งรูปแบบฉันท์และเนื้อหาทางธรรม เป็นประโยชน์ทั้งทางด้านภาษา วรรณคดีและพระพุทธศาสนา ต้องกันกับพระปรีชาสามารถทั้งทางคดีโลกและคดีธรรมของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรสผู้ทรงนิพนธ์เป็นอย่างยิ่ง

.

โพธิวิชชา : จารึกวัดพระเชตุพน เล่ม ๒

พระมหาเจษฎาราชอาณาจักร
ในจารึกทำเนียบหัวเมืองและผู้ครองเมือง วัดพระเชตุพน

เนื้อหาของหนังสือเล่มนี้จัดแบ่งเป็น ๔ บท คือ
บทที่ ๑ บทนำ กว่าจะเป็นจารึกทำเนียบหัวเมืองและผู้ครองเมือง วัดพระเชตุพน กล่าวถึงพระราชอนาจักรและการปกครองหัวเมืองตั้งแต่ในสมัยสุโขทัย พระราชอาณาจักรและการปกครองหัวเมืองสมัยกรุงศรีอยุธยา พระไอยการตำแหน่งนาหัวเมือง ในรัชสมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ พระราชอาณาจักรและการปกครองหัวเมืองในสมัยธนบุรีถึงกรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้น
บทที่ ๒ พระมหาเจษฎาราชอาณาจักร ในจารึกทำเนียบหัวเมืองและผู้ครองเมือง กล่าวถึง ระบบจัดลำดับหัวเมืองรัชกาลที่ ๓ ในจารึกทำเนียบหัวเมืองและผู้ครองเมือง และการแบ่งส่วนการปกครองหัวเมืองสมัยรัชกาบที่ ๓ ในจารึกทำเนียบหัวเมืองและผู้ครอเมือง
บทที่ ๓ จารึกทำเนียบหัวเมืองและผู้ครองเมือง วัดพระเชตุพน เป็นการตรวจสอบชำระคำอ่านจารึกทำเนียบหัวเมืองและผู้ครองหัวเมือง โดยแบ่งตามลำดับทิศของพระระเบียงที่พบจารึก
บทที่ ๔ คำอธิบายจารึกทำเนียบหัวเมืองและผู้ครองเมือง วัดพระเชตุพน เป็นการอธิบายเกี่ยวกับหัวเมืองและผู้ครองเมือง

คัมภีร์พระมาลัย

การปริวรรตคัมภีร์อักษรขอม (บาลี - ไทย)

พระมาลัย เป็นเรื่องราวเกี่ยวกับพระมาลัยเถระ ท่านมีถิ่นกำเนิดอยู่ ณ หมู่บ้านกัมโพช เมืองลังกา พระมาลัยได้ณานสมาบัติมีฤทธิ์มาก เทียบได้กับพระโมคคัลลานเถระ สามารถเดินทางไปนรกและสวรรค์ได้ ท่านเดินทางไปนรกเพื่อรับฟังคำบอกเล่า ของสัตว์นรกและเหล่าเปรตที่ถูกเหล่ายมบาลทรมานร่างกายด้วยวิธีการต่างๆ นานา มาบอกแก่ญาติพี่น้องของสัตว์นรกเหล่านั้นให้ละเว้นการทำบาป เร่งสร้างบุญกุศล จะได้ไม่ต้องมาชดใช้บาปกรรมในนรกแบบเดีวกับพวกเขา ขณะที่ท่านลงไปนรกนั้นท่านก็ได้โปรดสัตว์ให้เว้นจากการทรมานชั่วครู่หนึ่งที่ท่านได้เสด็จผ่านไป

จากนั้นท่านก็นำความที่สัตว์นรกและเปรตฝากสั่งมาบอกแก่ญาติของพวกเขา ให้เร่งกระทำบุญ ละเลิกการทำบาปทั้งปวงพวกญาติต่างพากันทำบุญอุทิศส่วนกุศลส่งไปให้จึงพ้นทุกข์ทรมาน ต่ามาท่านออกไปบิณฑบาตพบกับชายยากจนเข็ญใจผู้หนึ่งที่นำเอาดอกบัวมาถวายจำนวนแปดดอก ท่านจึงนำดอกบัวนั้นไปถวายพระจุฬามณีเจดีย์บนสวรรค์ชั้นดุสิต เมื่อไปถึงสวรรค์ก็ได้พบกับพระอินทร์ ได้สนทนาถามถึงเหตุที่เทพที่มีนางฟ้าเป็นบริวารจำนวนมากน้อยต่างกันว่า ได้บำเพ็ญบุญกุศลอะไรมาขณะที่อยู่โลกมนุษย์ และทราบข่าวว่าพระโพธิสัตว์ "ศรีอริยเมตไตรย" จะเสด็จมาไหว้ะพระจุฬามณีเจดีย์พอดี ท่านจึงรออยู่เพื่อพบกับพระโพธิสัตว์พระศรีอาริยย์และได้สนทนาถาม ตอบกันถึงชีวิตตามความเป็นอยู่ของชาวชมพูทวีป พระโพธิสัตว์พระศรีอาริย์ได้สั่งมาบอกชาวเมืองลังกาถึงการถือศีลหมั่นสร้างบุญกุศลแล้วจะได้พบพระศรีอาริย์ พระมาลัยจึงนำความที่ได้สนทนากับพระอินทร์เรื่องการอุบัติเป็นเทพ และการจะได้พบพระศรีอาริย์ในยุคของพระศรีอาริย์มาเทศนาให้มนุษย์ได้ฟังแล้วต่างพากันถือศีลปฏิบัติธรรม

วารสารวัดโพธิ์ ดูทั้งหมด

วารสารวัดพระเชตุพน ปีที่ ๒ ฉบับที่ ๑

วารสารวัดพระเชตุพน ปีที่ ๑ ฉบับที่ ๓

วารสารวัดพระเชตุพน ปีที่ ๑ ฉบับที่ ๑

วารสารวัดพระเชตุพน ฉบับที่พิเศษ

หนังสือวัดโพธิ์ ดูทั้งหมด

พระอุโบสถวัดโพธิ์

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	978-616-485-741-4
ปีที่ออก	2562
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ร่วมกับ มูลนิธิ "ทุนพระพุทธยอดฟ้า" ในพระบรมราชูปถัมภ์ และมูลนิธิสิริวัฒนภักดี
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	9.69
สูง (นิ้ว)	13
หน้า	587
เนื้อในพิมพ์	สีทั้งเล่ม

หนังสือรามเกีรยติ์ วัดโพธิ์

หนังสือวิหารพระนอนวัดโพธิ์

หนังสือเครื่องถ้วย วัดโพธิ์

หนังสือสมุดภาพนิทรรศการ ๒๓๐ ปี วัดพระเชตุพน

หนังสือโบสถ์วัดโพธิ์

ตาลิปัตรวัดโพธิ์

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	978-616-382-620-6
ปีที่ออก	2558
ผู้แต่ง	พระราชเวที
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
กว้าง (นิ้ว)	10
สูง (นิ้ว)	13
หน้า	416
เนื้อในพิมพ์	4 สีทั้งเล่ม

ตำหนักวาสุกรี วัดโพธิ์ : Tamnak Wasukri Residence Wat Pho

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	978-616-181-349-9
ปีที่ออก	2559
ผู้แต่ง	พระราชเทวี
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
กว้าง (นิ้ว)	10.0
สูง (นิ้ว)	13.25
หน้า	456
เนื้อในพิมพ์	4 สีทั้งเล่ม

ตุ๊กตาศิลาจีนวัดโพธิ์

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	974-92847-6-3
ปีที่ออก	2548
ผู้แต่ง	พระศรีสุทธิวงศ์ (สุรพล ชิตญาโณ ป.ธ.๙) และคณะ
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน
กว้าง (นิ้ว)	9.69
สูง (นิ้ว)	13
หน้า	398
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ ภาพประกอบ 4 สี

หนังสือสถาปัตย์วัดโพธิ์

ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน

รายละเอียด

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	974-272-342-7
ปีที่ออก	2555
ผู้แต่ง	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน
กว้าง (นิ้ว)	8.25
สูง (นิ้ว)	11.50
หน้า	806
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ ภาพประกอบ 4 สี

คู่มือนำเที่ยววัดโพธิ์

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	978-616-406-562-8
ปีที่ออก	2559
ผู้แต่ง	การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย และกรมศิลปากร
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ราชวรวิหาร
กว้าง (นิ้ว)	5.75
สูง (นิ้ว)	8.25
หน้า	96
เนื้อในพิมพ์	4 สีทั้งเล่ม
E-Book	คลิ๊กที่นี่

หอสมุดสมเด็จ ว.ผ.ต. วัดพระเชตุพน

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	974-272-454-7
ปีที่ออก	2545
ผู้แต่ง	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน
กว้าง (นิ้ว)	8.25
สูง (นิ้ว)	11.50
หน้า	372
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ ภาพประกอบ 4 สี

พระราชพงศาวดาร ฉบับสมเด็จพระพนรัตน์ วัดพระเชตุพน

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	5006755
ปีที่ออก	2558
ผู้แต่ง	พระธรรมปัญญาดี (ถาวร ติสฺสานุกโร)
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	มูลนิธิ "ทุนพระพุทธยอดฟ้า" ในพระบรมราชูปถัมภ์
กว้าง (นิ้ว)	8.1
สูง (นิ้ว)	11.5
หน้า	558
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

๙ พระพุทธปฏิมาวัดโพธิ์

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	978-974-365-296-7
ปีที่ออก	2555
ผู้แต่ง	ดร.ศานติ ภักดีคำ และคณะ
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน
กว้าง (นิ้ว)	6.75
สูง (นิ้ว)	9.45
หน้า	182
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ ภาพประกอบ 4 สี

โคลงดั้นปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	974-85737-5-3
ปีที่ออก	2533
ผู้แต่ง	สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
กว้าง (นิ้ว)	5.75
สูง (นิ้ว)	8.35
หน้า	118
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

กฤษณาสอนน้องคำฉันท์

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	5003939
ปีที่ออก	2533
ผู้แต่ง	สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	สภาพระธรรมกถึก วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
กว้าง (นิ้ว)	5.75
สูง (นิ้ว)	8.35
หน้า	42
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

สรรพสิทธิ์คำฉันท์

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	974-85737-3-7
ปีที่ออก	2533
ผู้แต่ง	สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
กว้าง (นิ้ว)	5.1
สูง (นิ้ว)	7.25
หน้า	158
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

บทพระธรรมเทศนา

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	974-364-005-3
ปีที่ออก	2546
ผู้แต่ง	สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
กว้าง (นิ้ว)	5.75
สูง (นิ้ว)	8.35
หน้า	260
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

ประชุมโคลงโลกนิติ ฉบับถอดความ

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	974-8346-55-2
ปีที่ออก	2549
ผู้แต่ง	ทองย้อย แสงสินชัย
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
กว้าง (นิ้ว)	5.75
สูง (นิ้ว)	8.35
หน้า	436
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

ปฐมสมโพธิ ปริจเฉทที่ ๑-๗ : การตรวจชำระและศึกษาเชิงวิเคราะห์

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	974-331-480-6
ปีที่ออก	2542
ผู้แต่ง	พระมหาสุรพล สิงคิรัตน์
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน
กว้าง (นิ้ว)	8.25
สูง (นิ้ว)	11.5
หน้า	316
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

ตำนานพระอาราม แลทำเนียบสมณศักดิ์

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	974-272-281-1
ปีที่ออก	2551
ผู้แต่ง	พระธรรมปัญญาบดี (ถาวร ติสฺสานุกโร ป.ธ.๔) และคณะ
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
กว้าง (นิ้ว)	5.75
สูง (นิ้ว)	8.25
หน้า	232
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

ศิลาจำหลักเรื่องรามเกียรติ์ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	974-89779-2-7
ปีที่ออก	2549
ผู้แต่ง	ดร.นิยะดา เหล่าสุนทร
ผู้แปล	ยุทธชัย โพธิ์ศรีทอง และเพื่อน
ชื่อสำนักพิมพ์	มูลนิธิ "ทุนพระพุทธยอดฟ้า" ในพระบรมราชูปถัมภ์
กว้าง (นิ้ว)	8.25
สูง (นิ้ว)	11.25
หน้า	328
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

ประวัติศาสตร์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (พ.ศ. ๒๓๒๕ - ๒๔๑๑)

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN
ปีที่ออก	2558
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	19.5 cm
สูง (นิ้ว)	27 cm
หน้า	375
เนื้อในพิมพ์	สี ขาวดำ

พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลทที่ ๑ ฉบับเจ้าพระยาทิพากรวรศมหาโกษาธิบดี

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	978-974-8132-80-8
ปีที่ออก	2552
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	21 cm
สูง (นิ้ว)	29 cm
หน้า	244
เนื้อในพิมพ์	สี ขาวดำ

ปฐมสมโพธิ ปริจเฉทที่ ๑-๗ การตรวจชำระและศึกษาเชิงวิเคราะห์

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	974-331-480-6
ปีที่ออก	2542
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	21 cm
สูง (นิ้ว)	29 cm
หน้า	315
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

สามเดือนในเชตวัน นวกะ ๔๕

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN
ปีที่ออก	25ภถ
ผู้จัดพิมพ์	คณะพระนวกะ ปี 45
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท สหธรรมมิก จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	19 cm
สูง (นิ้ว)	26.5 cm
หน้า	131
เนื้อในพิมพ์	สี ขาวดำ

หอไตรกรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	974-9931-54-8
ปีที่ออก	2548
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	17 cm
สูง (นิ้ว)	24 cm
หน้า	319
เนื้อในพิมพ์	สี ขาวดำ

PATHAMASAMBODHI

Pathamasambodhi
The Life of the Lord Buddha

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	978-616-18-1559-2
ปีที่ออก	2016
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	19 cm
สูง (นิ้ว)	26 cm
หน้า	645
เนื้อในพิมพ์	สี ขาวดำ

สมุดภาพโคลงฤาษีดัดตน

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	978-616-394-015-5
ปีที่ออก	2559
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	21.5 cm
สูง (นิ้ว)	29 cm
หน้า	134
เนื้อในพิมพ์	สี ขาวดำ

พระชุมพระนิพนธ์เบ็ดเตล็ด พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN
ปีที่ออก	2563
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท สหธรรมิก จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	17 cm
สูง (นิ้ว)	24 cm
หน้า
เนื้อในพิมพ์	สี ขาวดำ

โพธิวิชชา : จารึกวัดพระเชตุพน เล่ม ๓

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN
ปีที่ออก	2563
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท สหธรรมิก จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	24 cm
สูง (นิ้ว)	17 cm
หน้า	375
เนื้อในพิมพ์	สี ขาวดำ

กฤษณาสอนน้องคำฉันท์

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	978-974-235-813-6
ปีที่ออก	2552
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	17 cm
สูง (นิ้ว)	24 cm
หน้า	94
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

โพธิวิชชา : จารึกวัดพระเชตุพน เล่ม ๑

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	-
ปีที่ออก	2561
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท สหธรรมิก จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	17 cm
สูง (นิ้ว)	24 cm
หน้า	160
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

ลิลิตกระบวนแห่พระกฐินพยุหยาตราทางสถลมารคและชลมารค

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	-
ปีที่ออก	2560
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท สหธรรมิก จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	17 cm
สูง (นิ้ว)	24 cm
หน้า	217
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

สิริมงคลวัดโพธิ์

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	974-9985-01-X
ปีที่ออก	2549
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	17 cm
สูง (นิ้ว)	24 cm
หน้า	271
เนื้อในพิมพ์	สี ขาวดำ

สมโภชพระอาราม ๒๓๐ ปี

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	978-616-478-339-3
ปีที่ออก	2561
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	17 cm
สูง (นิ้ว)	24 cm
หน้า	319
เนื้อในพิมพ์	สี ขาวดำ

พระราชพงศาวดารสังเขป พระราชพงศาวดารย่อและพระธรรมเทศนาพระราชพงศาวดารสังเขป

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	-
ปีที่ออก	2562
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท สหธรรมิก จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	17 cm
สูง (นิ้ว)	24 cm
หน้า	260
เนื้อในพิมพ์	สี ขาวดำ

คู่มือนักปราชญ์

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	-
ปีที่ออก	2561
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท สหธรรมิก จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	14.5 cm
สูง (นิ้ว)	21.3 cm
หน้า	164
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

เรื่องสั้นอ่านง่าย

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	-
ปีที่ออก	2561
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท สหธรรมิก จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	14.5 cm
สูง (นิ้ว)	21.3 cm
หน้า	123
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

พ่อ แม่ ลูก นานาสารธรรม

ข้อมูลเพิ่มเติม

ISBN	-
ปีที่ออก	2561
ผู้จัดพิมพ์	คณะสงฆ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ผู้แปล	-
ชื่อสำนักพิมพ์	บริษัท สหธรรมิก จำกัด
กว้าง (นิ้ว)	14.5 cm
สูง (นิ้ว)	21.3 cm
หน้า	158
เนื้อในพิมพ์	ขาวดำ

THAI BUDDHISM

THAI BUDDHISM
in the buddhist world
.
A Survey of the Buddhisn Situaion Against a Historical Backround

มูลนิธิ พระธรรมปัญญาบดี (ถาวร เจริญพานิช)

บทพระธรรมเทศนา พระธรรมปัญาบดี

ลิลิตศิริสารชาดก

สมุทรโฆษคำฉันท์

เพลงยาวเจ้าพระ

นิทานธรรมะ

ฉันท์กล่อมช้างพังและกาพย์ขับไม้กล่อมช้างพัง

๑๕ อธิบดีสงฆ์วัดพระเชตุพน

พระราชพงสาวดารกรุงสรีอยุธยา ฉบับความสมเด็ดกรมพระปรมานุชิตชิโนรส เล่มหนึ่ง

พระราชพงสาวดารกรุงสรีอยุธยา ฉบับความสมเด็ดกรมพระปรมานุชิตชิโนรส เล่มสอง

ฉันท์วรรณพฤติและมาตราพฤติ

โพธิวิชชา : จารึกวัดพระเชตุพน เล่ม ๒

คัมภีร์พระมาลัย

วารสารวัดโพธิ์ ดูทั้งหมด

วารสารวัดพระเชตุพน ปีที่ ๒ ฉบับที่ ๑

วารสารวัดพระเชตุพน ปีที่ ๑ ฉบับที่ ๓

วารสารวัดพระเชตุพน ปีที่ ๑ ฉบับที่ ๑

วารสารวัดพระเชตุพน ฉบับที่พิเศษ

วัดโพธิ์ในมุมมอง 360 องศา

วัดโพธิ์ 360 องศา
Watpho Virtual tour generated by Panotour and Livepano
www.watpho.com/WATPHO.html

ข้อมูลสำหรับนักท่องเที่ยว

วัดโพธิ์ ตั้งอยู่ริมถนนสนามไชยและถนนมหาราช ติดกับพระบรมมหาราชวัง (ปิดทำการชั่วคราว) ชาวต่างชาติจะต้องซื้อบัตรเข้าชมคนละ ๓๐๐ บาท สำหรับนักท่องเที่ยวต้องแต่งกายสุภาพ สุภาพสตรีห้ามสวมกางเกงขาสั้นเหนือเข่าเข้าเยี่ยมชม

การเดินทางมาวัดโพธิ์

แผนผังวัดโพธิ์

วัดโพธิ์ ท่าเตียน Wat Pho

ลิงค์แนะนำ

ฝ่ายทัศนศึกษาวัดโพธิ์

โรงเรียนตั้งตรงจิตรพณิชยการ

โรงเรียนบาลีสาธิต มจร วัดพระเชตุพน

โรงเรียนวัดพระเชตุพน

โรงเรียนแพทย์แผนโบราณ

มหาเถรสมาคม

แม่กองธรรมบาลี

ข้อมูลสำหรับนักท่องเที่ยว

การเดินทางมาวัดโพธิ์

แผนผังวัดโพธิ์

วัดโพธิ์ ท่าเตียน Wat Pho

ลิงค์แนะนำ

ฝ่ายทัศนศึกษาวัดโพธิ์

โรงเรียนตั้งตรงจิตรพณิชยการ

โรงเรียนบาลีสาธิต มจร วัดพระเชตุพน

โรงเรียนวัดพระเชตุพน

โรงเรียนแพทย์แผนโบราณ

มหาเถรสมาคม

แม่กองธรรมบาลี

ติดต่อ

สำนักงานวัดพระเชตุพน (หอสมุดสมเด็จ ว.ผ.ต.) 2 ถนนสนามไชย แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร 10200

โทร (Tel) 083-057-7100
โทรสาร (Fax) 02-226-0370, 083-057-7100
Email - watpho.th@gmail.com
Facebook Page - วัดโพธิ์ ท่าเตียน Wat Pho

เวลาทำการ ปิดชั่วคราว น.

ดูเเผนที่

"ยอมรับคุกกี้" เพื่อให้เว็บไซต์นำเสนอประสบการณ์ที่ดีขึ้นสำหรับคุณ

เว็บไซต์วัดโพธิ์ได้จัดทำนโยบายคุ้มครองความเป็นส่วนตัวฉบับนี้ขึ้นเพื่อคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลของผู้ใช้บริการทุกท่าน ( Personal information ) ที่ติดต่อเข้ามายังเว็บไซด์วัดโพธิ์ อ่านเพิ่มเติม

		Today
		870
		This Month
		5055
		Total
		421682